“Lazca
eğitim alabilseydim, Türkçeyi güzelce öğrenebilseydim, böyle zor bir hayatım
olmayacaktı!”
[Bu söyleşiyi, Maksut
Kesici ile 25 XI 2018 tarihinde yapmış ve Lazca olarak internet bloğumda yayınlamıştım.
Korona felâketi, 30 XI 2021 tarihinde Maksut Kesici’yi de bizlerden aldı. Geçtiğimiz
günlerde bu söyleşiyi hatırladım. Söyleşiyi Lazcadan Türkçeye tercüme edip
yeniden yayına hazırladım. Üretken ve çok yönlü bir kültür insanı olan Maksut Kesici’yi
saygı ve sevgiyle anıyorum…]
+
(Ön
açıklama: Bugün yine bir misafirim
var. Misafirim Maksut Kesici. Maksut Kesici, çok kültürlü bir insan. Önce insanı
üzen ancak sonrasında başarılı bir hayat hikâyesi var. Çok faydalı kültürel faaliyetler yürütüyor.
Bir artist; daha doğrusunu söylersem bir sanatçı. Her alanda sanatsal
çalışmaları var. Bir şarkıcı; şarkılarının sözlerini yazıyor, besteliyor,
çalıyor ve okuyor. Heykel sanatı alanında da çalışıyor. Bu alanda eserleri var.
Bir çevreci ve bir gezgin. Festivaller, toplantılar düzenliyor ve bu alandaki
çalışmaları canla başla destekliyor. Kültürel duruşunun ciddiyeti sözle
anlatılacak gibi değil. Maksut Kesici, şimdi Blumington’da, Amerika’da yaşıyor.
Öyle biliyorum. Maksut Kesici ile bir söyleşi yaptım. Siyasî değil, kültürel
bir söyleşi. Ali İhsan Aksamaz, 25 XI 2018)
+
Ali
İhsan Aksamaz: Maksut Bey, nerede doğdunuz? Nerelisiniz,
kimlerdensiniz? Ne zaman doğdunuz? Ne iş yapıyorsunuz? Hayatınızı nasıl
kazanıyorsunuz? Evli misiniz? Çocuklarınız var mı? Sizin ilk günlerinizden
böylece başlayalım!
Maksut
Kesici: Rize’nin Dikkaya (Mek̆aleskiriti)
adlı köyünde, 1957 yılında dünyaya geldim. Ailede dört çocuktuk. Dikkaya
ilkokulunda birinci sınıfı okudum.
O
tür Amerikan yiyecekleriyle büyüdük. Öyle hatırlıyorum. Bu birinci sınıftaydı. O
zaman, ilk defa Atatürk’ün varlığından haberim oldu. Bir filmde Atatürk traktöre
oturmuş, kullanıyordu. Bu, hayatımda seyrettiğim ilk filmdi. Bu anıyı hiç unutmuyorum.
Anılarımdan biri de süt tozuna ilişkin. O zamanlar Amerikan yardımı vardı.
Okulda büyük kazanlar vardı. Okulun
yöneticileri, süt tozuna su katıyorlardı. Bu su kaynayınca da “süt” hazırdı. Okulun
yöneticileri, bu sütü bizlere kepçeyle
dağıtıyorlardı. Bu anımı da hiç unutmuyorum. Birinci sınıftan sonra, İzmir’e muhacir
gittik. İzmir’e yerleştik. Bu, 1963 yılındaydı. İzmir’de ilkokula
yazıldım. Anadilim Lazcaydı. O sebeple
de öğretmenin dedikleri anlayamıyordum. Bir gün, öğretmen bana bir soru sordu.
Ben de, bir çırpıda Lazca olarak “va
mişk̆un/ bilmiyorum,” diyebildim. Bu, öğretmenin hoşuna gitmedi; öyle sanıyorum.
Sonra kızdı ve bana bağırdı. Küçük bir pusula yazarak bana verdi. “Bunu babana ver,” diye bana tembih etti. Ben de
eve gidince, pusulayı babama verdim. Babam, pusulayı okudu ve bana bağırdı. Önce
okulda öğretmen, sonra da evde babam bana bağırdı. Ancak ben kabahatimi anlayamadım;
hiçbir şeyden haberim yok. Doğrusunu söylersem; ben Türkçe bilmiyordum,
öğretmenin sorusuna Lazca cevap vermiştim: “Va mişk̆un/ bilmiyorum”. Ben Türkçe
bilmiyordum. Buymuş kabahatim! Öğretmen ve babam bana neden bağırmıştı, ben onu
da anlayamıyordum. Neden bana böyle kızdılar, anlayamıyordum. Daha sonra,
okulda okumak istemedim. Çünkü Türkçe bilmiyordum ve insanların Türkçe
konuşmalarından da hiçbir şey anlamıyordum. Evde kimse bana yardımcı olmadı. O
durumdaydılar. “Madem okulda okumaya niyetin yok, o halde çalışmalısın,” dedi ailem. Böylece
öğrenim- eğitim hayatım bitti. Artık öğrenci değildim. Küçücük bir çocuktum fakat çalışmaya
başladım. Hemen her alanda çıraklık yaptım. Sonra Efes Pilsen Fabrikasının
inşaatında çıraklık yapıyordum. Bu, 1967 yılındaydı. On yaşıma kadar orada
çalıştım.
