“Hayat yalnızca para ve yemek değil!”
(Ön açıklama:
şimdiki misafirim
Giga Kavtaradze. Giga Kavtaradze, Gürcistan’ın aydınlarından. Oldukça bilgili ve çalışkan bir
insan.
Ben böyle biliyorum. Megrelceyi yaşatmak için canla başla çalışıyor. Megrelce şiirler yazıyor. Megrelce
metinler yazıyor.
Diğer dillerden Megrelceye çeviriler yapıyor. Megrelce videolar hazırlıyor. İnternetten Megrelce dersler öğretiyor. Megrelceyi yaşatmak ve geliştirmek için de arkadaşlarıyla beraber
sosyal aktiviteler yapıyor. Giga
Kavtaradze’nin yayınlanmış bir şiir kitabı var: “Göğe Yakın”. Bu Lazca söyleşide
biyografisinden, kültürel çalışmalarından
ve yeni projelerinden bahsettik.
Ali İhsan Aksamaz. 13 I 2021)
+
Ali
ihsan
Aksamaz:
Giga Bey, önce bize
biyografinizden bahsedin de öyle başlayalım, olur mu?! Nerede doğdunuz? Nerelisiniz? Hangi okullarda öğrenim gördünüz? Şimdi ne iş yapıyorsunuz?
Nerede yaşıyorsunuz? Evli misiniz? Çocuklarınız var mı?
Gürcüce ve
Megrelceden başka hangi dilleri biliyorsunuz?
Giga
Kavtaradze: Sevinç ve güzellikler! Önce, benimle söyleşi yapmak
istediğiniz için size teşekkür ederim. Ben
Zugdidili’yim. 1986’nın 4 Ağustos’unda orada, köyüm
Axalsopeli’de doğmuşum (köyümün değiştirilen Megrelce eski adı „Opaçxapu“). Zugdidi’de iki farklı okulu bitirdikten sonra Tiflis’teki Uluslararası Karadeniz
Üniversitesi Beşerî Bilimler
Fakültesinin Amerikanoloji bölümünde öğrenim gördüm. Şimdi Tiflis’te yaşıyorum ve burada bir lojistik firmasında çalışıyorum.
Evliyim.
Eşim de Samargalo’nun güzel ve eski bir kenti olan Martvili’den. Şimdi çocuğumuz yok fakat yazın çocuk da
bekliyoruz. Gürcüce ve
Megrelceden başka İngilizce biliyorum. Rusçayı da öyle böyle biliyorum.
Lazcayı da çok iyi değil, fakat
yine de biliyorum diyorum. Biraz Türkçe de anlıyorum ve biraz konuşabiliyorum.
Ali
ihsan
Aksamaz:
Biliyorum, Megrelceyi yaşatmak için canla başla çalışıyorsunuz. Lazcanın yaşaması için de gayretiniz var. Hangi dili konuşuyorsak, o bizim dilimizdir.
Hangi dilde iletişim kuruyorsak, o bizim dilimiz. Türkçe konuşuyorsak, Türkçe bizim
dilimiz. Gürcüce konuşuyorsak, Gürcüce bizim
dilimiz. Rusça konuşuyorsak, Rusça bizim dilimiz. Hangi dili konuşuyorsak, o dil bizim dilimiz. Belki de yanlış söylüyorum!
Ancak ben böyle biliyorum ve size
de böyle söylüyorum.
Siz ne düşünüyorsunuz?
20. yüzyıl insanlığın en karanlık yüzyılıydı. Şimdi 21. yüzyıl. Ancak
yine de
20. yüzyıl
biraz güzel ve biraz doğru ya da çok yanlış ve çok kötü yönleriyle
bize yol gösteriyor. Lazca, Megrelce,
Svancanın bu yüzyılda yaşama şansı olacak mı? Siz ne düşünüyorsunuz?
Lütfen, kısaca bahsedin!
Giga
Kavtaradze:
Megrelce
ve Lazca’nın yaşama sorunu bulunduğu için canım ve yüreğim yanıyor. Bu, benim en büyük derdim. Siz
doğru söylüyorsunuz, hangi
dille konuşuyorsanız, o
zaman o dilin içinde yaşıyorsunuz ve o dilin kültüründe de birbirimizi öyle yaşatıyoruz. Diller yalnızca konuşmayla yaşar. Dünyada kötü dil yoktur. Her dil güzel ve iyidir. Dil ölünce, büyük bir tarih de onunla beraber ölür. Bu neden insanın yürek acısıdır? Çünkü dil insanın kimliğidir; sen kimsin, nesin, nerelisin ve hangi
tarihe sahipsin, hangi köke sahipsin, bütün bunları
gösterir ve ne zaman ki kaybolur, senin kimliğin de kaybolur. Hiç kimse, bunu yüreğinde ve ruhunda yaşamak istemez.
Evet, 20. yüzyıl insanlık için çok karanlıktı fakat o zaman yine de doğrular
da ve güzel şeyler de vardı. Dillerimizden bahsedersek, o zaman iyi diyebiliriz. 20. yüzyılda gençlerin daha fazla irtibatları vardı, anne ve babanın dilleriyle büyüyorlardı. Megrelceyi ve Lazcayı bugünkünden daha iyi konuşuyorlardı. Gazeteler yayınlanıyordu bu dillerle ve insanlar da okuyordu. Şimdi de bu gazete, kitap ve dergileri çıkartıyoruz fakat gençler de, büyükler de çok okumuyor. İnsanlar, çocuklarıyla büyük kentlere gidiyorlar. Orada yaşıyorlar ve köylerine dönmüyorlar. Bugün 21. yüzyıl böyle. Dünyada kentleşme çok büyüyor ve artık köylerde kimse yaşamıyor. Kimseye “köyünde yaşa, dilini koru, yemeğini orada ye,” diyemezsiniz. Her insan daha iyi ekonomik şartlar istiyor ve onun için de kentlere gidiyor. Bu kötü değil, ancak büyük kentte dili yaşatmanın daha büyük sorun olması kötü. Büyük kentte, daha gelişmiş büyük dilleri konuşuyorlar ve parayı da bu dillerle kazanıyorlar; Lazca ve Megrelce insanlara para ve yemek vermiyor. İnsana zaman da yetmiyor. Dilini çocuğuna öğretmeyi de yürekten istemiyor: “Ben şimdi kentli bir insanım. Burada iyi yaşıyorum. Çocuğuma bu dil gerekmez. Şivesinin olmasını, alay edilecek halde
olmasını istemem. Unutsun, bilmesin bu dili daha iyi,” diyor adam. İnternet zamanı artık, insanların başka ilgileri var bugün. Ancak yukarıda dediğim gibi, hayat yalnızca para ve yemek değil. Kimsin, nerelisin, ruhun sana acı verir. Dili kaybolunca, işte o zaman insan kavrar durumu, sonra da dili için çalışır. Bu dediğim kötü şeyler bu yüzyıldan. Çok iyi şeyler de söylenir. İnternet üzerinden dili yaşatmak için iyi şeyler yapabiliriz.
