Jorj Dyumezili
Jorj
Dyumezili ma eçidovit̆ojur ʒ̆ana ʒ̆oxle viçini P̆olis. Çkini arkadaşi t̆u, aʒ̆i
va mşuns do Arkabuli t̆ui, Viʒ̆ui t̆ui, va miçkin, emuk oguapt̆u, muşi nenaşi
dersi meçap̆t̆u do Xopuri gorut̆een. Xopui ma na miçinop̆t̆u, ma mendamiqonu. Vidi,
bğarğalit. “Aşo- aşo, nena vigur, ondi voreya, universit̆es dersi mepçapya”.
Dinişi
p̆rofesori t̆u, yazi na moxtat̆u, hukyumetik parate moçkumert̆u, “Hukyumetik
para momçaps, ‘Muk̆onai ginon, ek̆onai xarcia do nenape iguria’. Ma dersi oguru
minon, si çkimi muelimi iqvaginonya.” Yaşli t̆u, ma bere vore em zamanis, vit̆oovro
ʒ̆anei vore. Dido ondi k̆oçi t̆u, saygıli (Aşo ptkvat aʒ̆i, Lazui va matkven
do!). İqven- ma do eşo kogyooç̆k̆it.
İlki
ʒ̆anas jur tuta k̆atta ndğas jur saatis dersimepçapt̆i Xopui. Mus ondi uğut̆u, ç̆aeli
şeepe, tercume p̆it. Tercume diçodu. Emuşk̆ule tku ki: “Si Xopui mu giçkin,
Xopaşi kenaepes mu giçkin?” Aʒ̆i ma mu
ptkvat̆i, ç̆aupt̆u, ç̆aupt̆u, ç̆aupt̆u do ek doloxe na va uçkit̆u şeepe gamimet̆u,
hemti na va uçkit̆u hekyaepe igurt̆u. Entepe diçodu, na miçkit̆u şeepe dido vuʒ̆vi.
Eti diçodu. “Aʒ̆i mu p̆at?” “Aʒ̆i si mutu va qvii, va goxtii, mutu va gağodui”.
Entepe vuʒ̆vi, entepe p̆ç̆ait, p̆ç̆ait, p̆ç̆ait. “P̆arisişa vidaşi, ondi p̆aminonya,
gamaiğaminonya kitabi”.
Fransaşa,
P̆arisişa miqonop̆t̆u do ma va vidi. “P̆arisişa mendegiqonaya” do “ek mu p̆aminon?”-ma.
Mektebis vik̆itxupt̆i ma em zamanis. “Para minon”-ma. “Ma si dulya gižiraminonya”.
“Muk̆onai paraten ek iskidinen?”-ma-şi, “Sekiz yuz Frank̆, ovrooşi Frangi. Ek
ma otxoşi- xutoşi Frangişa a dulya gižiraminon. Çkini Univesitesya zengini
berepe enya; dersi va ren, ama aşo nenape oguru unonanya. Si entepes ar haftas
jur saati, sum saati oguraginon, entepesti otxoşi Frangi goʒ̆auğaminon,
mekçaminonya. Emute si rahati-rahati ar mektebisti amaxtaginon, ik̆itxaginonya”.
Meiduşuni do va p̆i, va vidi.
Emuşk̆ule,
jur ʒ̆anaşk̆ule ma P̆olişen vigzali. İa ar ʒ̆ana çkva moxtu, emuşk̆ule daha va
moxteen. Ma ondi miç̆au, mektubi, puli kodolodveen, puli kodolodveen, kart̆ali
kodolodveen, miç̆aasya do. “Ma mektubi
domiç̆aria, ak voreya, mu ikip si? Ma ek moptaminonya, si gžiraminonya”. Va vuç̆ari,
yanglişi p̆i. ʒ̆ori va p̆i ia.
ʒ̆anape
kogolaxtu. İşte ar çkini arkadaşi, “Ek vidaminonya” do ia kodigueleen, Jorj
Dyumezili didi na k̆oçi ren ek, “Ma dulya miğunya ek, mektubi komomçia!”
Komepçi. Ek ideen, k̆oçi va ažieleen, va naleen. Emuşk̆ule kogomdini ia.
Aʒ̆i
Fransaşa, P̆arisişa k̆oçi idas na, Ak̆ademis, ia, ma na vuç̆ai, ek iqven
Arkabulişi, ma bžii, arteği komuğeet̆u; Arkabuli na ç̆aeleet̆u ondepe, ama çkimi
va en, Xopui va ren. Ma dido mqoop̆t̆u. Xut-aş berek nena voguap̆t̆it. Majuanepes
ma p̆k̆itxi: “Tkvan giqonopsya” do k̆itxesi? “Mutu va miʒ̆vesya”. Ma miʒ̆u ki: “Si
mendagiqonopya”. Ma k̆ai na miçinop̆t̆u, emuşeni meagni, aʒ̆i meagnep.
Çkin
para şeni meit̆it-moit̆it. Ar saati vit lira t̆u. Zamanis vit lira dido t̆u.
Vit lira, otxo ndğas domibağut̆es. Jur saatis dersi meçaşi, -eçi lira. Eçi
lira, ar haftas dogibagut̆u, didi para t̆u. Çkinti ekole-akole ondi vikip̆t̆it,
goşovobğapt̆it, k̆imeti va miçkit̆es.
Yazişi
sonis, ar ndğas ma va vort̆i do em zamanişi elli lira komomincğoneen. Arkadaşik:
“Si komogincğonuya” do elli lira komomçu. Dersi ma mepçi, ondi diçodu do elli
lira pirimi momçeenan. Elli lira dido para t̆u em zamanis, ar tutaşi gverdi
ndğa t̆u. Oşi liraten ar tuta em zamanis iskedinen P̆olis.
[Tahsin Çepoğli, 06 VI 1992 Xopa
(Guram K̆art̆ozia, Lazuri T̆ekst̆ebi II, “419(52, 2)” Gamomʒemloba “Meʒninereba”,
Tbilisi, 1993)]
Guram K̆art̆ozia [31.X. 1934- 9. XII. 2010]
