45./
“Mskibu”
Mskibu na k̆idup̆t̆a, illa ğali t̆asinon,
ğaliş kenais k̆idaginon.
Ğalis kenais ok̆idu k̆ai va en-na, xendek̆iten muqonopan k̆ai yeişa do ek k̆idupan mskibu.
ʒ̆k̆ai xendek̆işen mulun do mançxaşa nulun,
mançxaşen nulun ğurnişa. Ğurnis uğun sp̆ina,
ʒ̆k̆ai na omç̆ipanaps do geçaps çakis. Sp̆ina ikipan ncaşen. Gamaxut̆onupan burgiten do ark̆ele, ʒ̆k̆ai
na mulun yeik̆ele, mʒika mopartanei uğun do ena
gamulun yeik̆ele mç̆ipe uğun, xonistei en. Çakis
msvaepe en çanei. Sp̆inaşen
na gamaxtas ʒ̆k̆ai mat̆en msvas do oburbalaps, oktaps çaki. Çaki gedgin
çeliğis, çeliğiş jin ikten. Çeliği, Gyurcice ptkat-na, uʒ̆umelan poladis. Ordo va işien, k̆ap̆eti ren.
Çakiş ncas guşužin lapia. Lapias tis moçans akvi. Akvis
gedgin jini kva do oktaps. Akvi jur tulli en. Ar yen- ki, jur kyoşe uğun, yen akvi-
ki, otxo kyoşe uğun. Sum na uğun, va en, ma va mižiun. Rametli p̆ap̆ulik na ç̆k̆adup̆t̆u
akvepe. Miçkin, jur kyoşeli do otxo kyoşeli. Akvi k̆apet̆i
t̆asion- ki, kva oktas.
Kvak va ocginas. Amuşeni ya çeliğişi ikipan, ya k̆ap̆eti demiişi.
Tudeni kva duşemes k̆ap̆et̆işa okaçun- ki, va ink̆anasion. Kvas uğun xut̆ula, amus uʒ̆umelan
gui. Lapiaş mçxvanapa guişi oğagyua xoj var iqven? Gui dido iqven. Amuşeni kvaş
guis mʒ̆k̆ilepe guçanapan k̆ap̆et̆işs-
ki, lauzt̆i va gamalas
do tude ğalişa va dilibğas. Mʒ̆k̆ili lapiak na şias do dimbolanas,
tekrak̆ati goşoçanapan.
Ar koçik mskibus lauzt̆i kogyudu, kogyoʒ̆ipxu, ek̆ule kvaş kenais kelaxedu do
kodinciu do mjoas it̆ibins. Megeem kvaş gui gamalapei t̆een do lauzt̆i ğalis dilibğen do ğalik
nimes. Mitxanik, k̆oçi t̆ui, oxorca t̆ui, uʒ̆umers- ki: “Mu ikipya sinya? Lauzt̆i guişen dilibğen do sin ak
mot elaxeya?”-şk̆ule: “Man
çkimi borci dop̆i, kogeudvi, do aʒ̆i
mskibuş borci en- ki, mkvasya!”
Kvaş jin, mʒika darabak̆ele, modini en. Modiniti
xonistei en, hama margvali var en, otxo kyoşeli en. Emuşi ok̆açxeni semti darabas okaçun. ʒ̆oxleni semti darabaşen
darabaşa gondvei ncas noç̆k̆adun. Modinis int̆ren jur puti, sum puti, xut
puti, vit puti. Mskibuş oğagyua en. Ç̆it̆a mskibus ç̆it̆a modini aqven, didiş-- didi.
Modinis eʒ̆ak̆ieli en k̆aik̆i. K̆aik̆i mançxaşi mengapua en,
hama geide motvalei en, lazut̆i na
var dibğasşeni. Modinişen lazut̆i k̆aik̆is
dilibğen, k̆aik̆işen kvaş guis dilibğen, memʒ̆qvei jur-sum tane.
K̆aik̆işi ʒ̆oxleni
semtis jur ucisti tok̆i
en gedvalei do tok̆işi
orta yeis majua tok̆i en
gedvalei. Aya tok̆işi
majua uci jin na gonžin ncas (modini na okaçeps ncas) jur k̆afi meç̆k̆adei en do ek gok̆iapan
do ucis monk̆a kva goʒ̆ok̆idapan-ki va naskuas, k̆aik̆i vaginç̆as do
lauzt̆i kvaş gurişa dido va dilibğasyaşi.
Aya tok̆i meʒ̆ipxuşeni
en: Mçxu mkii ginon-na, k̆aik̆i gyonç̆ap
do lauzt̆i dido dilibğen;
mç̆ipe ginon-na, yonç̆ap do ç̆it̆a dilibğen, mç̆ipe
mkii mkups.
K̆aik̆is eşat̆uxnei
uğun do ek doložin bigaş ar uci, majua
uci duşumeşi darabaşi eşaç̆k̆ielis doložin. Aya bigas
dolok̆idei en orak̆aloni. Orak̆alonişi majua uci jini kvas
gežin. Kva na ikten, orak̆aloni
oʒxont̆inaps, orak̆alonikti
k̆aik̆i onk̆anaps edo
modinişen na moxtas k̆aik̆işa lauzt̆i,
kvaş guis dilibğen do imkven.
