“Lazlar, çalışmalarını kolektif ortam içinde yapmalı!”
(Ön açıklama: Bugünkü misafirim Osman
Şafak Büyüklü. Osman Şafak Büyüklü, Lazcanın Rönenansının emektarlarından.
Yayınlanmış Lazca kitapları var. Osman Şafak Büyüklü ile bir söyleşi yaptım.
Biyografi ve çalışmalarından bahsettik, konuştuk. Bu metin, söyleşimize ait.
Ali İhsan Aksamaz)
+
Ali
İhsan Aksamaz: Önce biyografinizden konuşalım da öyle
başlayalım, olur mu?! Nerede ve ne zaman doğdunuz? Hangi okullarda öğretim
gördünüz? Mesleğiniz nedir? Evli misiniz? Çocuklarınız var mı? Ne iş
yapıyorsunuz? Hangi dilleri biliyorsunuz?
Biz kendinizden bahsedin, lütfen!
Osman Şafak
Büyüklü: 1955 yılında Arhavi de doğdum, ilk, orta ve lise öğrenimimi Arhavi
de yaptım. Ankara da başladığım Gazi Üniversitesi öğrenciliğimi yarım bıraktım.
Özel ve kamu kurumlarında çalıştım. Arhavi de yaşıyorum. Evliyim ve bir kız bir
de erkek çocuğum var. 2000 yılında emekli olmama rağmen, çalışmaya devam
ediyorum. Bir işyerinde yöneticiyim. Lazca, Türkçe biliyorum. Biraz da Gürcüce
anlıyorum. Laz dili ve kültürü için yaklaşık yirmi beş yıldır büyük bir sevgi
ile uğraşıyorum. Parmaklarım çalışana gözlerim görene kadar, okuyan bir insan,
yalnız ben olsam dahi Lazca için, Laz kültürü için yine yazacağım.
Ali İhsan Aksamaz:
Bize şimdi de Lazca çalışmalarınızdan bahsedin, lütfen! Biliyorum; yayınlanmış
kitaplarınız var: “Si Giçkin/ Sen Bilirsin”, “Ucoxe/ Adsız”, “K̆ibri Kçe/ Beyaz
Diş”, “Mamuli do Mk̆yapu/ Horoz ve Çakal”, “P̆inok̆yo”, “Lazuri K̆ult̆urişi jin
Not̆epe/ Laz Kültürü Üzerine Notlar”, “Lazuri Deyimepe/ Lazca Deyimler”. Siz,
Lazcanın Rönasansının öncülerindensiniz. Çoğunlukla da Lazca yazıyorsunuz. Ben,
sizin çalışmalarınızdan ayrıntısıyla haberdarım. Kitaplarınız bende de mevcut.
Çok sağlam bir Lazcanız var; kültürlü insanlarımızdan birisisiniz. Önce size
sorayım; Lazca üzerine çalışmaya neden ve ne zaman başladınız?
“ 250 makaleden seçtiklerimle ilk kitabım
‘Si Giçkin’ çıktı”
Osman Şafak
Büyüklü: 1990 yılları idi. İstanbul’da Lazlar Lazca için bir şeyler
yapıyorlardı. “ Ogni” yi çıkartmışlardı. Çok sevinmiştim. Ben de anadilim için
bir şeyler yapmalıydım. Lazcayı iyi biliyordum. Önce; gramerimsi ve sözlüğümsü
bir şeyler yapmaya başladım. Fiil çekimlerini, elle yazıyordum. Fakat
dilbilimci olmadığımdan, bu çalışmalara devam etmeyip bıraktım. Sonra, başka ne
yapabilirim diye düşündüm. 2004 yılında internet sitelerinde Lazca yazmayı
düşündüm ve Lazca-Türkçe makaleler yazmaya başladım. Makaleleri yazarken zaman
içinde daha düzgün yazmaya başlamıştım. Böylelikle Lazca için en iyi
yapabileceğim şey olan Lazca yazma işine başladım. Hatırladığın kadarıyla, on
yıldan fazla bir zaman içinde, önce haftada bir daha sonra ayda bir
Lazca-Türkçe makaleler yazdım. Bu işi yaparken bana destek veren Lazlardan
biride sizdiniz, Ali İhsan Aksamaz Hoca. Onu unutamıyorum. Uzun bir zamandan
sonra internet sitelerinde yazmayı bıraktım. Sonra sitelerde yazdığım yaklaşık
250 makaleden seçtiklerimle ilk kitabım “Si Giçkin/ Sen Bilirsin” çıktı.
