14 Şubat 2022 Pazartesi

“Çoğunlukla aşk, doğa, insana ilişkin şiirler yazıyorum!”

 


 

 

 “Çoğunlukla aşk, doğa, insana ilişkin şiirler yazıyorum!”


 

(Ön açıklama: Bugünkü misafirim Rıdvan Özkurt. Rıdvan Özkurt, ülkemizin Laz aydınlarından; sporcu, futbolcu, şair, “Omjore” adlı kültür merkezi- kafenin sahibi güzel bir insan. Rıdvan Özkurt ile biyografisi; hayatı, profesyonel spor hayatı, şiirleri, kültürel çalışmalarına ilişkin konuştuk.  04 II 2022/Ali İhsan Aksamaz)

+

Ali İhsan Aksamaz: Siz de isterseniz, önce bize kendinizden bahsedin, lütfen! Nerelisiniz? Nerede doğdunuz? Soyadınız Anç̆aşi. Bu kelime ne anlama geliyor? Nereden, ne zaman ortaya çıkmış bu soyadı? Hangi okullarda ne zaman öğrenim gördünüz? Evli misiniz? Çocuklarınız var mı? Hangi dilleri biliyorsunuz?

 

“ÇAYIRDÜZÜ (ĞVANDİ) DOĞUMLUYUM”

 

Rıdvan Özkurt: Çayırdüzü (Ğvandi) Köyü, Çamlıhemşin, Rize doğumluyum Anç̆aşi soyadım değil, lakap. Soyadım Özkurt. Anç̆a; Yırtıcı kuş anlamına geliyor. Bu lakap, babaannemden bize ulaştı. Dedem, Sarıkamış’ta şehit olduktan sonra, babaannem oğlunu, yani babamı, kendi evinde, Dikkaya’da büyüttü Onların lakabı Anç̆a olduğundan babama Anç̆aşi lakabini takmışlar bizim köyde ve bu lakap ile anılmaya başlandık, babamdan bu yana. Fakat son dönemlerde çeşitli lakaplarla anılıyorum özelikle birey olarak ben, futbolculuğumdan dolayı; “Laz 10”, “Maradona” ve “Şair” gibi. İlkokulu köyümde, orta ve liseyi ilçemde okudum. Lise yıllarımda futbola olan düşkünlüğüm, yeteneğim ve ekonomik şartlar beni futbola daha çok yönelmeme olmama vesile oldu. Evliyim. İki oğlum var. Kadıköy’de, İstanbul’da yaşıyorum. Lazca ve Türkçe biliyorum.

Ali İhsan Aksamaz: Bize çocukluğunuzdan, köy yaşantısından bahsedin, lütfen! O zaman hayat nasıldı? Bize çocukluk anılarınızdan da bahsedin, lütfen! Köyde hayat önceden nasıldı, şimdi nasıl?

Rıdvan Özkurt: Yaşı kemale ermiş biri olarak, en sevdiğim yıllardı seksenli yıllar, doksanların ilk yarısına kadarki yıllar. Dolayısıyla çocukluk yıllarımın çok mutlu geçtiğini rahatlıkla söyleyebilirim. Mutlu ve huzurlu büyümeme rahmetli babamın pozitif katkısını ifade etmeden geçemeyeceğim.Ortaokul yıllarımda babaannemle çok haşır neşirdik. Köyden yaylara kadar. Babaannem okumamış, ancak bilge bir kadındı bana göre. Akademik bilgilere sahip olmadığım dönemlerde benim ilk öğretmenimdi.

Kaçkar Yaylasından bir anımı paylaşmak istiyorum: Bizde görev bölümü olurdu. Babaannem daha çok ev işlerinden, ben ise inekleri otlatmaktan sorumluydum. Kaçkar Dağı, Uzun Çayırlık mevkiinde bir hafta sonu çobanlık yaptığım sırada, daha çok erken olmasına rağmen, ineklerin eve doğru gitme isteğini gördüm. Bu çok olağan bir durum değildi benim için. İlk karşılaştığım bir durumdu. Bir gün önce yeterince karınları doyacak yere sürmeden, başıboş bırakıp top oynamaya kaçtığımı babaannem fark etti, cezalı idim zaten.  İkinci günü bari erken gitmemeleri lâzımdı hayvanların. O sebeple sürekli eve doğru gitme isteklerini geri çeviriyordum, fakat başaramadım. Çünkü hayvanlar içgüdüsel olarak fırtınanın kopacağını anlıyorlarmış. Benim bu konuda bilgim yoktu tabii. O olayı yaşamadan Babaannemden öğrendim. Elimde küçük bir radyo, ki bütün dünyam, arkası yarı gibi skeçleri dinlediğim, maçlar ve türküler olmazsa olmaz, en iyi arkadaşım, iletişim aracı radyom. Kaçkar Dağını kısa sürede bulutlar sarmış büyük bir gürültüyle gök gürlemesi başlamıştı. O kadar şiddetliydi ki gök gürlemesi korkusuyla kaçmaya başladığımda elimdeki radyomu düşürmüşüm. İnekler zaten benden önce kaçmışlardı. Tobaşkala mevkiine indiğimde biraz kendime gelince elimde radyomun olmadığını fark ettim. Radyom bütün dünyamdı, olmazsa olmazımdı. Geriye döndüm, onu aramak için. Çiseli yer dumanı sarmıştı ve küçük çalılıklar vardı. Otlak alanlarında nasıl bulacaktım ki! Radyomu bulmak çok zor gözüküyordu: Ama iyi ki radyom açıktı. Aşağıdan çalılıkların arasından sesini duyuyordum. Neşet Ertaş’tan dinlediğiniz türkünün ardından “Hafta Sonu” programı sona erdi. Spikerin o anonsuyla elimle koymuş gibi radyoma kavuştum. Dünyanın en mutlu çocuğu olarak evimin yolunu tutmuştum. Bu vesile ile Neşet Ertaş üstadı da saygıyla anıyorum. Köy hayatının önceleri ve şimdileri karşılaştırmak, kıyaslamak uzun ve derin bir konu bence. Kısaca, önceleri örf, adet, geleneklerine daha çok bağlı, saygı, sevgi, hoşgörü, vefa daha ön plândaydı. Şimdi ise tam tersi. Bizim jenerasyon bilir; “kendi kendini geçindirebilen yedi ülkeden biriyiz” diye öğretirlerdi ilkokullarda öğretmenlerimiz; gaz, tuz, şeker, giyim gibi çok az şey dışarıdan tedarik edilirdi. Şimdi ise tam tersi. Köyde dünyaya gelmenin dejavantajları gibi avantajları da vardır. Ben avantajlı yanlarını fazlasıyla değerlendirdim ve şanslı olarak görüyorum kendimi. Benim yaşadıklarımı, gördüklerimi şehirde dünyaya gelenler görmedi, yaşamadı Ama ben geç de olsa şehirde dünyaya gelenlerin gördüklerini, yaşadıklarını gördüm, yaşadım. Dolayısıyla ben köyde dünyaya geldiğim için daha şanslıyım diye düşünüyorum.

Ali İhsan Aksamaz: Siz, profesyonel futbolcusunuz. Futbol hayatınıza ilk ne zaman başladınız? Ne zaman profesyonel futbolcu oldunuz? Hangi liglerde futbol oynadınız? Hangi futbol takımlarında futbol oynadınız? O futbol takımlarda çoğunlukla hangi mevkilerde futbol oynadınız?

 

 


 

“RİZE, YALOVA, İSTANBUL, ANTALYA’DA TOP KOŞTURDUM”


 

Rıdvan Özkurt: İlk lisansım Çamlıhemşin Spor kulübünden çıktı. Dönemin, merhum, değerli belediye başkanı Galip Pelit, Çamlıhemşin spor kulübünün de başkanıydı. 1986 yılında Rize Spor genç takımına transfer oldum, böylece de ilk olarak profesyonel bir kulüpte oynamaya başladım. Bizim dönemlerde birinci lig, ikinci lig ve üçüncü lig vardı; profesyonel kulüpler. Bir de birinci, ikinci amatör ligleri vardı. Çamlıhemşin spor ikinci amatör ligde Ardeşen spor birinci amatör ligdeydi. Ben Ardeşen sporda hem amatörken hem de ilk profesyonel üçüncü lige çıktığında oynadım. Rize’den sonra Yalova, İstanbul, Antalya gibi şehirlerimizde, profesyonel takımlarda 10 ve 11 numaralı mevkilerde sol ayaklı futbolcu olarak forma giydim.