“Anılarımdan biri de süt tozuna ilişkin”
Ali
İhsan Aksamaz: Biliyorum, siz azimlisiniz. Azminiz var.
Bu azimle neler yaptınız? Onları da söyleyin!
İlk atölyemi 1977 yılında açtım. 2004 yılına kadar
metal dizayn işleri yaptım. Araba ehliyetimin olmasını istiyordum, ancak elimde
diplomam yoktu. Başvurdum; bir okulda yöneticiler, beni imtihan ettiler.
Böylece ilkokul diplomam oldu.
Çıraklığımda demirden bir saz yapmıştım. Böylece
yüreğimin ve aklımın müzikte olduğunu anlayabildim. Ancak bu sazı çalamadım;
ses vermiyordu. Bundan da anladım ki, benim
soyut sanata kabiliyetim var. Zaman geçince, sonradan, heykel sanatıyla
ilgilendim. Önce sayısız heykel dizaynları hazırladım. Sonra da bu heykelleri
ellerimle yaptım. Yaptığım bu heykelleri, bazı devlet veya özel sektör
yetkilileri başkalarına hediye olarak verdiler.
Diğer yandan müzik alanında da canla başla çalışıp
öğreniyordum. Başarılı olduğumu düşünüyorum. İki de Lazca şarkı yaptım: “Çocuklar/
Berepe” ve “Değirmen/ Karmat̆e”. Bu Lazca şarkıların sözlerini ve müziklerini
yaptım. Bundan başka üç defa uluslararası kültür ve sanat festivali düzenledim.
Bu festivalleri bir köyde yaptık. Son festival 2015 yılındaydı. Festivalimize
aşağı yukarı 2.000 kişinin geldiğini söyleyebilirim. Festivalde resim, fotoğraf, el sanatları
sergileri düzenledik; tiyatro yaptık, farklı farklı konserler düzenlendi. Bu
festivallerle ne yapmak istedik, biliyor musunuz?! Köy halkını, bu konularda bilinçlendirmekti
amacımız. Onlara hayatın farklı tatlarını duyurmaktı amacımız.
Size doğruyu söyleyeyim, aslında ben hep öğrenmek
istiyordum. Ancak hayatın kötülükleri bana bütün bunları yaşattı.
Artık ilkokul diplomam vardı
ancak bir kitabı bile doğru dürüst okuyamıyordum. Şöyle
demek istiyorum ki; benim öğrenmeye hevesim vardı. Bunu anladım. Sınavla
ortaokul ve lise sınavlarını geçip diploma sahibi oldum. Okul yöneticileri bana sınavlar yaptılar.
Bu diplomalar bana yetmiyordu. Üniversite sınavlarına da katıldım ve başarılı oldum.
Sosyoloji bölümünde öğrenci oldum. Halen de üniversitede öğrenciyim.
Eşim eğitimci. O sebeple de şimdi de hep öğrenme
sürecindeyim. Eşimle beraber işten bir proje çalışması sebebiyle Amerika’ya
geldik, iki yıllığına.
Maksut
Kesici’nin eserlerinden bazıları
Amerika’da da hem müzikle hem de heykel sergisiyle
ilgileniyorum. Bir engelim vardı. İngilizce bilmiyordum. Şimdi onu da yavaş
yavaş öğreniyorum. Devam ettiğim bu İngilizce kursu, beni ilkokul günlerime
götürdü. Anadilimle, Lazca, eğitim alamadım.
Bu durum beni hayatım boyunca olumsuz olarak etkiledi. Lazca eğitim alabilseydim, Türkçeyi
güzelce öğrenebilseydim, böyle bir hayatım olmayacaktı!
Şimdi Amerikalılar ile konuşunca üzülüyorum; hoşuma
gitmiyor. Sanki benim aklım onlarınkinden daha azmış gibime geliyor. Bu
yalnızca benim algılamam değil. Bir insan başkalarının dilini bilmeyince hem
sağır, hem de dilsiz; ben de öyleyim.
Ali
İhsan Aksamaz: Maksut bey; Size teşekkür ederim. Şimdi,
siz de isterseniz, bu söyleşiyi sonlandıralım. Bu kadarı yeterli. Siz
sorularımı güzelce cevapladınız. Ancak söyleyeceğiniz başka bir şey varsa, onu
da söyleyin! Tanrı, çoluk çocuğunuzla sizi sevindirsin!
Maksut
Kesici: Ben de bu söyleşi için size teşekkür ederim.