Kvaşi ʒ̆oxleni
semtiş tude xao en, mkii na dilibğen yei. Kvak na mkii dobğas, gokosupan okosaleten
do ar yeis ok̆obğapan
xaos. Xaoşen lapiaten k̆alatis
iqveni, ç̆uvalis iqveni,
dolobğapan. K̆alat̆i şupan mt̆k̆eʒiten,
k̆alati şupan msiciten.
Msiciten na şvan k̆alatis
uʒ̆umelan omkiale. Edo
nt̆k̆abei şupan- ki, mkii va dibğen.
Ç̆ualis tis goudgipt k̆erk̆eli do mkii raxat̆i
dolovobğapt.
Mkii jur tulli en. Guişi mkii uʒ̆umelan
do galeni mkii uʒ̆umelan.
Guiş mkii mç̆ipe en,
çorçi en do kvaş yanis melaps, kvak mendra va uçumes. Momçxua mkii kvaşen
mendra dibğen. Masuma-- kerʒela.
Lauzt̆is xoş kerʒele uğun! İa daa mendra
dibğen. Sum k̆ati
dobğaps: guiş mkii, orta mkii do kerʒela.
LauZt̆işi mç̆ipe mkii kvaş ixik yomğiaps
(kva xoş ikten, muç̆o
ixi uğun!) do k̆idapes,
darabapes nak̆iden. Emus
uʒ̆umelan k̆idaş mkii.
Aʒ̆i ginon-na,
mçxu omkvapA, ginon- na mç̆ipe
omkvapA. Amuşeni kvaş duşumeşi yandan mskibus uğun yedažale. Yedažaleşi tudeni
uci çaki na gedgin ncaşi ucis meç̆k̆adei en. Yedažaleşi jini ucis
salistei t̆ak̆o mişužin do t̆ak̆o nonç̆aşi,
kva yinç̆en, gamonç̆aşi, ginç̆en. Mçxu mkii gint̆aşi, meşonç̆ap, mç̆ipe gint̆aşk̆ule gamonç̆ap. Burğuli gintaşi, daa yonç̆ap.
Yedažale xvala mç̆ipe
do mçxu mkiişeni va en. K̆artonis
xomula (/Gamaxominei) lauzt̆i
va iqven. Bazikere, şu lauzt̆i
yen-na, guis gvak̆ien do
kva k̆ai va oiktaps, va amkven.
Am vakİtis yedažale eʒ̆ozdipan,
yudažupan, kva zoi ikten do guis na gok̆irs,
ia kagamaxiʒkups. Kvas
gui gamuxiʒkupan (Xuxi kagamamaxiʒkuya, eti zop̆onan.)
Mskibu dido vakitis na iktas kva dişiaşi, am oras jini kva moʒ̆k̆ipan do juisti (jur kvasti) t̆aryaği (/t̆araği) geçapan, žangupan, k̆ibii uxonupan. T̆aryaği çeliğişi ikipan, ar
uci mʒ̆k̆ili uğun, majua uci-- parto, juiti mç̆k̆iula. Kvaşi guik̆ala mʒ̆k̆iliten
žangupan, kvaşi kenaepes partoten žangupan.
Mançxas uğun oʒxoci.
Buʒxiti uʒ̆umelan, oʒxociti uʒ̆umelan. Oʒxocistei aşo svaeli en bigape
yada demiepe. Ğalik na muğas but̆k̆a, noxap̆ule sp̆inas va nanžgipasşeni uxonupan buʒxi. Oʒxoci ğurnisti uxonupan. Yen mskibu-ki, ar oʒxoci uğun xvala mançxas. Oʒxoci jur na uxona, emuşeni k̆ai en-ki teği oʒxocişen imt̆u-na, majua oʒxocik ç̆opas, but̆k̆a iqveni, noxap̆ule
iqveni, biga iqveni, mutxani na mulas ğalik.
Oʒxocik̆ala mançxaşi ekole-akole noç̆k̆adapen jur k̆it̆iş map̆ecana (/partana) biga. Amus uʒ̆umelan golak̆vatoni. Mskibu dodginu gint̆aşk̆ule golak̆vatonis
goşoçanap lapia do ʒ̆k̆ai çkva ğurnişa va ulun, yandan
diben.
Omkuşi na diçodas, kva boşi va iktasyaşi, ğurnis sp̆inak̆ala uxonupan gek̆vatale.
K̆ap̆et̆i piʒaişi
ar uci meç̆k̆adei en çakiş yandan doʒigei ncas. Ar k̆afiten yen meç̆k̆adei-ki, iktas. Majua uci sp̆inak̆ala jur doʒigei
ncaş ortas goşažin. Piʒaişi
aya ucis mek̆ieli en
teli, aya telişi majua uci mek̆ieli
en modinişi mengapua ç̆it̆a otxo kyoşeli xonis. Aya
xoni duludgipan modinis. Modinis lauzt̆i
na içodas, em vaxtis ia ç̆it̆a xoni keşastun, emuşeni-ki
gek̆vatale monk̆a en do monk̆anoba- muşik geloʒ̆inaps doskidinei lauzt̆i, kaginç̆en do sp̆inak̆ala ʒ̆k̆ai kaguluk̆vateps. Mskibu kododgitun, boşi
va ikten do kva va t̆uxun.
[(Avantandil Alis že Abulaže (dab. 1931), Sarpi, 26. II. 1984),
Guram K̆art̆ozia, “Lazuri T̆ekst̆ebi-
II, Gamomʒemloba “Meʒniereba”, Tbilisi, 1993)]
