Kutarba Pinar Ersoy Korkmazik Ğarğalaps

“Aya dido- k̆ult̆uronoba çkar va ğuras!”

(Goʒ̆otkvala: Andğnari musafiri/ sumari çkimi ren Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi. Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi ren dobadona çkinişi gamantanerepeşen arteri. Edo k̆ult̆uruli minoba muşi oskedinu şeni şurdoguriten içalişeps emuk. Emus kuğun gamiçkvineri Turkuli- İnglisuri ketabepe.  Emus kuğun gamiçkvineri sum ketabi. Maartani ketabi muşi ren “Çkimi Zmonaten K̆afk̆asya”. Majura ketabi muşis coxons  “Gumista”. Aya ketabi muşi  gamiçkvineren Turkulo do İnglisuro. Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi k̆ala bğarğali ma do muşi biyografi do noçalişepeşen molapşinit çkin. Ayati ren int̆erviu çkinişi t̆ekst̆i. Ali İhsan Aksamazi.  26 IX 2019)

+

Ali İhsan Aksamazi:  Pinar Xanum, ma miçkin, tkvan Apxazuri diʒxiri kogiğunan. Emindroneri Rusyaşi İmp̆eriaşi didmapaş k̆elen emindroneri Apxazetişen uçvaten get̆k̆oçineri Apxazi ocağaşi bere ret. Nak̆otxani diʒxirişen Apxazi ret?

Kutarba Pınar Ersoy Korkmazi: Aya int̆erviu şeni, ʒ̆oxle didi  şukuri giʒ̆umert; dido naziği ret tkvan. Mati manebra mşinupt, aya dido mskva ren. (1878) vito ovro oşi do sume neçi do vito ovro ʒ̆anaşi Osmanli- Rusuli Harbi şk̆ule, baba çkimişi p̆ap̆u moxteren Apxazetişen Osmanlişi oxenʒaleşi dixaşa; mecuri moxteren.

Ali İhsan Aksamazi: Ekoni oput̆e tkvanis mu coxons Apxazetis. Tkvan so yeçkindit? Namu nʒ̆opulapes igurit? Mu mesleği giğunan? Mu dulya ikipt? So skidut? Çileri reti? Namu nenape giçkinan?

Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi: Baba çkimişi p̆ap̆us Jago coxons. Mara ekoni oput̆e çkinis mu coxons, eya va  gomaşinu aʒ̆i.  P̆ap̆u çkini Jago dibargeren noğa Düzce- Ak̆çak̆ocaşi  andğaneri oput̆e Dilaverişa. Baba çkimişi p̆ap̆u İdrisi, çkimi p̆ap̆u Seyfettini do baba çkimi yeçkinderen aya oput̆es. Uk̆ule  p̆ap̆u çkimi Seyfettini dibargeren noğa Boluşa Edo ma yepçkindi noğa Bolus. Uk̆ule  ma dovoçodini geç̆k̆apuroni, oşkenoni nʒ̆opulape, lise do universit̆etişi gamantana-gurapa  nananoğa  Ank̆aras. Uk̆ule Ankara Gazi Universit̆et̆işi Turkuli Nena do Nç̆arolabaşi Burmeşen dovimezuni. Uk̆ule mağali lisansişi p̆rogrami dovoçodini Ank̆araşi Başkenti Universit̆et̆is; mağali lisansişi branşi çkimi ren gamantana. Aʒ̆i nananoğa Ank̆aras pskidur. Edo oxenʒaleşi ar dayrasti viçalişep.  Kimoceri vore.  Kimoli çkimi ren Turkuli Nenaş mamgurapale. Gurimeç̆voni  ren,  Apxazuri Nena ç̆it̆a-ç̆it̆a oxomaʒ̆onen ma; aya p̆at̆i maʒ̆onen. Nena va giçkit̆aşi, didi p̆roblemi gaqven.  Ketabepe p̆ç̆arupt̆işi do uk̆uleti  didi p̆roblemepe maqu; aya xali k̆aixeşa komiçkin ma.

Ali İhsan Aksamazi: Aʒ̆iti ketabepe tkvanişen molapşinat,  mu iqven! ʒ̆oxle “Çkimi Zmonaten K̆afk̆asya” coxoni ketabi tkvanişen molamişinit. Mundes do namu gamaçkvaleşen gamaxtu aya ketabi tkvani? Mu ambarepe momçapt aya ketabi tkvaniten? Muşeni ç̆arit aya ketabi? Ç̆it̆a- ç̆it̆a molamişinit, mu iqven!

Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi: “Çkimi Zmonaten K̆afk̆asya” coxoni ketabi  çkimi kogamaxtu (2018) eçi oşi do vito ovro ʒ̆anaşi ʒ̆anağanis. Gamaçkvale Favorişen kogamaxtu ketabi çkimi.  (2014) eçi oşi do vito otxo ʒ̆anaşen doni mak̆alepe p̆ç̆arup ma.  Mak̆alepe çkimi gamiçkvinu Uludağhaber.net  coxoni ambarişi sait̆is; didopeten K̆afk̆asiyaşen molapşinapt̆i ma. Edoxolo kianaşi majura meselepeşenti  molapşinupt̆i, moro mu! Miletik mak̆alepe çkimi ik̆itxas do iguras çkimi simada, ç̆it̆a- ç̆it̆a rt̆as nati, ma aya mint̆u do emuşeni.  Mç̆arupekti eşo ikipan, ayati komiçkinan çkin. Muk̆o k̆oçik mak̆alepe mutepeşi ik̆itxups yado k̆arta mç̆arus meraği aqven. (5. 000) xut vitoşi k̆oçik ik̆itxupt̆u çkimi mak̆alepe. Aya oxovoʒ̆onişi, ma dido vixeli; xeleba çkimi nenaten va matkven. Sait̆is gamiçkvineri mak̆alepe çkimişen namtinepe do ağani noç̆arepe çkimi kok̆opk̆orobi  do  eşoten “Çkimi Zmonaten K̆afk̆asya” coxoni ketabi  pxaziri ma. Kianaşi ambarepe k̆ala K̆afk̆asya do  minoba do k̆ult̆uri çkinişi ambarepeti vognapi. Armʒika rt̆as nati, gecgineri doviqvi; eşo vizmon. K̆oçik ketabi çkimi ik̆itxaşi, dudi muşişenti ambarepe žirasunt̆u. Ketabişi mteli t̆iraji diçodu. Mati xes çkar ketabi va miğun. Maketabesti, gamaçkvalesti va duskidu. Dulya aşo iquşi, oç̆aru domaç̆irs yado domaʒ̆onu  do udodginu p̆ç̆arup mak̆alepe.

Ali İhsan Aksamazi: Majura ketabi tkvani ren “Gumista”. “Gumista” mundes do namu gamaçkvaleşen gamaxtu? Mu ambarepe momçapt aya ketabi tkvaniten? Ma xolo komiçkin, Aya ketabi tkvani İnglisuroti gamiçkvinu. İnglisuri nenaşa mik goktiru ketabi tkvani?

Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi: Ho, majurani ketabi çkimis coxons  “K̆afdağişi Tepe Gumista”. Aya ketabi çkimi gamiçkvinu (2019) eçi oşi do viton çxoro ʒ̆anaşi ʒ̆anağanis Gamaçkvale Apraşk̆elen gamiçkvinu.  Ketabişi majurani t̆rajişi gverdişen dido gamiçinu aʒ̆i; ma eşo miçkin.  Aya ketabi çkimi ren çkvaneri,  “Çkimi Zmonaten K̆afk̆asya”, maartani ketabi çkimi steri va ren. Ar ndğas, onç̆eloni mutu oxovoʒ̆oni ma. Çkin K̆afk̆asyaşen mohaciri gamaxtimeri k̆oçepes  artikartişen ambari va miğunan,  artikartişen uambare voret. Miepek muç̆oşi ok̆vak̆ides, mu ç̆vinape žires lamtinala çkinişi xelak̆aoba şeni muepe qves; çkin antepeşen ambari va miğut̆es. K̆oçepe çkinik noxvenepe mutepeşişen va molaşinapan; oncğore içkinen. Pelaperi do mskva noxvenepe muşiten çkar mitik va imʒkven lamtinalaşi doloxe. Aşo iqvaşi, namtini negat̆iuri ambarepeti yeçkindun; aşo va maqvan, ma aya minon. Emuşeniti ok̆oçinuşi becitobaşen molaşinu  domaç̆irt̆u. Sosyaluri medya, tişen k̆udelişa  vixmar ma.  Didopetenti  feysbuk̆işi k̆oçepe k̆ala mzaxali voret çkin; eşo matkven Mexole mteliti K̆afk̆asuri renan. Eşo iqvaşi, didopeten entepesti p̆k̆itxup ma.  Aya dulya ʒ̆oxle  faysbuk̆işen vognapi ma. Dido k̆oçik mxuci momçu. Xvala ar ndğaşi doloxe, (50- 60) jure neçi do vit- sume neçi  k̆oçişi  ar list̆e xes maqu ma. Entepeşi t̆ilifonoşi nomerape maqu. List̆eşen k̆arta umçanes tito-tito t̆ilifoni govunʒ̆k̆i. Jur k̆oçi var mara, majurapek p̆rojes mxuci momçes. Aya xaliten dido govişaşi do hemiti vixeli ma. Umçanepe çkinişi ambarepe miletis ognapuk dido moxelu ma. Aya rt̆u monk̆a anank̆eni çkimi şeni.  Aya dulyas dido umçanek mxuci momçuşi,  mati aya dulya sist̆emat̆ik̆uro p̆aminon; eşo oç̆aru govonk̆vati ma. ʒ̆oxle mç̆arupe çkinişi, uk̆açxeti şairepe çkinişi, maxeşnoxvenepe çkinişi ambarepe oxaziru govonk̆vatu ma. “K̆afdağişi Tepe Gumista” coxoni ketabi çkimi ren aya noçalişeşi maartani monoçane. Gurişmeç̆voni ren, aʒ̆işa amk̆ata ketabi va gamiçkvineret̆u Turkiyes. Aʒ̆işa mitik mç̆arupe çkinişen amk̆ata det̆ayoni ar ketabi va ç̆areren. Mt̆ini ambari ren; Turkiyes kuğun jur Çerkesuli Nena do Mç̆aralobaşi burme universit̆et̆epes. Anank̆eni komiğun; eşo komiçkin ma. Emuşeniti amk̆ata ketabe oç̆aru govonk̆vati. Aya ketabi iptineri ren mara, majura diasp̆orapesti amk̆ata ketabi gamiçkvineri va ren ma ptkvi.   