Bunu çok uzun yazdım, böyle bitiriyorum - Lazca, Megrelce, Svancanın yaşama şansı olacak. Yalnızca ruh ve yüreğimiz isterse, ancak insan
o zaman dilini sever, dilini öğrenir ve
çocuğuna da öğretir. Diller öyle yaşayacak.
Dilini sevmezse, dili kaybolur, kimliği
de öyle.
Ali
İhsan Aksamaz:
Kültürel
çalışmalarınızdan haberim var. Megrelceyi yaşatmak için internet üzerinden
çeşitli kültürel çalışmalar yapıyorsunuz. İnternetten Megrelce dersler veriyorsunuz.
Megrelce şiirler yazıyorsunuz.
Söyleşiler veriyorsunuz.
Sosyal aktiviteler yapıyorsunuz.
Megrelce için başka neler yapıyorsunuz? Hangi
çalışmaların içinde tuzunuz var? Yeni kültürel projeleriniz var mı? Belki de önceden haber vermek istersiniz!
GİGA
KAVTARADZE, İNTERNETTEN MEGRELCE DERS DE VERİYOR/ KolkhiTV
Giga Kavtaradze: Megrelce için benim yaptıklarım az. Onlar da dili yaşatmak
için tek başına bir şeye yaramaz diye düşünüyorum. Daha büyük şeyler de
yapayım istiyorum. Ancak şimdiye kadar yapabildiğim işler sizin de
dediğiniz gibi şöyle: İnternetten dili
öğrenmek isteyenlere video dersleri veriyorum. Ancak bu profesyonel bir iş değil. Yalnızca yapabiliyor
olduğum ve bildiğim kadar yapıyorum, biraz biraz. Şiirler yazıyordum fakat şimdi bırakmış gibi olduğumu söyleyebilirim. Belki
de yaratıcılık krizi yaşıyorum. Şaka diyorum. Size başka
ne diyeyim, bir arkadaşımla Megrelce bir dergi çıkartıyoruz. „Skani“ adını taşıyan dergi için çalışıyorum. Makaleler yazıyorum. Dergiye teknik redaksiyon yapıyorum. Dünyanın çok
ünlü yazarlarının kısa romanlarını, yazılarını Megrelceye tercüme ediyorum ve benzeri şeyler
yapıyorum. Bu dergi „Skani“ tamamen Megrelce olarak
yayınlanıyor. Dergiyi, “Megrel Dil
Derneği” çıkarıyor. Arkadaşım Givi G. Karçava ile ben
de bu derneğin kurucularındanım. Bu
derneği ve Megrelce
derginin malî işlerini ve diğer güzel haberlerini Givi yapıyor. Kimse bize yardımcı
olmuyor. Küçük bir sorun var, malî kaynaklarımız bu korona zamanında fazla değil.
Bilirsiniz ki bir kişi
malî sorunları yalnız halledemez. Öyle değil mi.
Megrelce podkast yapıyorum. Çoğu zaman değil. Megrelce olarak sorunlarımızdan bahsediyorum. Sonra da bunları internette youtube’e, Spotify’ye, Google Podcasts’a, Apple Podcasts’a ve diğer sitelere koyuyorum. Dil için biraz bir şeyler yapıyorum...
MEGREL
DİL DERNEĞİ’NİN YAYINLADIĞI DERGİ: “სქანი/ SKANİ/ SENİN”
Ali
İhsan Aksamaz:
Yayınlanmış bir kitabınız var. Ben öyle biliyorum.
Belki de bir tane değildir! Şiir kitabınız var. Öyle biliyorum: “Göğe Yakın”. Şimdi de bu kitabınızdan bahsedin, lütfen! Kitabınız
ne zaman yayınlandı? Çalışmanız
hangi yayınevinden çıktı? Kitabınızda
kaç şiir yer alıyor? Baştan
aşağı
Megrelce mi, Gürcüce veya başka dillerden şiirleriniz de var mı kitapta?
Şiirlerinizi çoğunlukla hangi konularda yazıyorsunuz? Rolmodel olarak hangi şairleri görüyorsunuz? Kısa
kısa bahsedin, lütfen!
Giga Kavtaradze: ‘”Xolos ʒaʒ̆k̆uma/
Göğe Yakın” adını
taşıyan şiir kitabımı ‘Megrel Dil Derneği’ yayınladı. Yalnızca şiirlerimden
oluşan başka bir kitabım yok. Bu şiir
kitabım geçen sene, 2020’de, Ağustos’ta benim doğum günümde yayınlandı.
Arkadaşım Givi’nin bana hediyesi. Bu kitabın yayınlanacağından haberim yoktu.
Bu sebeple şiir kitabımı görünce çok sevindim. Bunun için Givi’ye yeniden
teşekkür ederim. Bu
şiir kitabında 150’den
fazla şiirim yer
alıyor ve baştan aşağıya yalnızca Megrelce. Şiirlerim
çoğunlukla Megrelce konusunda. Megrelceyi
yaşatmaya yönelik sorunlar ve bunlarla ilgili çekilen acıların şiirlerimin
konusu olduğunu söyleyebilirim. Dünya ile insanlığın günlük hayatına ilişkin konularda da şiirlerim var. Şiirlerimde insanın can ve yürek acıları
ile
sevinçleri ve benzeri konular da var. Rolmodelim hangi şairler, öyle somut bir şey söyleyemem. Şimdi
o şiirlerim çok hoşuma gitmiyor. Yalnızca canımla yüreğimle yazdığım, yazarken de
hangi düşünceleri taşıdığımı hatırladığım için bütün şiirlerimi seviyorum.
GİGA KAVTARADZE’NİN MEGRELCE ŞİİR KİTABI: “GÖĞE
YAKIN”
Ali
İhsan Aksamaz:
Yeni kitap projeniz var mı?
Bize müjdeli haberleriniz var mı?!
İsterseniz, kısa kısa bahsedin, lütfen!
Giga
Kavtaradze:
Yukarıda dediğim gibi, neden bilmiyorum şimdilerde şiir yazamıyorum. Belki de sonra yazabilirim ve yayınlarım. Megrelce çok güzel ve
güçlü şairlere sahip. Bu dille yazılmış çok
güzel şiirlerimiz var. Ancak şimdi dilimizle düzyazı eserler yayınlamak lâzım. Megrelce romanlar, kısa romanlar ve benzeri metinler
lâzım. Dil yalnızca şiirle gelişmez. 10 kadar kısa romanım var. Yine kısa romanlar yazabilirsem, bir kitabımı
yayınlayacağım. Ancak bu ne zaman olur,
şimdi bir şey diyemem. Bakalım.