Ali İhsan Aksamaz: Yayınlanmış çok güzel Lazca şiirleriniz var. Yayınlanmış çok güzel Türkçe şiirleriniz var. Yayınlanmış üç şiir kitabınız var. Şöyle biliyorum: “Çona”/ “Işık”, “Mendra/ Uzak” do “Gurişi Vadi”/ Gönül Vadisi”. Yayınlanmış veya yayınlanacak diğer kitaplarınız var mı? Şiirlerinizi çoğunlukla hangi konularda yazıyorsunuz? Bestelenmiş şiirleriniz var mı? 

 


“BASILMAYI BEKLEYEN İKİ ŞİİR, BİR ROMAN VE BİR HİKÂYE KİTABIM VAR”

 

Rıdvan Özkurt: Evet; “Çona”, “Mendra”, “Gönül Vadisi”, “Çam Kokulu Sevdalar” adlı şiir kitapları ile “Güneşin Üşüdüğü Yer” adlı bir romanım var; yayınlanmış kitaplarım. “Mendra” ve” Çona” Lazca; “Gönül Vadisi” ve “Çam Kokulu Sevdalar” Türkçe şiirler. “Güneşin Üşüdüğü Yer”,  Fırtına Vadisi, Kaçkarlar’dan bir sevda romanı. Evet; basılmayı bekleyen iki şiir, bir roman, bir hikâye kitabım var. Roman, hikâye ve bir şiir kitabı Lazca. Diğer şiir kitabı Türkçe. Yazdığım konular; aşk, doğa, insan; kısaca siyasî olmayan insan hayatları. Bestelenmiş şarkı olmuş, olmaya müsait çok sayıda şiirim var tabii: Fakat hepimizin malumu, çağ üretim değil, tüketim çağı. Müzisyenlerimiz kusura bakmasın ama İstanbul’da balkonda oturup müzik yapmaya çalışıyorlar ki bu mümkün değil bence. Müzik gurubunu kurarlar fakat ne solisti bestekâr ne de gurubun içinde beste yapabilme yeteneği olan biri var. Hâl böyle olunca anonim türküler, seksenli yılların şarkılarını yeniden okuyarak günü kurtarıyorlar ki bu bizi ve hiç kimseyi tatmin etmiyor, mutlu da etmiyor sanırım. Birlikte katıldığımız bir televizyon programında, Türk Halk Müziği sanatçısı bir arkadaşıma TV sunucusu benim şiirimi okuyarak, neden o şiirimi besteleyip okumadığını sorunca, müzisyen solist arkadaşımın verdiği cevap şu: “Telif hakkı! Anonimler ücretsiz!” diye yanıtladı. Sanırım bu cevap bugünkü müzik dünyasının görünen yüzü.

Ali İhsan Aksamaz: “Ağani Muruʒxi”/ “Yeni Yıldız” adlı Lazca gazetenin spor editörü olduğunuzu biliyorum. Spora ilişkin makaleler yazıyorsunuz. Çoğunlukla hangi konularda spor makaleleri yazıyorsunuz?

Rıdvan Özkurt: Genel anlamda insanlarımız daha çok futbol ile ilgilenirler ki bana da en yakın, en çok bilgi sahibi olduğum dal. Ancak futbol her geçen gün kirleniyor. Bu tespit, maçların sonunda idarecilerin röportajlarından, yorumlarından da rahatlıkla anlaşılıyor. Avrupa’da futbol sahada oynanır gibi yorumları duymak, Türkiye’de futbol hakkında duyulan endişeyi akıllara düşüyor. Her dönem futbola yakışmayan tutumlar sergileniyor. Bizim dönemimizde de vardı; futbolcudan komisyon alanlar, hak edeni kulübede bekletenler, hak etmeyeni oynatanlar gibi.  Bu konularla alâkalı bir şiirimden bir dörtlük paylaşayım:

“Hak edenler kazanır hep sanırdık/ Yolda tekme atan gençlerdik taşa/ Oysa düzen güçten güçlüden yana/ Yine de ortalığı vermeyelim telaşa”

Keşke güzel makaleler yazabilseydik, sahanın içini konuşabilseydik. Lâkın iddialar ve benzeri oyunlar her türlü oyuna gebe ve bize de bunları yazmak düşüyor. Ama konu futbolsa, bu dünyadan bir Armando Diego Maradona geçti. Saygıyla andığım, futbol denilince ilk akla düşen bir efsane.

Ali İhsan Aksamaz: “Omjore” adlı kültür merkezi- kafenin sahibisiniz.  Benim gözümde, “Omjore”yalnızca bir kafe değil, “Omjore” aynı zamanda bir kültür merkezi de. Neden böyle düşünüyorum?!  “Omjore”de yalnızca muhlama, muhallebi gibi otantik Laz yemekleri yenmiyor, yalnızca çay, gazoz içilmiyor.  “Omjore”de Lazlara ilişkin kitaplar da satılıyor. Laz musikisi dinleniyor. Otantik giysiler gibi Lazlara ait objeler, resimler de sergileniyor. “Omjore” her gün açık. Hafta boyunca çalışıyorsunuz. Bu sebeple de “Omjore” bir kafe değil, kültür merkezi, ben böyle biliyorum. Lütfen şimdi de bu mekânınızdan bahsedin bize! Nasıl ve ne zaman ortaya çıktı “Omjore”? Koronavirüs günlerinde de önceki zamanlardaki gibi iş yapıyor musunuz?

 


“İNSANLARIMIZ DAHA ÇOK FUTBOL İLE İLGİLENİRLER”

 

Rıdvan Özkurt: Omjore Kitap Cafe, lise yıllarımdan kalma kitap, şiir, edebiyat, sanata duyduğum ilgi ile direkt bağlantılı. Evet, sahada olmak ki ben futboldan beri hep sahada olmak istedim, İnsanlarla iç içe olmak hem çok güzel, eğlenceli, avantajları var, birçok hikâye biriktirebiliyorsunuz, hem de çok zor. Ben Karadeniz çocuğuyum. Doğduğum topraklarda bütün zorlukları yaşadım, dağları, tepeleri, denizleri aşarak İstanbul’a geldim. Dolayısıyla asla zorluklardan kaçmadım. Aksine zorluklar gücümü keşfetmeye yaradı. Futbolda da öyle idim. Birileri rakipten tekme yiyince sinerdi. Ben aksine tekme yedikçe hırslanırdım.“Omjore” her kesim insanın uğradığı, tabiri yerindeyse marka olmuş nezih bir ortam. Özelikle Lazların mutlaka bildikleri, uğradıkları marka bir yerdi. Üniversiteye gelen öğrenciler, makale ve tezlerini, külterel anlamda merak ettiklerini öğrenmek istedikleri, öğrenebildikleri bir mekândı. Benim çok kolay ulaştığım, her daim yanı başımda olan araştırmacı yazar- dilbilimci İrfan Çağatay Aleksiva gibi dostlarımla öğrencilerimize her konuda yardımcı olmaya çalıştığımız bir mekândı. Karadeniz, Laz Kültürünü merak edenler, öğrenmek isteyenler bizi bu mekânda bulabiliyorlardı. Son dönemlerde, ülke ve dünya genelini etkileyen pandemi bizi de etkiledi tabi. Mekânımız kiralık işlettiğimiz bir yerdi. Pandemi öncesi plânlarımda kendime ait mülk alarak aynı formatta, yine Kadıköy’de, faaliyetimize devam etmek vardı. Fakat pandemi ve maliyetlerin çok yükselmiş olması, şimdilik bekleme moduna geçmeme sebep oldu. Umarım yeniden, yeni bir yerde yeni bir mekân açma hayalim, plânım gerçekleşir de tekrardan buluşuruz.