Ketabi, majura nenapeşa tercume oxvenapu domaç̆irs; eşo vizmoni.   Mara didi p̆roblemi komiğut̆u. Namu nenaşa tercume oxvenapu domaç̆irt̆u?!

Rusuli nenaşa tercume oxvenapu va mint̆u, nanadixas amk̆ata Rusuli ketabepe kort̆u do emuşeni. Apxazuri nenaten ç̆areli amk̆ata ketabepeti kort̆u; ayati komiçkit̆u.  Mara İngilisuri nenaten ketabepe ç̆it̆a miğut̆es. İnglisuri nenaşa tercume umosi k̆ai iqvasunt̆u; eşo vizmoni. Mara muç̆o?! Ank̆araşi Yildirim Beyazit̆işi Universit̆et̆işen ar manebra komiqonun. ʒ̆oxle ketabişi ar noʒ̆ile tercume oxvenu şeni gzalape goru emuk; mara dido meç̆irderen. Eşo miʒ̆u am manebra çkimik.  Hemi İnglisuri do Turkuli nena, hemiti k̆ult̆uri çkini mç̆ipaşaşi oçkinu dvaç̆irt̆u aya ketabaşi tercumanis.  Amk̆ata k̆oçi solen mažirasunt̆u ma?! Amk̆ata xçetomoni çkinerk̆oçi solen mažirasunt̆u p̆ea!

Ar cumadi komiqonun; Almanyaşi noğa K̆olnis skidun, k̆ult̆uriş elçi ren. Dido pelaperi k̆ult̆uruli dulya ikips; Yusuf Mugba Cumadi k̆ala bğarğali ma. Didi sup̆rizi ren, k̆ulani muşi rt̆eren mağali lisansiş mamgure İngilisuri Nena do Mç̆aralobaşi Burmes Almanyas. Emus p̆k̆itxit. Allahik nuşvelas, am k̆ulani çkinik ketabişi tercumes memişvelu. Edo mk̆ule oraşi doloxe, ketabi çkimi İnglisuri nenaşa goktiru am k̆ulani çkinik. Opşa selami vuʒ̆umer k̆ulani çkini Sumeyye Bilgenis, Yusuf Bilgenis do çili muşis. Mtini giʒ̆vat, entepeşi landeten, ketabi çkimi ignapinu majura diasp̆orapesti. Mu k̆ai, entepe steri xalk̆i komiqonunan çkin.

Ali İhsan Aksamazi: Ağani ketabi oç̆aruşi p̆rojepe giğunani? Ağani pukironi ambarepe momçateni çkinda?

Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi: Ho! Moro mu, ağani ketabiş p̆rojeti komiğun. Amk̆ata ketabepe oç̆arus mevaqonup ma. Ağani ketabi çkimişi gverdi dop̆ç̆ari, voçodini. Aya ağani ketabi çkimitenti, xolo mç̆arupe çkinişen ambarepe vognapap ma. Dido onç̆eloni ketabi yeçkindasen; eşo vizmon ma. Ar noğira komiğun do eya noğiraten oç̆arus mevaqonup. Amk̆ata p̆lanepe vikip ma. K̆arta ʒ̆anas ar ketabi gamiçkvinas! Aya ren çkimi ağani slogani. Edo aya sloganiten gzas gebdgiti.

Ali İhsan Aksamazi: Aya int̆erviu şeni dido şukuri giʒ̆umert ma. Tkvan mskvaşa nena gemiktirit. Tkvanti ginonan na, aʒ̆i voçodinat aya int̆erviu! Xoloti tkvan otkvaluşi çkva mutu çkva giğunan na, eti miʒ̆vit, mu iqven! P̆anda ixelit, oşi ʒ̆aneri iqvat, ʒaşa yextat!

Kutarba Pinar Ersoy Korkmazi: Mati xolo şukuri giʒ̆umert. Mtini giʒ̆vat, otkvaluşi dido ambari komiğun ma. Mara mk̆ule nenaten giʒ̆vat; dido mskva ar coğrafyas pskidurt çkin. Edo aya dixa ren dido-k̆ult̆uroni ar medeniyetişi dixa. Aya dido- k̆ult̆uronoba çkini çkar va ğuras. Edo qoropa, hurmeti, misoba do xelebaten  dopskidat; aya domaç̆irnan; eşo vizmon ma. Mteli mak̆itxalepes şukuri giʒ̆umert ma.

 aksamaz@gmail.com