Ali
İhsan Aksamaz:
Giga Bey, teşekkür ederim. Bu kadarı yeterli, başka sorum
yok. Ancak sizin başka söyleyecekleriniz varsa, Lütfen onlardan da bahsedin! Tanrı, sizi her zaman sevindirsin!
Sakalınız yere değsin!
Giga
Kavtaradze: Ben de bu ilginç sorulardan dolayı size çok teşekkür
etmek istiyorum. Çalışmanızı beğeniyorum. Zaman zaman yaptığınız
ilginç söyleşileri okuyorum ve güzel Lazca metinleri görünce seviniyorum. Tanrı, bu gezegende
(başka gezegenlerde de olursa, orada da)
insanlık yaşadığı sürece dillerimiz Lazca ve Megrelceyi gökyüzü ve deniz gibi yaşatsın! Dilimiz
ölmesin! Göğe
yükselin ve güzel
çalışmalarınız artsın!
+
(Megrelce ve Lazca konusunda önerilen okumalar: Ali
İhsan Aksamaz (/Faik Ateş), “ Lazca ve Megrelce
Arasındaki İlişki”, Ogni Kültür Dergisi, sayı 1, İstanbul, 1993; Ali
İhsan Aksamaz, “Peacock’un Karşılaştırmalı Kafkas Dilleri Sözlüğü/1887”,
Alaşara Dergisi, sayı 4, Nart Yayıncılık, İstanbul, 1995; Ali İhsan Aksamaz, “Türkiye’de Bir Kafkasya
Dili: Lazca”, Alaşara Dergisi, sayı 7-8, Nart Yayıncılık, İstanbul, 1995; Ali
İhsan Aksamaz, “Aynı Tarih ve Aynı Kültürün Dili Zanca’nın Günümüzdeki İki
Diyalekti: Lazca ve Megrelce”, Kafkasya Yazıları, sayı 6, Çiviyazıları
Yayınevi, İstanbul, 1999; Ali İhsan Aksamaz, “Megrelce dergi çıktı: “Skani”/ “სქანი”;
sonhaber.ch, 16 V 2020; Ali İhsan Aksamaz, ‘Hayvan Çiftliği’ Megrelce olarak
yayınlandı”, sonhaber.ch, 16 XI 2020; Ali İhsan Aksamaz, ‘სქანი’/
Skani’nin 3. sayısı yayınlandı, sonhaber.ch, 30 XI 2020; Ali İhsan Aksamaz, “İlk Gürcüce- Megrelce Sözlük Yayınlandı”,
sonhaber.ch, 11 I 2021; B. G. Hewitt ve Z. K. Khiba (Çeviren: Ali İhsan
Aksamaz), “ Megrelce Bir Masal: Kuzey Rüzgârı ve Güneş”, Kafkasya Yazıları,
sayı 5, Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 1998; Tedo Sakhokia (Çeviren: Ali
İhsan Aksamaz), “Megrel-Laz Kültüründe Akrabalık, Evlenme ve Cenaze”, Tarih ve
Toplum Dergisi, sayı 140, İletişim Yayınları, İstanbul, 1995)
+
( LAZURİ:)
“Skidala xvala para do oç̆k̆omale va ren!”
(Goʒ̆otkvala: Aʒ̆ineri musafiri/
sumari çkimi ren Giga Kavtaraže. Giga
Kavtaraže ren
Gurcistanişi gamantanerepeşen. Dido k̆itxeri do dulyamxvenu k̆oçi
ren. Eşo miçkin man. Margaluri nena oskedinu şeni şur do guriten içalişeps.
Margaluri lersepe ç̆arups. Margaluri t̆ekst̆epe ç̆arups. Majura nenapeşen Margaluri
nenaşa tercumepe
ikips. Margaluri videope xazirops. İnt̆ernet̆işen Margaluri
dersepe oguraps. Margaluri nena oskedinu do odidanu şeniti manebrape muşi k̆ala
artot ʒoʒialuri akt̆ivoba ikips. Giga Kavtaražes gamiçkvineri ar leksiş ketabiti kuğun: “ʒaşi xolos”. Çkin biografi
muşişen,
k̆ult̆uruli noçalişepe
muşişen, ketabi muşişen do ağani p̆rojepe muşişen
molapşinit aya Lazuri int̆ervius. Ali İhsan Aksamazi. 13 I 2021)
+
Ali
ihsan
Aksamazi:
Giga Begi, ipti biografi
tkvanişen molamişinit do eşo gevoç̆k̆at, iqveni?! So yeçkindit? Sonuri ret? Namu
nʒ̆opulepes igurit? Aʒ̆i mu dulya ikipt?
So skidut? Çileri reti? Berepe giqounani? Kortuli do Margaluri nenapeşen çkva namu
majura nenape giçkinan?
Giga
Kavtaraže:
Xela do k̆aoba tkvani! İpti, didi mardi
giʒ̆omert, çkimi k̆ala int̆erviuşi int̆eresişeni. Ma ar Zugdiduri k̆oçi vore, hek vitoşi do çxoroşi do otxoneçi do aşi ʒ̆anas (1986), maovroni (8) tutas, otxo Mariaşinas yepçkindidoren oput̆e
çkimis Axalsopeli (mcve Margaluri coxo
muşi „Opaçxapu“) giožin. Noğa Zugdidis,
jur çkvadoçkva nʒ̆opulape dovoçodinişk̆ule, T̆iplisis „Uça Zuğaşi İnt̆ernasionaluri Universit̆eşi“ ar humanit̆aruli pak̆ult̆es, Amerik̆anist̆oba viguri.
haʒ̆i T̆iplisis pskidur do hak ar locist̆ik̆uri k̆omp̆anias viçalişam. Çileri kovore do çili çkimiti Samargaloşi ar mskva do dido mcve noğaşen, Mart̆vilişen ren. Bere haʒ̆i va miqonuman, mara ham iazis pçumert bereti. Kortuli
do Margaluri nenapeşen çkva İngilizuri miçkin, Rusuliti
eşo- aşo komiçkin, Lazuriti
dido k̆ai var, mara xoloti komiçkin ia bzop̆on do ç̆it̆a Turkuliti vognam do masinapen
mʒika.
Ali
ihsan
Aksamazi:
Komiçkin, Margaluri
nena oskedinu şeni şur do guriten içalişept.
Lazuri nenaşi oskiduşati toli giğunan, komiçkin. Namu nena bğarğalapt
na, eya çkini nena
ren. Namu nenaten k̆ont̆akt̆i vikipt na, eya çkini nena
ren. Turkuli bğarğalapt
na, Turkuli ren çkini nena. Kortuli bğarğalapt
na, Kortuli ren çkini nena.