 

 


KADIKÖY OMJORE KİTAP CAFE; RIDVAN ÖZKURT, ALİ İHSAN AKSAMAZ (2012 Y.)

 

Ali İhsan Aksamaz: Boşa harcanacak anınızın olmadığını biliyorum. Ancak yine de sorularıma güzelce cevap verdiniz. Ben, bu söyleşi için size yürekten teşekkür ederim. Başka sorum yok. Ancak sizin söyleyecek başka sözünüz varsa, lütfen, onu bize söyleyin! Çoluk- çocuğunuzla her zaman mutlu olun! Sakalınız yere erişsin!

Rıdvan Özkurt: Ülkemiz kültürel anlamda çok zengin bir ülke. Yedi bölgenin de kendine has gelenekleri görenekleri, örf, adetleri var. Değişmeyen tek şey değişimdir. Fakat geleneklerimizi, göreneklerimizi muhafaza ederek değişime ayak uydurmalıyız diye düşünüyorum. Çok da böyle olmadığını görüyorum ve bu beni üzüyor. Ali İhsan hocam; bu söyleşi için çok teşekkür ediyorum.

+

(Önerilen okumalar: Ali Hacıalioğlu, Sifteri”, Lazika Yayın Kollektifi, İstanbul, 2021; Ali İhsan Aksamaz, “Şangulişi Skiri/ Şanguli’nin Evlâdı Faik Aksamaz”, Çıkrık Yayınları, İstanbul, 2020; Ali İmdat Özçakmak, “Dünden Bugüne Arhavi”, İstanbul Arhavililer Derneği Yayını, İstanbul, 2014; Bayram Ali Özşahin, “Sarpi Moleni”, Lazika Yayın Kollektifi, İstanbul, 2021; Cemil Telci, “Maisine Entrikaları”, Kendi Yayını, İstanbul, 2017; Ç̆ani Şanaşi, Henife Francişi, “Tolikçeturi Faik̆ Dai”, Laz Kültür Derneği Yayını, İstanbul, 2021; Faruk Benli, “Mamoylar Aile Tarihi”, Kendi Yayını, Ankara, 2015; Fatma Başural, “Anılar/ Gonoşinepe”, Çıkrık Yayınları, İstanbul, 2021; İbrahim Sırrı Topçuoğlu, “Savaş Yarası- 1, 2 (Anı)”, Kendi Yayını, Güryay Matbaası, İzmir, 1975; İldikó Bellér- Hann, Ali İhsan Aksamaz (Çeviren), “Doğu Karadeniz’de Efsane, Tarih ve Kültür”, Chiviyaziları Yayınevi, İstanbul, 1999; İldikó Bellér- Hann, Chris Hann, Pınar Öztamur (Çeviren), “İki Buçuk Yaprak Çay/ Doğu Karadeniz’de Devlet, Piyasa, Kimlik”, İletişim Yayıncılık, İstanbul, 2003; İsmail Muzaffer Özbay, Mehmet Ali Kök,  Muhsin Erol, Metin Bilgin, “Arhavi Halk Bilim Araştırması- Tarih, Kültür, İnsan”, Arhavililer Vakfı, Ankara, 2010; Kâmil Aksoylu, “Laz Kültürü”, Phoenix Yayınları, Ankara, 2009; Kemal Özbıyık, “Üzerleri Toz Olmasın/ Doğu Karadeniz’de Yaş Almak”, Karina Yayınevi, Ankara, 2017; M. Recai Özgün, “Atmaca”, Kendi Yayını, İstanbul, 1996; M. Recai Özgün, Ali İhsan Aksamaz (Yayına hazırlayan), “Lazlar”, Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 1996; Mecit Çakırusta, “Dutxuri Palikari”, Lazika Yayın Kollektifi, İstanbul, 2012; Murat Murğulişi, Terzoğlipxe Heva, Lazika Yayın Kollektifi, İstanbul, 2016; Nazım Canca, “Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk”, Opus Kitap, İzmir, 2016; Nurdoğan Demir Abaşişi, Osman Şafak Buyuklişi, Filiz Hocaoğlu, Hasan Uzunhasanoğlu, İrfan Aleksiva, İsmail Bucaklişi, Esat Sarı, “ Laz Kültürü Üzerine Notlar”, Lazika Yayın Kollektifi, İstanbul, 2011; Orhan Bayramin: “Laz Edebiyatı 1996’dan fersah fersah ileride!”, 15 III 2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com/ simavakfi.org; Paluri Arzu Kal, “Paponi/ Laz Yemekleri”, Chiviyaziları Yayınevi, İstanbul, 2006; Sami Avcı, “Atalarımızın Yaşadığı Topraklar ve Soyağacımız”, Kendi Yayını, Ankara, 2013; Selma Koçiva, “Bedia Xala”, Kaldıraç Yayınevi, İstanbul, 2012; Yılmaz Avcı, Ali İhsan Aksamaz, “Navamiçkinan Tere: K̆olxeti/ Bilmediğimiz Ülke: K̆olxeti (Anı)”, Sima Dergisi, Sayı 8, Sima Laz Vakfı Yayını, Fotosan Ofset, İzmit, 2009)

 

+

 

 

“Oropa, germape-golape, k̆oçepeşi şiirepe opşa mç̆arum!”

 

(Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi ren Ridvan Ozkurt Anç̆aşi. Ridvan Ozkurt Anç̆aşi ren dobadona çkinişi Lazi gamantanerepeşen; sp̆ort̆meni, mafut̆bole, şairi, “Omjore” coxoni k̆ult̆uruli şkaguri- k̆afeşi mance, mskva cumak̆oçi. Ridvan Ozkurt Anç̆aşi k̆ala biyografi muşişen; skidala muşişen, p̆rofesiuli sp̆ort̆uli skidalaşen, şiirepe muşişen do k̆ult̆uruli noçalişepe muşişen bğarğalit. 04 II 2022/ Ali İhsan Aksamazi)

+

Ali İhsan Aksamazi: Tkvanti ginonanna, ipti ti-tkvanişen molamişinit, mu iqven! Sonuri ret? So yeçkindit, so dibadit?  Gvari tkvani ren Anç̆aşi. Mu tkvala ren Anç̆a? Solen, mundes yeçkinderen aya gvari? Namu nʒ̆opulapes so do mundes igurit? Çileri reti? Berepe giqonunani? Namu nenape giçkinan?

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Rize do Vija na nunʒ̆xun Ğvandi dovirini. Anç̆aşi soyadi şkimi varon, elaçama’n. Soyadi şkimi Ozkurti on. Anç̆a ar k̆inçişi yoxo oren. P̆ap̆u şkimi askerişa idusi, va gvaktu, Sarik̆amişi şehidi diyu.  P̆ri askerluğişa idu, Bena şkimi korba dvaudort̆u. K̆oçi muşi ğurusi, baba muşişi oxoris dvorini bere muşi, Mek̆aleskiriti çoi.

Bena şkimişi babapeşi elaçama Anç̆a uʒ̆omert̆ey, himdora şuk̆ule şkuti him elaçama kocemadvey. Baba şkimi imordusi, Ğvandişa niyonu şk̆ule, Mek̆aleskiritişa na niyonuşeni, Anç̆aşi miʒ̆omeran him oraşa berile. Ar ma xvala arti elaçamapeti kocemodvey. Fut̆boli navibirt̆i şeni, “Laz 10”, “Maradona” do “Şairi” deyiteti miʒ̆omeran. İlkokuli çoi şkimi, orta do lise Vijaşa vidi. Liseşa vit̆işani dido vorsi na t̆opi mabiret̆u şeni do ar do cençareri na vamiğurt̆ey şeni fut̆boli k̆ale govikti, futbolci viyare deite him orape k̆arari komepçi. Çileri vore. Cur biç̆i bere komiyonun. P̆olis, Kadikoyis pskudur. Lazuri do Turkuri komişkun.