Ali İhsan Aksamaz:
Lütfen, şimdi de yayınlanmış kitaplarınızdan bahsedin bize! Ancak önce Lazca
kitaplarınızdan bahsedin! “Si Giçkin/ Sen Bilirsin” ve “Ucoxe/ Adsız” adlı
kitaplarınızdan bahsedin bize! Bu kitaplarınızın içeriğinden bahsedin! Bu
kitaplarınızla bizlere hangi haberleri veriyorsunuz?
Osman Şafak
Büyüklü: “Si Giçkin”in içeriğinde; makalelerden seçtiğim Laz Kültürünün
bölümleri, Laz Kültürünün incelikleri Lazca dört işlem hesaplar gibi şeyler vardı.
Bir taraftan; Lazlar okusun, bir taraftan da kendi kültürlerini öğrensin
istiyordum. Bütün yazılarımın özü bu idi. “Ucoxe/ İsimsiz”in içeriği; başımdan geçen küçük anılar, biraz
da benim ürettiğim öykülerdi. Okurlar iyi okuyabilsin diye Lazcanın konuşma
dilini kullandım.
Ali İhsan Aksamaz:
Şimdi de gelelim “K̆ibir Kçe/ Beyaz Diş”, “Mamuli do Mk̆yapu/ Horoz ve Çakal”
ve “P̆inok̆yo” adlı kitaplarınıza. Çok iyi biliyorum; “K̆ibri Kçe/ Beyaz Diş”
Jack London’dan tercüme; Lazcaya çevirdiniz. Resimli “Mamuli do Mk̆yapu/ Horoz
ve Çakal” ve “P̆inok̆yo” da tercüme mi, yoksa sizin adaptasyonunuz mu?
“Beyaz Diş, Horoz ve Çakal ile
“Pinokyo’yu Lazcaya çevirdim”
Osman Şafak
Büyüklü: “K̆ibir Kçe/ Beyaz Diş” Jack London tarafından yazılmış bir
romandı. Kurt ve köpeğin çiftleşmesinden olan bir köpeğin hikâyesi. Lazcaya
çevireyim dedim. İyi oldu ben beğendim.
Başka dilde yazılı yeryüzü klasiklerini Laz diline çevirmek gerekirdi. “Mamuli
do Mk̆yapu/ Horoz ve Çakal” ile “Pinokyo”
benim tarafımdan yazılmış değildi. Ben sadece Lazcaya çevirdim.
Bunlardan başka, bir arkadaşımla yazmış olduğum “ Lazca konuşma Kılavuzu” ve
“Dida Mangisa” romanı da var.
Ali İhsan Aksamaz:
Şimdi de bize Türkçe kitaplarınızdan bahsedin! Biliyorum; bu kitaplar kolektif
çalışma; bu kitapları arkadaşlarınızla beraber düzenlediniz. Bu kitaplarla
bizlere hangi haberleri veriyorsunuz?
Osman Şafak
Büyüklü: Evet. Türkçe yazılmış kollektif çalışmalar, Lazların da kolektif
çalışmalar yapabileceğinin bir işareti idi. Arkadaşlarla onu da başardık. Ben;
Laz Edebiyatında Türkçe yazmak istemiyordum. Ben sadece Lazca yazmak istiyorum.
İsteyen istediği dile çevirsin bunu istiyorum.