Rusuli bğarğalapt
na, Rusuli ren çkini nena. Namu nena bğarğalapt na, eya çkini nena
ren. bekiti xilafi bzop̆on,
ma mu miçkin! Mara
man aşo miçkin do aşo giʒ̆umert. Tkvan mu isimadept? Maeçani oşʒ̆anura rt̆u k̆oçinobaşi
irişen mʒ̆k̆upi oşʒ̆anura. Aʒ̆i ren eçi do
maartani oşʒ̆anura. Mara xoloti maeçani oşʒ̆anurak mʒika mskva do mʒika ʒ̆ori vana
dido xilafi
do dido p̆at̆i xalepeten gza moʒ̆irapan. Lazuri, Margaluri, Svanuri nenapes
oskiduşi şansi aqvasunonani aya oşʒ̆anuras? Tkvan mu isimadept? Ç̆it̆a- ç̆it̆a molamişinit, mu
iqven!
Giga
Kavtaraže: Margaluri do Lazuri nenapes skidalaşi p̆roblemi na uğunan şeni, şuri do guri maç̆ven. Ham çkimi didi pikrişi (msiponişi) dulya ren. Tkva mtini zop̆ont, nam nenaten visinapamt, him nenaşi doloxe pskidurt him oras do him nenaşi k̆ult̆urasti artikartişk̆ala eşo voskedinamt. Nenape xvala ğarğaliten skidun. Duniaşi doloxe p̆at̆i nena va ren, k̆atta nena mskva do vrosi ren do nena ğuraşi, mutxa didi tariğiti emuşk̆ala ğurun. Ham k̆oçişi gurişi ç̆vini muşeni ren? Himuşen-ki nena k̆oçişi minoba ren şeni, him si mi re, mu re, sonuri re do mu tariği giğun, mu cici giğun, ožirams do mundes ham gondunun, minoba skaniti gondunun. Ham mitis va unon guri do şuri muşis.
Ko, maeçani oşʒ̆anura k̆oçinobaşeni dido mʒ̆k̆upi rt̆u, mara xoloti ʒ̆oriti do mskva mutxanepeti kort̆u him oras. Hamus, ipti, çkuni nenapeşen doptkumert-na, hemindoras k̆ai matkvenan. maeçani oşʒ̆anuras ağnemordalepes met̆i k̆ont̆akt̆i kuğut̆es, baba do nanaşi nenapeten imordet̆es, Margaluri do Lazuri, andğanerişen daha k̆ai isinapamt̆es. Gazetepe gamiçkvinet̆u ham nenapeten do k̆oçepek ik̆itxapamt̆es. Haʒ̆iti gamovaçkumt ham gazetepes, svarapes do jurnalepes, mara ağnepe do çkva didi k̆oçepeti va ik̆itxaman dido. K̆oçepe berepe nişi k̆ala didi noğapeşa uluran, hek skiduran do uk̆açxe oput̆epeşa va goiktenan. Handğa eçdomaartani oşʒ̆anura eşo ren, dunias urbanist̆uli svape dido dido irden do oput̆epes miti va skidun. Mitişa eşo va gatkven, oput̆e skanis skidi do nena skani şinaxi, oç̆k̆omale skani hek ç̆k̆omi ia. K̆atta k̆oçis daha k̆ai ek̆onomik̆uri skidala unon do noğaşati hemuşeni ulun. Ham p̆at̆i va ren, mara p̆at̆i heia ren, didi noğas nenaşi oskedinuşi daha didi p̆roblemi na iven. Didi noğas çkva didi nenapeten isinapaman do para ham nenaten morgaman; Lazuri do Margaluri nenapek hentepes para do oç̆k̆omale va meçams. K̆oçis ora va dubağun, bere muşis nena muşi oguras do guri muşisti dido va unon: ma haʒ̆i ar noğuri k̆oçi vore, hak k̆ai pskidur do bere çkimi ham nena mot unon, aksent̆i uğut̆as do gežiʒuşi ivas, mot minon, daha k̆ai iven, goç̆k̆ondinas, var uçkit̆as ham nena ia zop̆ons. İnt̆ernet̆işi ora ren do k̆oçepes çkva int̆eresi uğunan handğa. Mara xoloti ji na ptkvi-steri, skidala xvala para do oç̆k̆omale va ren, mi re do sonuri re, şuri skanik na ç̆vini megçams goiç̆k̆ondinu-na him oras do hamus na meagnaps k̆oçi, uk̆ule içalişams nena muşi şeni. Ham p̆at̆i mutxanepe na ptkvi ham oşʒ̆anuraşen, dido k̆ai mutxapeti kitkven. ham int̆ernet̆iten nenaşi oskedinuşeni vrosi dulyape maxenenan.
Ham dido gunže p̆ç̆ari do aşo dovoçodinam - Lazuri, Margaluri, Svanuri nenapes
oskiduşi şansi aqvasunonan, xvala şuri do guri çkunis unon-na hemindoras; mundes k̆oçis nena muşis qorops, him digurams nena muşis do beresti ogurams. Haşo nenape skidasunon; va qorops na, gondunun nena muşi do minoba muşiti eşo.
Ali
İhsan Aksamazi:
K̆ult̆uruli
noçalişepe tkvanişen ambai komiğun man. Margaluri nena oskedinu şeni ç̆eşididoç̆eşidi
k̆ult̆uruli dulyape
ikipt. int̆ernet̆işen Margaluri dersepe meçapt. Margaluri lersepe ç̆arupt. İnt̆erviupe meçapt. Ʒoʒialuri akt̆ivitepe ikipt. Mu çkva dulyape
ikipt Margaluri nena şeni? Namu
noçalişepes cumu giğunan? Ağani k̆ult̆uruli
p̆rojepe giğunani?
Bekiti ʒ̆oxleşen ambai
meçamu ginonan!
Giga Kavtaraže: Margaluri nenaşeni ma na dulyape vikip, mʒika on. Hentepe nenaşi oskedinuşi gzas ç̆ut̆a ren do çkar mutus va dubağun, ma vimsipon do minon, çkva didi mutxapeti dop̆a, mara aʒ̆işakis, na maxenu dulyape ham on na tkvit steri: İnt̆ernet̆iten nenaşi doguramu na unonan k̆oçepes, video-dersepes mepçam, mara ham p̆ropesionaluri mutxa va ren, xvala ma na maxenen do miçkin steri vikip, mʒika- mʒika. Lersepesti p̆ç̆arupt̆i, mara aʒ̆i him ç̆ut̆a mevt̆k̆oçidoren steri mutxa matkven, iaraticuli k̆rizisi miğun beki da, ma şak̆a bzop̆on. Çkva mu giʒ̆vat, ar çkimi manebrak̆ala Margaluri jurnali na gamavaçkvamt do „Skani“ na giožin şeni viçalişap, mak̆alepe p̆ç̆arup do eşo; hemus t̆eknik̆uri redaksionisti voğodam. Tercumepe vuxenap duniaşi dido çinoberi manç̆aralepeşi novelapes, noç̆arepes do aşo xolo. Ham jurnali „Skani“ xvala Margaluri nenaten gamiçkvinen. Himus gamoçkums „Margaluri Nenaşi Derneği“ do ham Asosiasioniş gemdginalepeşen arteği ma vore manebra çkimi, Givi G. Karçava k̆ala. Ham asosiasionişi do Margaluri jurnalişi, pinansuri do çkva dido vorsoni ambarepes Givi ikips do miti var memişvelaman çkva. Ham ç̆ut̆a p̆roblemi koren, pinansepe ham k̆oronaşi oras dido va ren, kogiçkinan do eşo va rt̆as na, xoloti ar k̆oçis pinansuri ambarepe xvala var axenen, aşo vareni.