Ali İhsan Aksamazi: Beroba tkvanişen, oput̆eşi skidalaşen molamişinit, mu iqven! Muç̆o rt̆u skidala emindros? Beroba tkvanişi gonoşinepeşenti molamişinit! Edo oput̆es skidala muç̆o rt̆u do aʒ̆i muç̆o ren?

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Cureneçi do vit ʒ̆ana na golovali ar k̆oçi vore, aşkva himuşeni ham orape do him orape elevudvasi, him orape dido k̆aoba vort̆i mişkun. Beronaşi orape şkimi şeni, zade xeleri do k̆aoba golaxtu orape. Baba şkimiti dido xe momçey k̆aoba oskudu şeni. Ortaokuli evonç̆inişa, Bena şkimişk̆ala vort̆i dido orape. Şku dulyape payeri miğurt̆ey. Bena şkimi oxorişi dulyape, ma galeni. Gola, pucepeşi mç̆eşi ma vikumt̆i. Bazi elevupinamt̆i, vimtert̆i do t̆opi obiruşa mendevit̆i. Bena şkimi mignamt̆u pucepe variʒxani. Gola andğa na mağodupeşi heçaye dovipayat:

Andğa Uzun Çayiluği k̆ale mendevuçvi, K̆açk̆ar Dağişi tudendopeşa. Ma radyona şkimi vişkir, pucepe mcumt̆ey. Na mcumt̆ey pucepe p̆ri dolumcu yema celalapuri oxori k̆ale omt̆inu kocoç̆ey. Hişo varikumt̆ey, muşeni hişo ikuman vavogni dort̆u. K̆açk̆ar Daği apiçoraşa p̆ulape kogvak̆oru, xava vorsi na ort̆u oğurğulu kocoç̆u. Emogi ar do ğurğulu çi, ma K̆açk̆ar Daği moyixuma domaʒ̆onu, keʒ̆emaxapinu vimt̆i. Pucepe şkimda ordo imt̆ey. Him ora vogni çi, pucepe furt̆ona na moxtasen ognaman, heşeni ordoşa oxori k̆ale izdert̆ey, Bena şkimi domoguru. Ğurğulu do eʒ̆emak̆apinusi, radyona şkimi cemilu dort̆u. Radiyona şkimi iritulli şkimort̆u, “Arkasi Yarin”, futbolişi maçepe, turkepe. Him varort̆uk̆o muç̆ote oxovaktart̆u, himute oxovaktert̆i. T̆obaşk̆alaşa koceftidort̆u, hekole govikti. P̆ula kamaxtu muç̆o bžirart̆u çi, cemilusi radiyona gonʒ̆umerort̆u. tamlinapeşi oşkenda “Neşet Ertaşişa na işkinit turki diçodu ya do huy “Hafta Soni” p̆rogrami” ek̆eviçaten ya deyi isnapamt̆u çi,  nena mevaşkini muç̆o xe şkimite dobdvi steri ep̆ç̆opi do xeleri do k̆aobate oxorişa vigzali. Oçi Neşet Ertaşi govişinit, so doloncay torp̆i to eyankt̆ay. Ogineri çoi do huy dido cinkturu. Ogine kartikarti nuşvert̆ey, ʒ̆ulupe didepe dujert̆ey. Çoi didi- ʒ̆ulu Lazuri isinapamt̆ey. Huy hişo varon irituli cinkturu. Miti ğururt̆ik̆o xe mele varikuy, Orf- adeti, k̆ult̆uri kort̆u. Didepe muti tkvanen him iyert̆u. Huy aşkva tersi k̆ale cinkturu. Cureneçi ʒ̆ana na golvaleype kuşkuran, mitişi corumci na varon şkit devletişi ar taneti şku vort̆it dei domoguramt̆ey muelimepe ilkokuli. Him orape bergumt̆it, pxaşkumt̆it, çoi xampaluği iyert̆u. İrituli komiğurt̆ey. Ar mcumu, gazyaği, şeçeri do dolokunaşe şeni noğaşa cilinert̆u. Huy irituli mevaşkvit do noğaşa ep̆ç̆opumt.

Ali İhsan Aksamazi: Tkvan p̆rofesionali mafut̆bole ret. İpti mundes geoç̆k̆it fut̆bolişi skidalas. Mundes p̆rofesionali mafut̆bole iqvit? Namu ligepes fut̆boli isterit? Namu fut̆bolişi gundepes isterit? Didopeten namu p̆ozisyonepes fut̆boli isterit eya fut̆bolişi gundepes?

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Emogi Vija, Çamlıhemşin sp̆orişa lisansi şkimi gamaxtu. Him oraşi belediye başk̆ani Galip Pelit Çamlıhemşin sp̆orişiti başk̆ani ort̆u.1986 ʒ̆anas Rize sp̆orişi genç t̆akimişa miyoxesi, emogindeneri p̆rofosyonel k̆ulubi k̆uçxe kamoviği. Şkuni ora ma-1, ma-2 amat̆ori do ma-1 ligi, ma-2 ligi, ma-3 ligi ort̆u  Ma Ardeşen sp̆ori amat̆ori ort̆uşaniti dovibiri, p̆rofosyoneli ort̆uşaniti. Rize, Yalova, Antalya, İst̆anbulişi p̆rofosyoneli t̆akimepe 10-11 numara formape dolovikuni. Ma fut̆boli vibirt̆işani “Laz 10” elaçama muç̆o cemadu; him dovipayat: Ma na vibirt̆i t̆akimi şamp̆iyonluğişa ibirt̆u, rakibi şkuni kume mocevolamt̆a dei histeri maçepe irituli iyen. Rakibi şkimişi fut̆bolci k̆urali navaronti golomiguturt̆u, navamiʒ̆oney muti vadoskudu dort̆u. Hakole va gamogalanen, hay maçi eç̆opat do va gagzalinanen, ğureri gamolva xazi vagayenna, vorsi varibira goli vamit̆oçaten steri, iritulişi. Ar k̆ale do kusişi cemçay. Ar kusi cemçusi, cevoli, k̆uçxe memotroxu mişk̆urt̆u  Lazuri kok̆ovudvi fut̆bolciti, hakemiti .

Hey goyomoret̆u hakemiti, si muperi isinapam ma muti vavogniya nam nenate isinapamya, mutxa mogorit mondoya; Mati vuʒ̆vi çi; Si muperi hakemi ore, k̆oçi domʒ̆amu, k̆uçxe memot̆axasen, kusi cemçay vagazini? Moy mçit̆a kart̆i vameçam ma dei guri momalu ma vuʒ̆vi. İrituli vamažitu mati mçit̆a kart̆i komomçasen dei hakemi. Devre- arasi iyusi, a xoloti dovisinapi, Lazuri mevazmoni muç̆o ar nena’nya. Ok̆açxe ar oyini daha him hakemi moxvadu ar maçi; ma do mçveşi ark̆adaşi sahaşi doloxe k̆ale vit̆it; Şku miyoxey do vadomagurey, dido k̆oçepeşi nenate tezahuretepete. Himdoy uyoxi 10 numara çi, arti bereti 10 numara dolvonkurt̆u mati. Nam 10 numara vuyoxat uʒ̆vesi, “Laz 10” uyoxit ya hakemi. Hişote “Laz 10” elaçama kocemadu.

 

Ali İhsan Aksamazi: Gamiçkvineri dido mskva Lazuri şiirepe kogiğunan. Gamiçkvineri dido mskva Turkuli şiirepe kogiğunan. Gamiçkvineri sum şiiriş ketabi kogiğunan. Ma eşo miçkin: “Çona”/ “Işık”, “Mendra/ Uzak” do “Gurişi Vadi”/ Gonul Vadisi”. Gamiçkvineri vana nagamiçkvinasunon majura ketabepeti giğunani? Didopeten namu temapeşen ç̆arupt şiirepe tkvani? 