Ali İhsan Aksamaz:
Biliyorum ki; Siz Rahmetli Fahri Kahramanın dostlarından biriydiniz. Fahri
Kahraman ile nasıl bir dostluğunuz vardı?
Osman Şafak
Büyüklü: Fahri Kahramanı tanıyordum. Lisede edebiyat öğretmenimdi. Daha
sonra onun Laz dili ile uğraştığını öğrendim. Onunla konu ile ilgili konuşmak
için buluştuk. Önce bana iyi gözle bakmayıp tedirgin oldu. Daha sonraki
buluşmalarda, beni izledikten sonra benimle Laz dili üzerine konuşmaya başladı.
Neler yaptığını anlattı. Lazca yazdığı konular üzerinde öğretilerde bulundu.
Ölene kadar Lazca için birçok şeyler anlattı.
Ali İhsan Aksamaz:
Size bir sorum daha var. Lütfen, bize biraz da Laz Alfabesinden bahsedin! Bu
Alfabe, Lazoğlu Alfabesi diye biliniyor. Bu Alfabe, yalnızca Fahri Kahramanın
çalışması mıydı, yoksa kolektif bir çalışma mıydı? Bu alfabe için neler
söyleyebilirsiniz?
Osman Şafak
Büyüklü: Hayır. Bu yalnızca Fahri Hocanın çalışmaları değildi. Bildiğim
kadar, Nikolay Marr’ın çalışmalarını Wolfgang ile beraber düzeltip “Parpali”
kelebek adıyla bir alfabe kitabi çıkarttılar.
Bundan sonra bu alfabe “ Lazoğlu Alfabesi” diye bilindi.
Ali
İhsan Aksamaz: Lazca yeni kitap projeniz var mı? Bize
yeni müjdeniz var mı?
Osman Şafak
Büyüklü: Evet. Lazca yazdığım benim içim, önemli yazılması gerekli olan bir
projenin üzerinde çalışıyorum. Umarım kısa zamanda bitirebilirim
Ali
İhsan Aksamaz: Size teşekkür ediyorum. Şimdilik başka
sorum yok. Ancak sizin bahsedeceğiniz başka konu varsa, lütfen buyrun!
Sakalınız yere ulaşsın!
Osman Şafak
Büyüklü: En çok istediğim şey: Lazlar çalışmalarını büyük bir kolektif
ortamın içinde yapmalarıdır. Küskünlüklerin bitmesi umuduyla.
Sağlık ve mutlukla yaşa Ali İhsan Aksamaz Hoca.
(Önerilen okumalar: Bayram
Ali Özşahin: “Kapitalizm her şeyi aşındırıyor, öğütüyor, eritiyor,
kaybediyor!”, 14 VIII 2019, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Besim
Özel: “Köyümüzde Lazca türküler söylenirdi”, 11 IV 2022, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Cemil Telci: “Çay Üreticileri de Özel Şirketlerin
İnsafına Kaldı!”, 19 VI 2021, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Cihangir
Bilgin: “Anadolu’da yaşamış ozan ve aşıkların divanını okudum!”, 11 XII 2021,
sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Cihangir Bilgin: “Kendi
kültürümüze ve anadilimize dair tek kalem oynatmamak çok zoruma gitmişti!”, 12
XII 2021, sonhaber.ch sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com;
Cihangir Bilgin: “Batum, Tiflis, Rustavi’de arşiv çalışmaları yaptım!”, 14 XII
2021, sonhaber.ch sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Cihangir
Bilgin: “Lazca mücadelemize devam edeceğiz!”, 16 XII 2021, sonhaber.ch /
gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Demir
Akın “Ne Kadar Çok Dil, O Kadar Çok Zenginlik!”, 30 XI 2018, sonhaber.ch/
circassiancenter.com.tr; Ergün Konakçı:
“Vatandaşların Eğitim ve Kültür İhtiyaçları İçin Çeşitli Faaliyetlerde Bulunmak
Siyasî Bir Eylem Değildir!”, 24 VIII 2019, circassiancenter.com.tr; Erol
Kant “Antik çağlardan günümüze gelen bu kadim dili yaşatmamız gerekiyor!”, 31
VIII 2022, sonhaber.ch, circassiancnter.com.tr; Fatma Başural: “Anadilimizi, Kültürümüzü, Geleneklerimizi Bilelim!”, 1
XII 2018, circassiancenter.com.tr; Gülcan Yüksel Asılyazıcı: “Dört Elle Lazca
İçin Savaşan Biri Olup Çıktım!”, 29 III
2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com.tr;
Hasan Uzunhasanoğlu: “Lazca, Bir Dialekt (Ağız, Şive) Değil, Bir Dildir!”, 21
VIII 2019, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; İnci Derya Turna,
“Anadilimiz ve Köklü Güzel Kültürümüz Yok Olmasın!”, 11 IX 2019;
circassiancenter.com.tr; Kemal Özbıyık: “Büyükler Bir Araya Gelmezsek Dilimiz
de Ölecek!”, 30 XI 2018, circassiancenter.com.tr; Maksut Kesici: “Lazca Eğitim
Görebilseydim, Türkçeyi Güzelce Öğrenebilseydim, Böyle Zor Bir Hayatım
Olmayacaktı!”, 25 XI 2018, circassiancenter.com.tr; Mircan Kaya: “Çocuklara
Ninnilerimizi Duyurmak İstiyorum!”, 11 V
2020, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Murat Karadeniz: “Gazete
Noğa’yı Tamamen Lazca Yayınladık!”, 18 II
2022, sonhaber.ch/ circassiancenter.com; Musa Karaalioğlu:
“Ağlamayana Süt Vermezler!”, 29 IV 2020, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr;
Orhan Bayramin: “Laz Edebiyatı 1996’dan Fersah Fersah İleride!”, 15 III 2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com/ simavakfi.org;
Önder Acar: “Oçamçire’deki Laz Okulu’nda da Öğrenim Görmüş Anneannem!”, 11 X
2019, circassiancenter.com/ gurcuhaber.com; Özlem Şendeniz: “Yerelin gündelik yaşam bilgisine kıymet
veriyorum!”, 10 II 2020, sonhaber.ch, circassiancenter.com.tr; gurcuhaber.com;
Rasim Yılmaz, “Türkiye Lazları ve Laz Kültürü…”,
19 V 2017, old.08haber.com; Rıdvan Özkurt
Anç̆aşi: “Çoğunlukla Aşk, Doğa, İnsana İlişkin Şiirler Yazıyorum!”, 04 II 2022,
sonhaber.ch, circassiancenter.com.tr; Ruhan Odabaş, “Yitmek Üzere Olan Dilimizi
Yaşatabilme Çabasındayım!”, 3 VII 2021, sonhaber.ch,
circassiancenter.com.tr; Sabri Aslışen: “Yüksek Yerleşim Yerlerinde Saha
Çalışması Yapmak da İstiyorum!”, 9 VIII 2019, circassiancenter.com.tr
/ardeseninsesi.com/ ardesenkulturdernegi.com.tr; Sami Fitoz, “Çocuklarımızın
Anadilimizi Öğrenmesini İstiyorum!”, 7 X 2019, sonhaber.ch/
circassiancenter.com; Selma Koçiva: “Son Aktif Yıllarımı Laz Edebiyatına Vermek
İstiyorum!”, 24 II
2021; sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com/ turklaz.com/ avrupaforum4.org;
Yılmaz Erdoğan: “Bizimkiler Sohum’a Yerleşmiş!”, 22 XI 2018,
circassiancenter.com.tr; Yılmaz Erdoğan: “Ogni Kültür Dergisi” ikinci çocuğum
olarak kucağımdaydı!” ,7 VI 2022, sonhaber.ch/circassiancenter.com.tr; “Yaşasın
23 Nisan!”, 27 IV 2017, ozgurcerkes.com)
+
“Lazepek noçalişe mutepeşi didi ar k̆ollektivuri oçalişuşi doloxe van!”
(Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi
ren Osman Şafak Buyukli. Osman Şafak Buyukli ren Lazuri Ronesansişi
emektarepeşen arteri. Emus kuğun gamiçkvineri Lazuri ketabepe. Osman Şafak
Buyukli k̆ala ar int̆erviu dop̆i ma. Edo muşi biyografi do noçalişepeşen
molapşinit. Aya ren çkini int̆erviuşi t̆ekst̆i. Ali İhsan Aksamazi)
+
Ali
İhsan Aksamazi: ʒ̆oxle biyografi tkvanişen bğarğalat
do eşo gevoç̆k̆at, iqveni?! So yeçkindit, dibadit? Namu nʒ̆opulapes igurit? Mu
mesleği giğunan? Çileri reti? Berepe giqonunani? Aʒ̆i so skidut? Mu dulya
ikipt? Namu nenape giçkinan? Dudi tkvanişen molamişinit, mu iqven!
Osman Şafak
Buyukli: 1955 ʒ̆anas Arkabis
dobibadi. İptineri, oşkande do lise Arkabis bik̆itxi. Ankaras na geboç̆k̆i Gazi
Universit̆eşi
maguraloba gverdi mebaşkvi. Devletişi do doxmeli dulyapes biçalişi. Arkabis
pskidur. Çileri bore do ar bozo do biç̆i bere miyonun. 2000 ʒ̆anas emekli bivi nati, xoloti
biçalişam. Ar dulyas gemçinadve bore. Lazuri do Turkuli miçkin do mʒikati
Kortuli oxoboʒ̆onam. Lazuri nena, k̆ult̆ura do minoba şeni mexola eçidoxut
ʒ̆anaşen doni, didi ar oropaten biboder. K̆itepe do tolepe çkimik
içalişamt̆aşa, na ik̆itxoms ar k̆oçi, xvala ma bort̆anati, xoloti Lazuri şeni,
Lazuri k̆ult̆ura şeni
p̆ç̆arare.
Ali İhsan
Aksamazi: Aʒ̆iti tkvani Lazuri noçalişepeşen molamişinit, mu iqven! Ma
komiçkin; tkvan gamiçkvineri ketabepe kogiğunan: “Si Giçkin”, “Ucoxe”, “K̆ibri
Kçe”, “Mamuli do Mk̆yapu”, “P̆inok̆yo”, “Lazuri K̆ult̆urişi jin Not̆epe”,
“Lazuri Deyimepe”. Tkvan ret Lazuri Ronesansişi ç̆k̆onepeşen arteri.
Didopetenti Lazuri ç̆arupt. Ma noçalişepe tkvanişen k̆ut̆alişa ambari komiğun.
Ketabepe tkvaniti xes komiğun. Lazuri dido k̆ai giçkinan; amk̆ata k̆oçepeşen
arteri ret. Edo ipti gk̆itxat; muşeni do mundes geoç̆k̆it Lazuri nena şeni
oç̆alişus?
Osman Şafak
Buyukli:1990-oni ʒ̆anape t̆u. Mp̆olis Lazepek Lazuri şeni muntxanepe
ikomt̆es, “Ogni” gamoşkvesdort̆un. Hem oras dido bixelidort̆un. Mati nananena çkimi Lazuri şeni muntxanepe
oxenoni borti. Lazuri k̆ai miçkit̆u.
İpti; grameri do Lazuri nenapuna steri muntxanepe oxenus geboç̆k̆i.