Xoloti ar Margaluri p̆odk̆ast̆i vikip, dido ora var on. Margaluri nenaten çkuni p̆roblemepeşen vğarğalap do uk̆ule int̆ernet̆is gebdumer iutubis, Spotify-is, Google Podcasts-is, Apple Podcasts-is do aşo çkva do çkva mʒika mutxanepes vikip nenaşeni...
Ali
İhsan Aksamazi:
Gamiçkvineri ar ketabi giğunan. Eşo miçkin ma. Bekiti ar va ren! Lersişi ketabi giğunan, eşo miçkin: “ʒaşi xolos”. Aʒ̆iti aya ketabi tkvanişen
molamişinit, mu iqven! Mundes
gamiçkvinu aya
ketabi tkvani? Namu gamamçkumalaşen gamaxtu noçalişe tkvani? Muk̆o lersi gežin
ketabis? Tişen k̆udelişa Margaluri
reni, Kortuli vana çkva nenapeşen
lersepeti giğunani ketabişi doloxe? Didopeten namu temapeten ç̆arupt lersepe
tkvani? Namu şairepe ren tkvani rolmodeli? Ç̆it̆a- ç̆it̆a molamişinit, mu
iqven!
Giga Kavtaraže: Lersepe çkimişi kitabi „Xolos ʒaʒ̆k̆uma“ („ʒaşi xolos“) na giožin „Margaluri Nenaşi Asosiasionik“ kagamaçku. Çkva kitabi, xvala çkimi lersepeşi na t̆as, va miğun. Aia lersepeşi svara, goʒ̆o, juri vitoşi do eçi (2020) ʒ̆anas gamiçkvinu do Mariaşinaşi tutas, çkimi yeçkinuşi ndğas, manebra çkimik, Givik hedie moğodu. Ma va miçkit̆u ham svaraşi gamaçkvinuşi ambari do dido vixeli, toli çkimiten, çkimi lersepeşi svara na bžiri; hamuşeni Givis mardi buʒ̆omer xolo. Ham svaras oşi do jurneçi do vitişen (150) daha lersepe ko gežin do tişen k̆udelişa xvala Margaluri renan entepe. Didopeten Margaluri nenaşi tema ren, himuşi oskedinuşi p̆roblemişi do ç̆vinişi temaşen ren, ia matkven; xolo duniaşi do k̆oçinobaşi iri ndğaluri skidalaşi ambarepe ren; k̆oçişi şurişi do gurişi ç̆vinepe do xelapeşi temati koren do aşo. Rolmodeli nam şairepe ren, aşo k̆onk̆ret̆uli va matkven. Haʒ̆i dido k̆ai va maʒ̆onen çkimi lersepe, mara entepes mtelis p̆qorop xoloti, xvala himuşeni-ki şuri do guri çkimiten p̆ç̆arupt̆i; na p̆ç̆arupt̆i oras, mu msiponi miğut̆u, him gomaşinen şeni.
Ali
İhsan Aksamazi:
Ağani ketabiş p̆rojepe giğunani?
Pukironi ambepe giğunani çkinda?! Ginonan na, ç̆it̆a-ç̆it̆a
molamişinit, mu iqven!
Giga
Kavtaraže:
Ji na ptkvi steri, muşeni va miçkin do haʒ̆i lersepe va maç̆aren; beki da, uk̆ule domaç̆aras do gamavoçkva. Margaluri nenas dido mskva do dido int̆eresoni lersimç̆aru (p̆oet̆i) k̆oçepe kouqonun. Ham nenaten dido vrosi lersepe komiğunan, mara haʒ̆i nena çkunis p̆rozauli noç̆arepe dvaç̆irs; romanepe, novelape do aşo t̆ekst̆epe minonan Margaluri nenaten. Nena xvala lersepeten va irden. Vitişakis ç̆ut̆a-ç̆ut̆a novelape komiğun do xolo çkva ç̆ut̆a vana didi novelape domaç̆aras na, ar p̆rozaşi svara çkimiti gamavoçkvare; mara ham mundes iven, va matkven mutu. Boʒ̆k̆edat.
Ali
İhsan Aksamazi:
Giga Begi, şukuri goğodapt. ak̆onari domibağun
do çkva k̆itxala va
miğun tkvanda. Mara otkvaluşi çkva nena giğunan na, entepeşenti molamişinit, mu iqven! Ğormotik iroras goxelan! pimpili dixaşa!
Giga
Kavtaraže: Manti didi mardi giʒ̆vat minon xoloti ham int̆eresoni k̆itxvapeşen. Dulya tkvani dido momʒ̆ons, ora- ora çkva do çkva int̆eresoni tkvani xeneri int̆erviupe vik̆itxam do moxelams, mskva Lazuri t̆ekst̆epe na voʒ̆k̆er. Ğormotik nenape çkuni, Lazuri do Margaluri oskedinas ʒa do mzuğasteri, k̆oçinoba ham p̆lanet̆as (çkva p̆lanet̆apesti ivas na, hekti) skidasşakis! Nena çkuni va ğurasen! ʒaşa yextit do irdas tkvani mskva dulyape!
+
(ლაზური:)
“სქიდალა ხვალა ფარა დო ოჭკომალე ვა რენ!”
(გოწოთქვალა: აწინერი მუსაфირი/ სუმარი ჩქიმი რენ გიგა ქავთარაძე. გიგა ქავთარაძე რენ
გურჯისთანიში გამანთანერეფეშენ. დიდო კითხერი დო დულჲამხვენუ კოჩი რენ. ეშო მიჩქინ მან. მარგალური ნენა ოსქედინუ შენი შურ დო გურითენ იჩალიშეფს. მარგალური ლერსეფე ჭარუფს. მარგალური ტექსტეფე ჭარუფს.
მაჟურა ნენაფეშენ მარგალური ნენაშა თერჯუმეფე იქიფს. მარგალური ვიდეოფე ხაზიროფს. ინტერნეტიშენ მარგალური დერსეფე ოგურაფს.