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Hişo: “Çona”, “Mendra”, “Gonul Vadisi” ,”Çam Kokulu Sevdalar”, “Guneşin Uşuduğu Yer”. “Çona” do “Mendra” Lazuri şiirepe’n. “Gönül Vadisi” do “Çam Kokulu Sevdalar” Turkuri Şiirepe’n. “Guneşin Uşuduğu Yer”, Turkuri romani; Fort̆una Vadi, K̆açk̆arepe oreperepeşi heçayeşi romani oren. Hani huyşa nagamxtu çitabepe. Na voyondrinapam, na gamaxtasen çitabepeti koran. Ar tane Lazuri romani, ar tane Lazuri heçaye, ar taneti xolo  Lazuri şiiri. Ar do Turkuri şiiri çitabepe p̆andemi do memleketi mʒika ont̆aleri naon şeni irituli viyondram, va gamoviğam. Ora muşi moxtasi, cevobažgaten, gamoviğaten, hişo vimedam. Ma p̆olit̆ik̆aşa gale muti hiçayeşi şiirepe mç̆arum. Oropaşi şiirepe opşa mç̆arum. K̆oçepeşi, germapeşi, golapeşi, oginerepeşi. Na it̆rağudenşi şiirepe dido mç̆ari. Muzisyeni- sanatçepe na t̆rağuduti kon, ot̆rağudoni şiirepe dido on do huyneri muzisyenepe bestekari varuyonuran. P̆oli celaxuneri turki do şarki var izit̆t̆en, var ixeninen. Muç̆o izit̆t̆en, oginerepe na nç̆areype, na t̆rağudeype, anonimi na cozun, turkepe, şarkepe, ozit̆ute ham orape goluçuman. Ar t̆elevizyonişi p̆rogrami Turk-xalk̆ muziğişi sanatçi şk̆ala beraberi vort̆it. Moderat̆ori uʒ̆u çi himu, Ridvanişi ham şiiri moy turki varikum do var t̆rağudamya çi, sanatçi cevabi meçu, telif hakki vamemaçeran, anonimi bedava kon do him muşeni cencareri mepçatya. Ham orape haşo golun, mup̆at. Xanpaluği konoxvey.

Ali İhsan Aksamazi: “Ağani Muruʒxi”/ “Yeni Yildiz” coxoni Lazuri gazetaşi sp̆ort̆uli redakt̆ori ret, eşo miçkin. Sp̆ort̆uli mak̆alepe ç̆arupt. Didopeten namu temapeşen sp̆ort̆uli mak̆alepe ç̆arupt?

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Didope fut̆boli xazayeran, himuşeni mati zati en vorsi himuşi mişkun. Fut̆boli şkuni ham orape dido it̆ancyaru. Sok̆ale vognam maçepe içodasi, idarecepe t̆akimepeşi ulijepeşi osinapuşa. Avrup̆a-fut̆bolişi sahaşi doloxe ibirinenya it̆uran, e him şku mu vognamt hako sahaşi galendope na ikten meşk̆ağeri- moşk̆ağeri dulyape dei vognamt. İri ora bet̆e t̆ancyari dulyape iyen, şkuni orati iyert̆u fut̆bolcişa k̆omisyoni na eç̆opumt̆ey, vorsi na abiren k̆ulube xert̆aşani arti na obiramt̆ey do ham orape iddia do k̆avuli dido na on şeni gamağuru. Mati bet̆e mskva do vorsinobaşi onç̆aru vimedan fut̆bolişeni do mskva dulyaşa p̆iati dulyape dido iyen memleketi şkunişi fut̆boli. Şkuti na iyenpe mç̆arumt,  mup̆at! Fut̆bolişi ptkvati Armando Diego Maradona va govişnat do va golomalen. Let̆a dido to ayay, Alla nuşvelay heko. Maradona p̆ot̆e va gomoç̆ondrun himuşeni dido mç̆ari.

Ali İhsan Aksamazi: “Omjore” coxoni k̆ult̆uruli şkaguri- k̆afeşi mance ret.  Çkimi toliten, “Omjore” xvala k̆afe va ren, “Omjore” ren k̆ult̆uruli şkaguriti. Muşeni eşo vizmon?!  “Omjore”-s xvala muxlama, termoni, papa, Lazuri bureği steri otant̆uri Lazuri oç̆k̆omalepe va iç̆k̆omen, xvala çai, gazozi va işven.  “Omjore”-s Lazuri ketabepete gamiçinen. Lazuri musik̆ati isiminen. Otant̆uri dolokonepe steri Lazuri objepe, suretepeti nirçinen. K̆arta ndğas gonʒ̆k̆imeri ren  “Omjore”, eşo miçkin. Dolonis içalişept tkvan. Emuşeniti xvala k̆afe va ren “Omjore”, k̆ult̆uruli şkaguri, ma aşo komiçkin. Aʒ̆iti aya dukyani tkvanişen molamişinit, mu iqven! Muç̆o do mundes yeçkindu “Omjore”? P̆andemişi, k̆oronavirusişi ndğalepesti ʒ̆oxleneri steri dulya ikipti?

Ridvan Ozkurt Anç̆aşi: Liseşa vit̆işani şiiri onç̆aru ek̆eviç̆i. Him oraşa berile yayinevi çitabi şiiri dido xazimayert̆u. Guri kogovindvi dort̆u. Guri na dovindvi eçi do vit̆o xut ʒ̆aneri viyisi, P̆oli- Kadikoyi gomʒ̆i. Ma p̆anda k̆alabaluği msvalepe cegaperi vort̆i, fut̆boli, esnafluği. Xark̆i k̆oçepeşk̆ala doxunu, osinapu, oçinu p̆anda mominay. Ma so dovirini msva zori msvalepert̆u, ma zorişa p̆ot̆e va vimt̆i. Fut̆boli vibirt̆işani kusişi momatasi, ceri vadobguturt̆i. “Omjore Kitap Cafe “-ti zori k̆oçepeti bet̆e nit̆ey do ma cegapumeri vort̆i. Şkuni cafeşa iri k̆oçi nulurt̆u do universit̆eşa nauluranpe dido nit̆ey. Şku Lazuri k̆ult̆urişi na nozmoran na varuşkuran, muti na doguru dvaç̆iran mevuşvert̆it. İrfan Çağatay Aleksiva, araştirmaci-yazari, cuma şkimiti dido memişvert̆u. Ham orape p̆andemi do memleketişi xali movixesap̆isi, oyondrinu mominu. Amʒika iritulli diduzanay do xoloti gomʒ̆are dei vimedam. Ar k̆aleti dobadona şkimi Furt̆ona Vadisi bungalow oxorepe voxenapam ʒ̆o yazi heko gomʒ̆aten. Şkuni hininepe t̆urizimişeni vorso’n. İrik̆alendo k̆oçepe uluran. Yazi şkuni hininepe bungalow t̆urizmi-ticareti, k̆işiti Kadikoyi.Vorsinoba vimedare do viondrare.

Ali İhsan Aksamazi: Mʒudişi oxarcuşi ar dek̆ik̆eti va giğunan, aya k̆aixeşa komiçkin. Mara xoloti k̆itxalepes mskvaşa nena gemiktirit. Aya rep̆ort̆aji şeni tkvan gurişen şukuri goğodapt ma. Çkva k̆itxala va miğun tkvanda. Mara tkvan otkvaluşi çkva nenape giğunanna, entepe miʒ̆vit mu iqven! Bere- bari k̆ala p̆anda ixelit! Pimpili dixaşa!

Rıdvan Özkurt Anç̆aşi: K̆ult̆uri muşişeni, nena mo goyk̆aibert̆ay dei na inç̆elen ar mxeşa k̆oçi voret! Ulije na vit̆urt k̆oçepeti ar hişo ar haşo zdani, dido guri memaç̆ven, k̆ult̆uri, orfi do adetepe şkuni şeni. Guri xvala va memaç̆ven, guriti momale meleşi- moleşi nazdamanpeşa. Xela do k̆aobate. Guri k̆aite, Ali İhsan xoca şkimi.

+

 

 

 

ოროფა, გერმაფე-გოლაფე, კოჩეფეში შიირეფე ოფშა მჭარუმ!”