Fiilepeşi mozdapu xete p̆ç̆arumt̆i. Edo ma nena-çkina k̆oçi na var bort̆i şeni,
gverdi mebaşkvi. Ok̆ule çkva mu maxenen yado bizmoni. 2005 ʒ̆anas int̆ernet̆işi
sitepes Lazuri p̆ç̆ara ma ptkvi do Lazuri-Turkuli mak̆alepe oç̆arus
kogeboç̆k̆i. Mak̆alepe p̆ç̆arumt̆işi do ora golaxtuşi Lazuriti daha memskvaneri
oç̆arusti geboç̆k̆idortun. Haşopete Lazuri şeni enni k̆ai na maxenet̆u ondi;
oç̆aruşi dulyas kamaptidort̆un. Na mşuns k̆onarite, vit ʒ̆anaşen dido oras,
ipti ar dolonis ar, ok̆uleti ar tutas ar mak̆ale p̆ç̆arumt̆i. Ham duyla
bikomt̆işi Guri do mxuci na momçes Lazepeşen ariti si nort̆i Ali İxsan Aksamazi
Xoca; heya var gomoç̆kondun. Ham, dido ora şkule int̆ernet̆işi sitepes oç̆aru
mebaşkvi. Ok̆ule
int̆ernet̆is na p̆çari mexola 250 mak̆aleşen nagoşibiğipete İptineri kitabi,
“Si Giçkin” kogamaxtu.
Ali İhsan
Aksamazi: Aʒ̆iti gamiçkvineri ketabepe tkvanişen molamişinit, mu iqven!
Mara ipti Lazuri ketabepe tkvanişen molamişinit! İpti “Si Giçkin” do “Ucoxe”
coxoni ketabepe tkvanişen molamişinit! Aya ketabepeşi dolorenapeşen
molamişinit! Mu ambarepe momçapt aya ketabepe tkvaniten?
Osman Şafak
Buyukli: “Si Giçkin”şi doloxe; mak̆alepeşen na goşobiği Lazuri k̆ult̆uraşi
dagape t̆u. Lazuri k̆ult̆uraşi mç̆ipenobape t̆u. Lazuri oxesap̆uşi otxo
oxesap̆uti kort̆u. Ar k̆ele Lazepek Lazuri ik̆itxan, ar k̆eleti Lazepek
k̆ult̆ura mutepeşi diguran minont̆u. Mteli ç̆arerepe çkimişi guri haya t̆u.
“Ucoxe”şi doloxe; didote ti çkimis na golomixtu mk̆ule
meselepe t̆u. Mʒikati ma na bomrali mk̆ule meselepe t̆u. “Ucoxe”, mak̆itxalepes
daha k̆ai ak̆itxas mado mʒika daha na ip̆aramiten Lazurite p̆ç̆ari.
Ali İhsan
Aksamazi: Aʒ̆iti komoptat “K̆ibir Kçe”, “Mamuli do Mk̆yapu” do “P̆inok̆yo”
coxoni ketabepe tkvanişa. Ma k̆aixeşa komiçkin; “K̆ibir Kçe” ren Cek̆
Landinişen tercume. Tkvan Lazurişa goktit. Resimoni “Mamuli do Mk̆yapu” do
“P̆inok̆yoti” tercume reni, varna tkvani noç̆are reni?
Osman Şafak
Buyukli: “K̆ibir Kçe” Cek Londonişi ç̆areri ar romani t̆u. Romanis mgerişen
do coğorişen omraleri oxomç̆k̆ineri ar coğorişi skidala; Lazuri nenaşe gobokta
ma ptkvi. K̆ai ivu do ma momʒ̆ondudort̆un. Çkva nenate ç̆areri svap̆icişi k̆lasiğepe Lazuri nenaşe goktinuti
uk̆ort̆u. “ Mamuli do Mk̆yapu” do “Pinokyo” çkimi ç̆areri vart̆u. Ma Lazurişa
gobokti. Hamtepeşen çkva; megabre çkimi k̆ala na p̆ç̆arit “Lazuri Op̆aramituşi
k̆ilavuzi” do “Dida Mangisa” romaniti koren.