მარგალური ნენა ოსქედინუ დო ოდიდანუ შენითი მანებრაფე მუში კალა ართოთ სოციალური
აქტივობა იქიფს. გიგა ქავთარაძეს გამიჩქვინერი არ ლექსიშ
ქეთაბითი ქუღუნ: “ცაში ხოლოს”. ჩქინ ბიოგრაфი მუშიშენ, კულტურული
ნოჩალიშეფე მუშიშენ, ქეთაბი მუშიშენ დო აღანი პროჟეფე მუშიშენ მოლაფშინით აჲა ლაზური ინტერვიუს. ალი იჰსან აქსამაზი. 13 I 2021)
+
ალი იჰსან აქსამაზი: გიგა ბეგი, იფთი ბიოგრაфი თქვანიშენ
მოლამიშინით დო ეშო გევოჭკათ, იყვენი?! სო ჲეჩქინდით? სონური
რეთ? ნამუ ნწოფულეფეს იგურით? აწი მუ დულჲა იქიფთ? სო სქიდუთ?
ჩილერი რეთი? ბერეფე გიყოუნანი? ქორთული დო მარგალური ნენაფეშენ ჩქვა ნამუ მაჟურა ნენაფე
გიჩქინან?
გიგა ქავთარაძე: ხელა
დო კაობა თქვანი! იფთი, დიდი მარდი
გიწომერთ, ჩქიმი კალა ინტერვიუში ინტერესიშენი. მა არ ზუგდიდური კოჩი ვორე, ჰექვითოში დო ჩხოროში დო
ოთხონეჩი დო აში წანას (1986), მაოვრონი (8) თუთას, ოთხო მარიაშინას ჲეფჩქინდიდორენ. ოფუტე ჩქიმის ახალსოფელი (მჯვე მარგალური ჯოხო მუში „ოფაჩხაფუ“) გიოძინ. ნოღა ზუგდიდის, ჟურ ჩქვადოჩქვა ნწოფულაფე დოვოჩოდინიშკულე, ტიფლისის „უჩა მზუღაში ინტერნასიონალური უნივერსიტეში“ არ ჰუმანიტარული ფაკულტეს, ამერიკანისტობავიგური.
ჰაწი ტიფლისის ფსქიდურ დო ჰაქ არ ლოჯისტიკური კომპანიას ვიჩალიშამ. ჩილერი ქოვორე დო
ჩილი ჩქიმითი სამარგალოში არ მსკვა დო დიდო მჯვე ნოღაშენ, მარტვილიშენ რენ. ბერე ჰაწი ვა მიყონუმან, მარა ჰამ იაზის ფჩუმერთ
ბერეთი. ქორთული დო მარგალური ნენაფეშენ ჩქვა ინგილიზური მიჩქინ, რუსულითი ეშო-აშო
ქომიჩქინ, ლაზურითი დიდო კაი ვარ, მარა ხოლოთი ქომიჩქინ ია ბზოპონ დო ჭიტა თურქულითი
ვოგნამ დო მასინაფენ მციქა.
ალი იჰსან აქსამაზი:ქომიჩქინ, მარგალური ნენა ოსქედინუ შენი შურ დო გურითენ
იჩალიშეფთ. ლაზური ნენაში ოსქიდუშათი თოლი გიღუნან, ქომიჩქინ. ნამუ ნენა ბღარღალაფთ
ნა, ეჲა ჩქინი ნენა რენ. ნამუ ნენათენ კონტაქტი ვიქიფთ ნა,
ეჲა ჩქინი ნენა რენ. თურქული ბღარღალაფთ ნა, თურქული რენ ჩქინი ნენა. ქორთული ბღარღალაფთ ნა, ქორთული რენ ჩქინი ნენა. რუსული ბღარღალაფთ ნა, რუსული რენ ჩქინი ნენა. ნამუ ნენა
ბღარღალაფთ ნა, ეჲა ჩქინი ნენა რენ. ბექითი ხილაфი ბზოპონ,
მა მუ მიჩქინ! მარა მან აშო მიჩქინ დო აშო გიწუმერთ. თქვან მუ ისიმადეფთ? მაეჩანი ოშწანურა
რტუ კოჩინობაში ირიშენ მწკუფი ოშწანურა. აწი რენ ეჩი დო მაართანი ოშწანურა. მარა ხოლოთი
მაეჩანი ოშწანურაქ მციქა მსქვა დო მციქა წორი ვანა დიდო ხილაфი დო
დიდო პატი ხალეფეთენ გზა მოწირაფან. ლაზური,
მარგალური, სვანური ნენაფეს ოსქიდუში შანსი
აყვასუნონანი აჲა ოშწანურას? თქვან მუ ისიმადეფთ?ჭიტა ჭიტა მოლამიშინით,
მუ იყვენ!
გიგა ქავთარაძე:მარგალური დო ლაზური ნენაფეს
სქიდალაში პრობლემი ნა უღუნან შენი, შური დო გური მაჭვენ. ჰამ ჩქიმი დიდი ფიქრიში
(მსიფონიში) დულჲა რენ. თქვა მთინი ზოპონთ, ნამ ნენათენ
ვისინაფამთ, ჰიმ ნენაში დოლოხე ფსქიდურთ ჰიმ ორას დო ჰიმ ნენაში კულტურასთი ართიქართიშკალა
ეშო ვოსქედინამთ. ნენაფე ხვალა ღარღალითენ სქიდუნ. დუნიაში დოლოხე პატი ნენა ვა რენ,
კათთა ნენა მსკვა დო ვროსი რენ დო ნენა ღურაში, მუთხა დიდი თარიღითი ემუშკალა ღურუნ.
ჰამ კოჩიში გურიში ჭვინი მუშენი რენ? ჰიმუშენ-ქი ნენა კოჩიში მინობა რენ შენი, ჰიმ
სი მი რე, მუ რე, სონური რე დო მუ თარიღი გიღუნ, მუ ჯიჯი გიღუნ, ოძირამს დო მუნდეს
ჰამ გონდუნუნ, მინობა სქანითი გონდუნუნ. ჰამ მითის ვა უნონ გური დო შური მუშის.
ქო, მაეჩანი ოშწანურა
კოჩინობაშენი დიდო მწკუფი რტუ, მარა ხოლოთი წორითი დო მსქვა მუთხანეფეთი ქორტუ
ჰიმ ორას. ჰამუს, იფთი, ჩქუნი ნენაფეშენ დოფთქუმერთ-ნა, ჰემინდორას კაი მათქვენან.