 

(გოწოთქვალა: ანდღანერი მუსაჶირი ჩქიმი რენ რიდვან ოზქურთ ანჭაში. რიდვან ოზქურთ ანჭაში რენ დობადონა ჩქინიში ლაზი გამანთანერეფეშენ; სპორტმენი, მაჶუტბოლე, შაირი, “ომჟორეჯოხონი კულტურული შქაგური- კაჶეში მანჯე, მსქვა ჯუმაკოჩი. რიდვან ოზქურთ ანჭაში კალა ბიჲოგრაჶი მუშიშენ; სქიდალა მუშიშენ, პროჶესიული სპორტული სქიდალაშენ, შიირეფე მუშიშენ დო კულტურული ნოჩალიშეფე მუშიშენ ბღარღალით. 04 II 2022/ ალი იჰსან აქსამაზი)

+

ალი იჰსან აქსამაზი: თქვანთი გინონანნა, იფთი თი-თქვანიშენ მოლამიშინით, მუ იყვენ! სონური რეთ? სო ჲეჩქინდით, სო დიბადით?  გვარი თქვანი რენ ანჭაში. მუ თქვალა რენ ანჭა? სოლენ, მუნდეს ჲეჩქინდერენ აჲა გვარი? ნამუ ნწოფულაფეს სო დო მუნდეს იგურით? ჩილერი რეთი? ბერეფე გიყონუნანი? ნამუ ნენაფე გიჩქინან?

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: რიზე დო ვიჟა ნა ნუნწხუნ ღვანდი დოვირინი. ანჭაში სოჲადი შქიმი ვარონ, ელაჩამა. სოჲადი შქიმი ოზქურთი ონ. ანჭა არ კინჩიში ჲოხო ორენ. პაპუ შქიმი ასქერიშა იდუსი, ვა გვაქთუ, სარიკამიში შეჰიდი დიჲუ.  პრი ასქერლუღიშა იდუ, ბენა შქიმი ქორბა დვაუდორტუ. კოჩი მუში ღურუსი, ბაბა მუშიში ოხორის დვორინი ბერე მუში, მეკალესქირითი ჩოი.

ბენა შქიმიში ბაბაფეში ელაჩამა ანჭა უწომერტეჲ, ჰიმდორა შუკულე შქუთი ჰიმ ელაჩამა ქოჯემადვეჲ. ბაბა შქიმი იმორდუსი, ღვანდიშა ნიჲონუ შკულე, მეკალესქირითიშა ნა ნიჲონუშენი, ანჭაში მიწომერან ჰიმ ორაშა ბერილე. არ მა ხვალა ართი ელაჩამაფეთი ქოჯემოდვეჲ. ჶუტბოლი ნავიბირტი შენი, “ლაზ 10”, “მარადონადოშაირიდეჲითეთი მიწომერან. ილქოქული ჩოი შქიმი, ორთა დო ლისე ვიჟაშა ვიდი. ლისეშა ვიტიშანი დიდო ვორსი ნა ტოფი მაბირეტუ შენი დო არ დო ჯენჩარერი ნა ვამიღურტეჲ შენი ჶუტბოლი კალე გოვიქთი, ჶუთბოლჯი ვიჲარე დეითე ჰიმ ორაფე კარარი ქომეფჩი. ჩილერი ვორე. ჯურ ბიჭი ბერე ქომიჲონუნ. პოლის, ქადიქოჲის ფსქუდურ. ლაზური დო თურქური ქომიშქუნ.

ალი იჰსან აქსამაზი: ბერობა თქვანიშენ, ოფუტეში სქიდალაშენ მოლამიშინით, მუ იყვენ! მუჭო რტუ სქიდალა ემინდროს? ბერობა თქვანიში გონოშინეფეშენთი მოლამიშინით! ედო ოფუტეს სქიდალა მუჭო რტუ დო აწი მუჭო რენ?

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: ჯურენეჩი დო ვით წანა ნა გოლოვალი არ კოჩი ვორე, აშქვა ჰიმუშენი ჰამ ორაფე დო ჰიმ ორაფე ელევუდვასი, ჰიმ ორაფე დიდო კაობა ვორტი მიშქუნ. ბერონაში ორაფე შქიმი შენი, ზადე ხელერი დო კაობა გოლახთუ ორაფე. ბაბა შქიმითი დიდო ხე მომჩეჲ კაობა ოსქუდუ შენი. ორთაოქული ევონჭინიშა, ბენა შქიმიშკალა ვორტი დიდო ორაფე. შქუ დულჲაფე ფაჲერი მიღურტეჲ. ბენა შქიმი ოხორიში დულჲაფე, მა გალენი. გოლა, ფუჯეფეში მჭეში მა ვიქუმტი. ბაზი ელევუფინამტი, ვიმთერტი დო ტოფი ობირუშა მენდევიტი. ბენა შქიმი მიგნამტუ ფუჯეფე ვარიცხანი. გოლა ანდღა ნა მაღოდუფეში ჰეჩაჲე დოვიფაჲათ:

ანდღა უზუნ ჩაჲილუღი კალე მენდევუჩვი, კაჩკარ დაღიში თუდენდოფეშა. მა რადჲონა შქიმი ვიშქირ, ფუჯეფე მჯუმტეჲ. ნა მჯუმტეჲ ფუჯეფე პრი დოლუმჯუ ჲემა ჯელალაფური ოხორი კალე ომტინუ ქოჯოჭეჲ. ჰიშო ვარიქუმტეჲ, მუშენი ჰიშო იქუმან ვავოგნი დორტუ. კაჩკარ დაღი აფიჩორაშა პულაფე ქოგვაკორუ, ხავა ვორსი ნა ორტუ ოღურღულუ ქოჯოჭუ. ემოგი არ დო ღურღულუ ჩი, მა კაჩკარ დაღი მოჲიხუმა დომაწონუ, ქეწემახაფინუ ვიმტი. ფუჯეფე შქიმდა ორდო იმტეჲ. ჰიმ ორა ვოგნი ჩი, ფუჯეფე ჶურტონა ნა მოხთასენ ოგნამან, ჰეშენი ორდოშა ოხორი კალე იზდერტეჲ, ბენა შქიმი დომოგურუ. ღურღულუ დო ეწემაკაფინუსი, რადჲონა შქიმი ჯემილუ დორტუ. რადიჲონა შქიმი ირითულლი შქიმორტუ, “არქასი ჲარინ”, ჶუთბოლიში მაჩეფე, თურქეფე. ჰიმ ვარორტუკო მუჭოთე ოხოვაქთარტუ, ჰიმუთე ოხოვაქთერტი. ტობაშკალაშა ქოჯეჶთიდორტუ, ჰექოლე გოვიქთი. პულა ქამახთუ მუჭო ბძირარტუ ჩი, ჯემილუსი რადიჲონა გონწუმერორტუ. თამლინაფეში ოშქენდანეშეთ ერთაშიშა ნა იშქინით თურქი დიჩოდუ ჲა დო ჰუჲჰაჶთა სონიპროგრამიეკევიჩათენ ჲა დეჲი ისნაფამტუ ჩი,  ნენა მევაშქინი მუჭო ხე შქიმითე დობდვი სთერი ეპჭოფი დო ხელერი დო კაობათე ოხორიშა ვიგზალი. ოჩი ნეშეთ ერთაში გოვიშინით, სო დოლონჯაჲ თორპი თო ეჲანქტაჲ. ოგინერი ჩოი დო ჰუჲ დიდო ჯინქთურუ. ოგინე ქართიქართი ნუშვერტეჲ, წულუფე დიდეფე დუჟერტეჲ. ჩოი დიდი- წულუ ლაზური ისინაფამტეჲ. ჰუჲ ჰიშო ვარონ ირითული ჯინქთურუ. მითი ღურურტიკო ხე მელე ვარიქუჲ, ორჶ- ადეთი, კულტური ქორტუ. დიდეფე მუთი თქვანენ ჰიმ იჲერტუ. ჰუჲ აშქვა თერსი კალე ჯინქთურუ. ჯურენეჩი წანა ნა გოლვალეჲფე ქუშქურან, მითიში ჯორუმჯი ნა ვარონ შქით დევლეთიში არ თანეთი შქუ ვორტით დეი დომოგურამტეჲ მუელიმეფე ილქოქული. ჰიმ ორაფე ბერგუმტით, ფხაშქუმტით, ჩოი ხამფალუღი იჲერტუ. ირითული ქომიღურტეჲ. არ მჯუმუ, გაზჲაღი, შეჩერი დო დოლოქუნაშე შენი ნოღაშა ჯილინერტუ. ჰუჲ ირითული მევაშქვით დო ნოღაშა ეპჭოფუმთ.