Ali İhsan
Aksamazi: Aʒ̆iti Turkuli ketabepe tkvanişen molamişinit! Komiçkin; aya
ketabepe renan k̆olek̆t̆iuri noçalişe; manebrape tkvani k̆ala doʒ̆opxit aya
ketabepe. Mu ambarepe ognapapt aya ketabepeten?
Osman Şafak
Buyukli: Ho, Turkuli nenate ç̆areri naren k̆ollektivuri noçalişepe,
Lazepekti k̆ollektivuru noçalişepe na axenenanenşi meğira t̆u megabrepe k̆ala
heti dixenu. Edo ma; Lazuri Edebiyatis Turkuli oç̆aru var minont̆u. Ma, xvala
Lazuri p̆ç̆ara minon. Na unonkti, na unons nenaşe goktas haya minon.
Ali İhsan
Aksamazi: Ma xolo komiçkin; tkvan rt̆it Ramet̆li Fexri K̆axramanişi
dost̆epeşen arteri. Muperi dost̆oba giğut̆es Fexri K̆axramani k̆ala?
Osman Şafak
Buyukli: Fexri K̆axramani biçinomt̆i. Lises edebiyatişi magurapa çkimi t̆u.
Ok̆ule dido ora şk̆ule
Hemuk Lazuri nena k̆ala na ibodet̆u bognişi, hemuk̆ala ok̆opxedit, İpti mʒika k̆ai var moʒ̆k̆edu. Ok̆ule mʒika
orapes mʒadu şk̆ule,
çkimi k̆ala Lazuri şeni op̆aramitus gyoç̆ku. Muperepe ikomşi, mip̆aramitu.
Lazuri na ç̆arudort̆un ondepe şeni muntxanepe domoguru. Ğurut̆aşa Lazuri şeni
muntxanepe oxomoʒ̆onapu.
Ali İhsan
Aksamazi: Ar çkva k̆itxala çkva komiğun tkvanda. Armʒikati Lazuri Albonişen
molamişinit, mu iqven! Lazoğlişi Alboni yado içkinen aya alboni. Aya alboni
xvala, Fexri K̆axramanişi noçalişe rt̆ui, varna k̆olekt̆iuri noçalişe rt̆ui?
Tkvan mu gatkvenan aya alboni şeni?
Osman Şafak
Buyukli: Var. Haya xvala Fexri Xocaşi noçalişe var t̆u. Na miçkin
k̆onarite, Nik̆olay Marrişi noçalişe Volfrangi k̆ala moʒ̆opxes do “Parpali”
coxoni Lazuri alboni gamoşkves. Hemindo şk̆ule Lazoğlişi Alboni yado içkinu. Hem
alboni ma miğut̆u do ok̆açxe gobondini.
Ali
İhsan Aksamazi: Lazuri nenaten ağani ketabiş p̆rojepe
giğunani? Ağani pukironi ambarepe giğunani çkinda?
Osman Şafak Buyukli: Ho. Lazuri nenate na p̆ç̆arum, çkimi
şeni “oxenu na uk̆ors” didi ar p̆rojes
jin biçalişam. Mepşven dido ora var golaxtaşa boçodinare.
Ali
İhsan Aksamazi: Ma şukuri giʒ̆umert. Aʒ̆i çkva k̆itxala va miğun. Mara
tkvan molaşinuşi çkva mutu çkva giğunan na, eti molamişinit, mu iqven! Pimpili
dixaşa!
Osman Şafak
Buyukli: Enni dido na minon ondi; Lazepek noçalişe mutepeşi didi ar
k̆ollektivuri oçalişuşi doloxe van. Gegondinape içodas. K̆aoba do xelebate
skidi Ali İxsan Aksamazi Xoca.
https://sonhaber.ch/osman-safak-buyuklu-ile-soylesi-turkce-lazca/
https://www.circassiancenter.com/tr/lazlar-calismalarini-kolektif-ortam-icinde-yapmali/