მაეჩანი ოშწანურას აღნემორდალეფეს მეტი კონტაქტი ქუღუტეს, ბაბა დო ნანაში ნენაფეთენ
იმორდეტეს, მარგალური დო ლაზური, ანდღანერიშენ
დაჰა კაი ისინაფამტეს. გაზეთეფე გამიჩქვინეტუ
ჰამ ნენაფეთენ დო კოჩეფექ იკითხაფამტეს. ჰაწითი გამოვაჩქუმთ ჰამ გაზეთეფეს, სვარაფეს
დო ჟურნალეფეს, მარა აღნეფე დო ჩქვა დიდი კოჩეფეთი ვა იკითხამან დიდო. კოჩეფე ბერეფე
ნიში კალა დიდი ნოღაფეშა ულურან, ჰექ სქიდურან
დო უკაჩხე ოფუტეფეშა ვა გოიქთენან. ჰანდღა ეჩდომაართანი ოშწანურა ეშო რენ, დუნიას
ურბანისტული სვაფე დიდო დიდო ირდენ დო ოფუტეფეს მითი ვა სქიდუნ. მითიშა ეშო ვა გათქვენ,
ოფუტე სქანის სქიდი დო ნენა სქანი შინახი, ოჭკომალე სქანი ჰექ ჭკომი ია. კათთა კოჩის
დაჰა კაი ეკონომიკური სქიდალა უნონ დო ნოღაშათი ჰემუშენი ულუნ. ჰამ პატი ვა რენ, მარა
პატი ჰეია რენ, დიდი ნოღას ნენაში ოსქედინუში დაჰა დიდი პრობლემი ნა ივენ. დიდი ნოღას
ჩქვა დიდი ნენაფეთენ ისინაფამან დო ფარა ჰამ ნენათენ მორგამან; ლაზური დო მარგალური
ნენაფექ ჰენთეფეს ფარა დო ოჭკომალე ვა მეჩამს. კოჩის ორა ვა დუბაღუნ, ბერე მუშის ნენა
მუში ოგურას დო გური მუშისთი დიდო ვა უნონ: მა ჰაწი არ ნოღური კოჩი ვორე, ჰაქ კაი ფსქიდურ
დო ბერე ჩქიმი ჰამ ნენა მოთ უნონ, აქსენტი უღუტას დო გეძიცუში ივას, მოთ მინონ, დაჰა
კაი ივენ, გოჭკონდინას, ვარ უჩქიტას ჰამ ნენა ია ზოპონს. ინტერნეტიში ორა რენ დო კოჩეფეს ჩქვა ინტერესი
უღუნან ჰანდღა. მარა ხოლოთი ჟი ნა ფთქვი-სთერი, სქიდალა ხვალა ფარა დო ოჭკომალე ვა რენ, მი რე დო სონური რე, შური სქანიქ ნა ჭვინი
მეგჩამს გოიჭკონდინი-ნა ჰიმ ორას დო ჰამუს ნა მეაგნაფს კოჩი, უკულე იჩალიშამს ნენა
მუში შენი. ჰამ პატი მუთხანეფე ნა ფთქვი ჰამ ოშწანურაშენ, დიდო კაი მუთხაფეთიქითქვენ.
ჰამ ინტერნეტითენ ნენაში ოსქედინუშენი ვროსი დულჲაფე მახენენან.
ჰამ დიდო გუნძე პჭარი დო
აშო დოვოჩოდინამ - ლაზური, მარგალური, სვანური
ნენაფეს ოსქიდუში შანსი აყვასუნონან, ხვალა შური დო გური ჩქუნის უნონ-ნა ჰემინდორას;
მუნდეს კოჩის ნენა მუშის ყოროფს, ჰიმ დიგურამს ნენა მუშის დო ბერესთი ოგურამს. ჰაშო
ნენაფე სქიდასუნონ; ვა ყოროფს ნა, გონდუნუნ ნენა მუში დო მინობა მუშითი ეშო.
ალი იჰსან აქსამაზი:კულტურული ნოჩალიშეფე თქვანიშენ ამბაი ქომიღუნ მან.
მარგალური ნენა ოსქედინუ შენი ჭეშიდიდოჭეშიდი კულტურული დულჲაფე იქიფთ. ინტერნეტიშენ მარგალური დერსეფე მეჩაფთ.
მარგალური ლერსეფე ჭარუფთ. ინტერვიუფე მეჩაფთ. ცოციალური აქტივითეფე იქიფთ. მუ ჩქვა
დულჲაფე იქიფთ მარგალური ნენა შენი? ნამუ ნოჩალიშეფეს ჯუმუ გიღუნან? აღანი კულტურული
პროჟეფე გიღუნანი? ბექითი წოხლეშენ ამბაი
მეჩამუ გინონან!
გიგა ქავთარაძე: მარგალური ნენაშენი მა ნა
დულჲაფე ვიქიფ, მციქა ონ. ჰენთეფე ნენაში ოსქედინუში გზას ჭუტა რენ დო ჩქარ მუთუს ვა
დუბაღუნ, მა ვიმსიფონ დო მინონ, ჩქვა დიდი მუთხაფეთი დოპა, მარა აწიშაქის, ნა მახენუ
დულჲაფე ჰამ ონ ნა თქვით სთერი: ინტერნეტითენ ნენაში დოგურამუ ნა უნონან კოჩეფეს, ვიდეო-დერსეფეს
მეფჩამ, მარა ჰამ პროფესიონალური მუთხა ვა რენ, ხვალა მა ნა მახენენ დო მიჩქინ სთერი
ვიქიფ, მციქა-მციქა. ლერსეფესთი პჭარუფტი, მარა აწი ჰიმ ჭუტა მევტკოჩიდორენ სთერი მუთხა
მათქვენ, იარათიჯული კრიზისი მიღუნ ბექი და, მა შაკა ბზოპონ. ჩქვა მუ გიწვათ, არ ჩქიმი მანებრაკალა მარგალური
ჟურნალი ნა გამავაჩქვამთ დო „სქანი“ ნა გიოძინ შენი ვიჩალიშაფ, მაკალეფე პჭარუფ დო
ეშო; ჰემუს ტექნიკური რედაქსიონისთი
ვოღოდამ. თერჯუმეფე ვუხენაფ დუნიაში დიდო ჩინობერი მანჭარალეფეში ნოველაფეს, ნოჭარეფეს
დო აშო ხოლო. ჰამ ჟურნალი „სქანი“ ხვალა მარგალური ნენათენ გამიჩქვინენ. ჰიმუს გამოჩქუმს „მარგალური ნენაში დერნეღი“ დო
ჰამ ასოსიასიონიშ გემდგინალეფეშენ ართეღიმა ვორე მანებრა ჩქიმი, გივი გ. ქარჩავა კალა.
ჰამ ასოსიასიონიში დო მარგალური ჟურნალიში, ფინანსური დო ჩქვა დიდო ვორსონი ამბარეფეს
გივი იქიფს დო მითი ვარ მემიშველამან ჩქვა. ჰამ ჭუტა პრობლემიქორენ, ფინანსეფე ჰამ
კორონაში ორას დიდო ვა რენ, ქოგიჩქინან დო ეშო ვა რტას ნა, ხოლოთი არ კოჩის ფინანსური
ამბარეფეხვალა ვარ ახენენ, აშო ვარენი.