ალი იჰსან აქსამაზი: თქვან პროჶესიონალი მაჶუტბოლე რეთ. იფთი მუნდეს გეოჭკით ჶუტბოლიში სქიდალას. მუნდეს პროჶესიონალი მაჶუტბოლე იყვით? ნამუ ლიგეფეს ჶუტბოლი ისთერით? ნამუ ჶუტბოლიში გუნდეფეს ისთერით? დიდოფეთენ ნამუ პოზისჲონეფეს ჶუტბოლი ისთერით ეჲა ჶუტბოლიში გუნდეფეს?

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: ემოგი ვიჟა, ჩამლıჰემშინ სპორიშა ლისანსი შქიმი გამახთუ. ჰიმ ორაში ბელედიჲე ბაშკანი გალიფ ფელით ჩამლıჰემშინ სპორიშითი ბაშკანი ორტუ.1986 წანას რიზე სპორიში გენჩ ტაქიმიშა მიჲოხესი, ემოგინდენერი პროჶოსჲონელ კულუბი კუჩხე ქამოვიღი. შქუნი ორა მა-1, მა-2 ამატორი დო მა-1 ლიგი, მა-2 ლიგი, მა-3 ლიგი ორტუ  მა არდეშენ სპორი ამატორი ორტუშანითი დოვიბირი, პროჶოსჲონელი ორტუშანითი. რიზე, ჲალოვა, ანთალჲა, ისტანბულიში პროჶოსჲონელი ტაქიმეფე 10-11 ნუმარა ჶორმაფე დოლოვიქუნი. მა ჶუტბოლი ვიბირტიშანილაზ 10” ელაჩამა მუჭო ჯემადუ; ჰიმ დოვიფაჲათ: მა ნა ვიბირტი ტაქიმი შამპიჲონლუღიშა იბირტუ, რაქიბი შქუნი ქუმე მოჯევოლამტა დეი ჰისთერი მაჩეფე ირითული იჲენ. რაქიბი შქიმიში ჶუტბოლჯი კურალი ნავარონთი გოლომიგუთურტუ, ნავამიწონეჲ მუთი ვადოსქუდუ დორტუ. ჰაქოლე ვა გამოგალანენ, ჰაჲ მაჩი ეჭოფათ დო ვა გაგზალინანენ, ღურერი გამოლვა ხაზი ვაგაჲენნა, ვორსი ვარიბირა გოლი ვამიტოჩათენ სთერი, ირითულიში. არ კალე დო ქუსიში ჯემჩაჲ. არ ქუსი ჯემჩუსი, ჯევოლი, კუჩხე მემოთროხუ მიშკურტუ  ლაზური ქოკოვუდვი ჶუტბოლჯითი, ჰაქემითი .

ჰეჲ გოჲომორეტუ ჰაქემითი, სი მუფერი ისინაფამ მა მუთი ვავოგნიჲა ნამ ნენათე ისინაფამჲა, მუთხა მოგორით მონდოჲა; მათი ვუწვი ჩი; სი მუფერი ჰაქემი ორე, კოჩი დომწამუ, კუჩხე მემოტახასენ, ქუსი ჯემჩაჲ ვაგაზინი? მოჲ მჩიტა ქარტი ვამეჩამ მა დეი გური მომალუ მა ვუწვი. ირითული ვამაძითუ მათი მჩიტა ქარტი ქომომჩასენ დეი ჰაქემი. დევრე- არასი იჲუსი, ხოლოთი დოვისინაფი, ლაზური მევაზმონი მუჭო არ ნენანჲა. ოკაჩხე არ ოჲინი დაჰა ჰიმ ჰაქემი მოხვადუ არ მაჩი; მა დო მჩვეში არკადაში საჰაში დოლოხე კალე ვიტით; შქუ მიჲოხეჲ დო ვადომაგურეჲ, დიდო კოჩეფეში ნენათე თეზაჰურეთეფეთე. ჰიმდოჲ უჲოხი 10 ნუმარა ჩი, ართი ბერეთი 10 ნუმარა დოლვონქურტუ მათი. ნამ 10 ნუმარა ვუჲოხათ უწვესი, “ლაზ 10” უჲოხით ჲა ჰაქემი. ჰიშოთელაზ 10” ელაჩამა ქოჯემადუ.

 

ალი იჰსან აქსამაზი: გამიჩქვინერი დიდო მსქვა ლაზური შიირეფე ქოგიღუნან. გამიჩქვინერი დიდო მსქვა თურქული შიირეფე ქოგიღუნან. გამიჩქვინერი სუმ შიირიშ ქეთაბი ქოგიღუნან. მა ეშო მიჩქინ: “ჩონა”/ “იშიქ”, “მენდრა/ უზაქდოგურიში ვადი”/ გონულ ვადისი”. გამიჩქვინერი ვანა ნაგამიჩქვინასუნონ მაჟურა ქეთაბეფეთი გიღუნანი? დიდოფეთენ ნამუ თემაფეშენ ჭარუფთ შიირეფე თქვანი? 

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: ჰიშო: “ჩონა”, “მენდრა”, “გონულ ვადისი” ,”ჩამ ქოქულუ სევდალარ”, “გუნეშინ უშუდუღუ ჲერ”. “ჩონადომენდრალაზური შიირეფე. “გონულ ვადისიდოჩამ ქოქულუ სევდალართურქური შიირეფე. “გუნეშინ უშუდუღუ ჲერ”, თურქური რომანი; ჶორტუნა ვადი, კაჩკარეფე ორეფერეფეში ჰეჩაჲეში რომანი ორენ. ჰანი ჰუჲშა ნაგამხთუ ჩითაბეფე. ნა ვოჲონდრინაფამ, ნა გამახთასენ ჩითაბეფეთი ქორან. არ თანე ლაზური რომანი, არ თანე ლაზური ჰეჩაჲე, არ თანეთი ხოლო  ლაზური შიირი. არ დო თურქური შიირი ჩითაბეფე პანდემი დო მემლექეთი მციქა ონტალერი ნაონ შენი ირითული ვიჲონდრამ, ვა გამოვიღამ. ორა მუში მოხთასი, ჯევობაძგათენ, გამოვიღათენ, ჰიშო ვიმედამ. მა პოლიტიკაშა გალე მუთი ჰიჩაჲეში შიირეფე მჭარუმ. ოროფაში შიირეფე ოფშა მჭარუმ. კოჩეფეში, გერმაფეში, გოლაფეში, ოგინერეფეში. ნა იტრაღუდენში შიირეფე დიდო მჭარი. მუზისჲენი- სანათჩეფე ნა ტრაღუდუთი ქონ, ოტრაღუდონი შიირეფე დიდო ონ დო ჰუჲნერი მუზისჲენეფე ბესთექარი ვარუჲონურან. პოლი ჯელახუნერი თურქი დო შარქი ვარ იზიტტენ, ვარ იხენინენ. მუჭო იზიტტენ, ოგინერეფე ნა ნჭარეჲფე, ნა ტრაღუდეჲფე, ანონიმი ნა ჯოზუნ, თურქეფე, შარქეფე, ოზიტუთე ჰამ ორაფე გოლუჩუმან. არ ტელევიზჲონიში პროგრამი თურქ-ხალკ მუზიღიში სანათჩი შკალა ბერაბერი ვორტით. მოდერატორი უწუ ჩი ჰიმუ, რიდვანიში ჰამ შიირი მოჲ თურქი ვარიქუმ დო ვარ ტრაღუდამჲა ჩი, სანათჩი ჯევაბი მეჩუ, თელიჶ ჰაქქი ვამემაჩერან, ანონიმი ბედავა ქონ დო ჰიმ მუშენი ჯენჯარერი მეფჩათჲა. ჰამ ორაფე ჰაშო გოლუნ, მუპათ. ხანფალუღი ქონოხვეჲ.

ალი იჰსან აქსამაზი: “აღანი მურუცხი”/ “ჲენი ჲილდიზჯოხონი ლაზური გაზეთაში სპორტული რედაქტორი რეთ, ეშო მიჩქინ. სპორტული მაკალეფე ჭარუფთ. დიდოფეთენ ნამუ თემაფეშენ სპორტული მაკალეფე ჭარუფთ?

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: დიდოფე ჶუტბოლი ხაზაჲერან, ჰიმუშენი მათი ზათი ენ ვორსი ჰიმუში მიშქუნ. ჶუტბოლი შქუნი ჰამ ორაფე დიდო იტანჯჲარუ. სოკალე ვოგნამ მაჩეფე იჩოდასი, იდარეჯეფე ტაქიმეფეში ულიჟეფეში ოსინაფუშა. ავრუპა-ჶუტბოლიში საჰაში დოლოხე იბირინენჲა იტურან, ჰიმ შქუ მუ ვოგნამთ ჰაქო საჰაში გალენდოფე ნა იქთენ მეშკაღერი- მოშკაღერი დულჲაფე დეი ვოგნამთ. ირი ორა ბეტე ტანჯჲარი დულჲაფე იჲენ, შქუნი ორათი იჲერტუ ჶუტბოლჯიშა კომისჲონი ნა ეჭოფუმტეჲ, ვორსი ნა აბირენ კულუბე ხერტაშანი ართი ნა ობირამტეჲ დო ჰამ ორაფე იდდია დო კავული დიდო ნა ონ შენი გამაღურუ. მათი ბეტე მსქვა დო ვორსინობაში ონჭარუ ვიმედან ჶუტბოლიშენი დო მსქვა დულჲაშა პიათი დულჲაფე დიდო იჲენ მემლექეთი შქუნიში ჶუტბოლი. შქუთი ნა იჲენფე მჭარუმთ,  მუპათ! ჶუტბოლიში ფთქვათი არმანდო დიეგო მარადონა ვა გოვიშნათ დო ვა გოლომალენ. ლეტა დიდო თო აჲაჲ, ალლა ნუშველაჲ ჰექო. მარადონა პოტე ვა გომოჭონდრუნ ჰიმუშენი დიდო მჭარი.

ალი იჰსან აქსამაზი: “ომჟორეჯოხონი კულტურული შქაგური- კაჶეში მანჯე რეთ.  ჩქიმი თოლითენ, “ომჟორეხვალა კაჶე ვა რენ, “ომჟორერენ კულტურული შქაგურითი. მუშენი ეშო ვიზმონ?!  ომჟორე”- ხვალა მუხლამა, თერმონი, ფაფა, ლაზური ბურეღი სთერი ოთანტური ლაზური ოჭკომალეფე ვა იჭკომენ, ხვალა ჩაი, გაზოზი ვა იშვენ.  ომჟორე”- ლაზური ქეთაბეფეთე გამიჩინენ. ლაზური მუსიკათი ისიმინენ. ოთანტური დოლოქონეფე სთერი ლაზური ობჟეფე, სურეთეფეთი ნირჩინენ. კართა ნდღას გონწკიმერი რენ  ომჟორე”, ეშო მიჩქინ. დოლონის იჩალიშეფთ თქვან. ემუშენითი ხვალა კაჶე ვა რენომჟორე”, კულტურული შქაგური, მა აშო ქომიჩქინ. აწითი აჲა დუქჲანი თქვანიშენ მოლამიშინით, მუ იყვენ! მუჭო დო მუნდეს ჲეჩქინდუომჟორე”? პანდემიში, კორონავირუსიში ნდღალეფესთი წოხლენერი სთერი დულჲა იქიფთი?

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: ლისეშა ვიტიშანი შიირი ონჭარუ ეკევიჭი. ჰიმ ორაშა ბერილე ჲაჲინევი ჩითაბი შიირი დიდო ხაზიმაჲერტუ. გური ქოგოვინდვი დორტუ. გური ნა დოვინდვი ეჩი დო ვიტო ხუთ წანერი ვიჲისი, პოლი- ქადიქოჲი გომწი. მა პანდა კალაბალუღი მსვალეფე ჯეგაფერი ვორტი, ჶუტბოლი, ესნაჶლუღი. ხარკი კოჩეფეშკალა დოხუნუ, ოსინაფუ, ოჩინუ პანდა მომინაჲ. მა სო დოვირინი მსვა ზორი მსვალეფერტუ, მა ზორიშა პოტე ვა ვიმტი. ჶუტბოლი ვიბირტიშანი ქუსიში მომათასი, ჯერი ვადობგუთურტი. “ომჟორე ქითაფ ჯაჶე “-თი ზორი კოჩეფეთი ბეტე ნიტეჲ დო მა ჯეგაფუმერი ვორტი. შქუნი ჯაჶეშა ირი კოჩი ნულურტუ დო უნივერსიტეშა ნაულურანფე დიდო ნიტეჲ. შქუ ლაზური კულტურიში ნა ნოზმორან ნა ვარუშქურან, მუთი ნა დოგურუ დვაჭირან მევუშვერტით. ირჶან ჩაღათაჲ ალექსივა, არაშთირმაჯი-ჲაზარი, ჯუმა შქიმითი დიდო მემიშვერტუ. ჰამ ორაფე პანდემი დო მემლექეთიში ხალი მოვიხესაპისი, ოჲონდრინუ მომინუ. ამციქა ირითულლი დიდუზანაჲ დო ხოლოთი გომწარე დეი ვიმედამ. არ კალეთი დობადონა შქიმი ჶურტონა ვადისი ბუნგალო ოხორეფე ვოხენაფამ წო ჲაზი ჰექო გომწათენ. შქუნი ჰინინეფე ტურიზიმიშენი ვორსო. ირიკალენდო კოჩეფე ულურან. ჲაზი შქუნი ჰინინეფე ბუნგალო ტურიზმი-თიჯარეთი, კიშითი ქადიქოჲი.ვორსინობა ვიმედარე დო ვიონდრარე.

ალი იჰსან აქსამაზი: მცუდიში ოხარჯუში არ დეკიკეთი ვა გიღუნან, აჲა კაიხეშა ქომიჩქინ. მარა ხოლოთი კითხალეფეს მსქვაშა ნენა გემიქთირით. აჲა რეპორტაჟი შენი თქვან გურიშენ შუქური გოღოდაფთ მა. ჩქვა კითხალა ვა მიღუნ თქვანდა. მარა თქვან ოთქვალუში ჩქვა ნენაფე გიღუნანნა, ენთეფე მიწვით მუ იყვენ! ბერე- ბარი კალა პანდა იხელით! ფიმფილი დიხაშა!

რიდვან ოზქურთ ანჭაში: კულტური მუშიშენი, ნენა მო გოჲკაიბერტაჲ დეი ნა ინჭელენ არ მხეშა კოჩი ვორეთ! ულიჟე ნა ვიტურთ კოჩეფეთი არ ჰიშო არ ჰაშო ზდანი, დიდო გური მემაჭვენ, კულტური, ორჶი დო ადეთეფე შქუნი შენი. გური ხვალა ვა მემაჭვენ, გურითი მომალე მელეში- მოლეში ნაზდამანფეშა. ხელა დო კაობათე. გური კაითე, ალი იჰსან ხოჯა შქიმი.

 

aksamaz@gmail.com

 

 https://sonhaber.ch/ridvan-ozkurt-anc%cc%86asi-cogunlukla-ask-doga-insana-iliskin-siirler-yaziyorum/

 

http://www.circassiancenter.com/tr/ridvan-ozkurt-soylesisi/