ხოლოთი არ მარგალური პოდკასტი ვიქიფ, დიდო ორა ვარ ონ. მარგალური ნენათენ ჩქუნი პრობლემეფეშენ
ვღარღალაფ დო უკულე ინტერნეტის გებდუმერ იუთუბის, Spotify-ის, Google Podcasts-ის, Apple Podcasts-ის დო
აშო ჩქვა დო ჩქვა მციქა მუთხანეფეს ვიქიფ ნენაშენი...
ალი იჰსან აქსამაზი:გამიჩქვინერი არ ქეთაბი გიღუნან. ეშო მიჩქინ მა. ბექითი
არ ვა რენ! ლერსიში ქეთაბი გიღუნან, ეშო მიჩქინ: “ცაში ხოლოს”. აწითი აჲა ქეთაბი თქვანიშენ მოლამიშინით, მუ იყვენ! მუნდეს გამიჩქვინუ აჲა ქეთაბი თქვანი? ნამუ გამამჩქუმალაშენ გამახთუ ნოჩალიშე თქვანი? მუკო ლერსი გეძინ ქეთაბის?
თიშენ კუდელიშა მარგალური რენი, ქორთული ვანა ჩქვა ნენაფეშენ ლერსეფეთი გიღუნანი ქეთაბიში დოლოხე? დიდოფეთენ
ნამუ თემაფეთენ ჭარუფთ ლერსეფე თქვანი? ნამუ შაირეფე რენ თქვანი როლმოდელი? ჭიტა- ჭიტა
მოლამიშინით, მუ იყვენ!
გიგა ქავთარაძე: ლერსეფე
ჩქიმიში ქითაბი „ხოლოს ცაწკუმა“ („ცაში ხოლოს“) ნა გიოძინ „მარგალური ნენაში ასოსიასიონიქ“
ქაგამაჩქუ. ჩქვა ქითაბი, ხვალა ჩქიმი ლერსეფეში ნა ტას, ვა მიღუნ. აია ლერსეფეში სვარა,
გოწო, ჟური ვითოში დო ეჩი (2020) წანას გამიჩქვინუ დო მარიაშინაში თუთას, ჩქიმი ჲეჩქინუში
ნდღას, მანებრა ჩქიმიქ, გივიქ ჰედიე მოღოდუ. მა ვა მიჩქიტუ ჰამ სვარაში გამაჩქვინუში
ამბარი დო დიდო ვიხელი, თოლი ჩქიმითენ, ჩქიმი ლერსეფეში სვარა ნა ბძირი; ჰამუშენი გივის
მარდი ბუწომერ ხოლო. ჰამ სვარას ოში დო ჟურნეჩი დო ვითიშენ (150) დაჰა ლერსეფე ქო გეძინ
დო თიშენ კუდელიშა ხვალა მარგალური რენან ენთეფე. დიდოფეთენ მარგალური ნენაში თემა
რენ, ჰიმუში ოსქედინუში პრობლემიში დო ჭვინიში თემაშენ რენ, ია მათქვენ; ხოლო დუნიაში
დო კოჩინობაში ირი ნდღალური სქიდალაში ამბარეფე რენ; კოჩიში შურიში დო გურიში ჭვინეფე
დო ხელაფეში თემათი ქორენ დო აშო. როლმოდელი
ნამ შაირეფე რენ, აშო კონკრეტული ვა მათქვენ.
ჰაწი დიდო კაი ვა მაწონენ ჩქიმი ლერსეფე, მარა ენთეფეს მთელის პყოროფ ხოლოთი, ხვალა
ჰიმუშენი-ქი შური დო გური ჩქიმითენ პჭარუფტი; ნა პჭარუფტი ორას, მუ მსიფონი მიღუტუ,
ჰიმ გომაშინენ შენი.
ალი იჰსან აქსამაზი:აღანი ქეთაბიშ პროჟეფე გიღუნანი? ფუქირონი ამბეფე გიღუნანი
ჩქინდა?! გინონან ნა, ჭიტა-ჭიტა მოლამიშინით, მუ იყვენ!
გიგა ქავთარაძე: ჟი ნა ფთქვი სთერი, მუშენი
ვა მიჩქინ დო ჰაწი ლერსეფე ვა მაჭარენ; ბექი და, უკულე დომაჭარას დო გამავოჩქვა. მარგალური
ნენას დიდო მსკვა დო დიდო ინტერესონი ლერსიმჭარუ (პოეტი) კოჩეფე ქოუყონუნ. ჰამ ნენათენ
დიდო ვროსი ლერსეფე ქომიღუნან, მარა ჰაწი ნენა ჩქუნის პროზაული ნოჭარეფე დვაჭირს; რომანეფე,
ნოველაფე დო აშო ტექსტეფე მინონან მარგალური ნენათენ. ნენა ხვალა ლერსეფეთენ ვა ირდენ.
ვითიშაქის ჭუტა-ჭუტა ნოველაფე ქომიღუნ დო ხოლო ჩქვა ჭუტა ვანა დიდი ნოველაფე დომაჭარას
ნა, არ პროზაში სვარა ჩქიმითი გამავოჩქვარე; მარა ჰამ მუნდეს ივენ, ვა მათქვენ მუთუ.
ვოწკედათ.
ალი იჰსან აქსამაზი:გიგა ბეგი, შუქური გოღოდაფთ. აკონარი დომიბაღუნ დო ჩქვა კითხალა ვა მიღუნ თქვანდა. მარა ოთქვალუში
ჩქვა ნენა გიღუნან ნა, ენთეფეშენთი მოლამიშინით, მუ იყვენ! ღორმოთიქ ირორას გოხელან!
ფიმფილი დიხაშა!
გიგა ქავთარაძე: მანთი
დიდი მარდი გიწვათ მინონ ხოლოთი ჰამ ინტერესონი კითხვაფეშენ. დულჲა თქვანი დიდო მომწონს,
ორა-ორა ჩქვა დო ჩქვა ინტერესონი თქვანი ხენერი ინტერვიუფე ვიკითხამ დო მოხელამს, მსკვა
ლაზური ტექსტეფე ნა ვოწკერ. ღორმოთიქ ნენაფე ჩქუნი, ლაზური დო მარგალური ოსქედინას
ცა დო მზუღასთერი, კოჩინობა ჰამ პლანეტას (ჩქვა პლანეტაფესთი ივას ნა, ჰექთი) სქიდასშაქის!
ნენა ჩქუნი ვა ღურასენ! ცაშა ჲეხთით დო ირდას თქვანი მსკვა დულჲაფე!
http://gurcuhaber.com/2021/01/16/giga-kavtaradze-hayat-yalnizca-para-ve-yemek-degil/
http://circassiancenter.com/tr/hayat-yalnizca-para-ve-yemek-degil-soylesi-turkce-lazca/