(Önerilen
Okumalar: “Aspasia’nın Hikâyesi”, 6 II 2023, kentsokaklari.com.tr; “Aşı
karşıtı sanatçı virüse yenildi”, 2 XII 2021, yeniasir.com.tr; “Aydın sanat
camiası yasta... Maksut Kesici korona kurbanı!”, 1 XII 2021, aydinhaberleri.com;
Hüseyin Asar, “Aydın’dan Maksut Kesici Geçti”, 6 XII 2021, aydinpost.com;
İlknur Bakış, “Heykel sanatçısı Maksut Kesici”, 1 XI 2012, anamursedir.com;
“İkisi bir arada”,10 II 2010, izmir.bel.tr; “Kuyucular’da festival yapılacak”,
16 VI 2014, milliyet.com.tr; “Laz heykel sanatçısı Maksut Kesici”, 15 III 2015,
lazca.org; Maksut Kesicik ğarğalaps: “Lazuri nenaten gamantana maqvat̆uk̆onna,
Turkuli nenati mskvaşa magurat̆uk̆onna,
amk̆ata meç̆ireli skidala va maqvasunt̆u!, 25 XI 2018,
xvalamgeri.blogspot.com/ circassiancenter.com; “Sen de çık gel!”, Kasım 2016, izmirlife.com.tr; Bayram Ali Özşahin: “Kapitalizm her şeyi aşındırıyor,
öğütüyor, eritiyor, kaybediyor!”, 14 VIII 2019, sonhaber.ch/
circassiancenter.com.tr; Besim Özel: “Köyümüzde Lazca türküler söylenirdi”, 11
IV 2022, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Cemil Telci: “Çay Üreticileri de
Özel Şirketlerin İnsafına Kaldı!”, 19 VI 2021, sonhaber.ch/
circassiancenter.com.tr; Cihangir Bilgin: “Anadolu’da yaşamış ozan ve âşıkların
divanını okudum!”, 11 XII 2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/
circassiancenter.com; Cihangir Bilgin: “Kendi kültürümüze ve anadilimize dair
tek kalem oynatmamak çok zoruma gitmişti!”, 12 XII 2021, sonhaber.ch
sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Cihangir Bilgin: “Batum,
Tiflis, Rustavi’de arşiv çalışmaları yaptım!”, 14 XII 2021, sonhaber.ch
sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Cihangir Bilgin: “Lazca
mücadelemize devam edeceğiz!”, 16 XII 2021, sonhaber.ch / gurcuhaber.com/
circassiancenter.com; Demir Akın “Ne Kadar Çok Dil, O Kadar Çok Zenginlik!”, 30
XI 2018, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Ergün Konakçı: “Vatandaşların
Eğitim ve Kültür İhtiyaçları İçin Çeşitli Faaliyetlerde Bulunmak Siyasî Bir
Eylem Değildir!”, 24 VIII 2019, circassiancenter.com.tr; Erol Kant “Antik
çağlardan günümüze gelen bu kadim dili yaşatmamız gerekiyor!”, 31 VIII 2022,
sonhaber.ch, circassiancnter.com.tr; Fatma Başural: “Anadilimizi, Kültürümüzü,
Geleneklerimizi Bilelim!”, 1 XII 2018, circassiancenter.com.tr; Gülcan Yüksel
Asılyazıcı: “Dört Elle Lazca İçin Savaşan Biri Olup Çıktım!”, 29 III 2021,
sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com.tr; Hasan Uzunhasanoğlu:
“Lazca, Bir Dialekt (Ağız, Şive) Değil, Bir Dildir!”, 21 VIII 2019,
sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; İnci Derya Turna, “Anadilimiz ve Köklü
Güzel Kültürümüz Yok Olmasın!”, 11 IX 2019; circassiancenter.com.tr; “Kâzım
Koyuncu AK̆A T̆V’de”, 09 VIII 2023, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Kemal Özbıyık:
“Olgun insanlar bir araya gelmezsek, dilimiz de ölecek!”, 16 IX 2023,
sonhaber.ch; Kemal Özbıyık: “Tam kırk yıl oldu; bırakmadım”, 19 IX 2023,
sonhaber.ch; Kemal Özbıyık: “Paylaşamadığımız ne var?!”, 25 IX 2023,
sonhaber.ch; Maksut Kesici: “Lazca Eğitim Görebilseydim, Türkçeyi Güzelce
Öğrenebilseydim, Böyle Zor Bir Hayatım Olmayacaktı!”, 25 XI 2018,
circassiancenter.com.tr; Mircan Kaya: “Çocuklara Ninnilerimizi Duyurmak
İstiyorum!”, 11 V 2020, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Murat Karadeniz:
“Gazete Noğa’yı Tamamen Lazca Yayınladık!”, 18 II 2022, sonhaber.ch/
circassiancenter.com; Musa Karaalioğlu: “Ağlamayana Süt Vermezler!”, 29 IV
2020, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Niyazi Koyuncu: “Kâzım’ın hasreti
büyüyor!”, 13 VIII 2023, sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Orhan Bayramin: “Laz Edebiyatı
1996’dan Fersah Fersah İleride!”, 15 III 2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/
circassiancenter.com/ simavakfi.org; Osman Şafak Büyüklü:“Lazlar, çalışmalarını
kolektif ortam içinde yapmalı!”, circassiancenter.com/ sonhaber.ch, 21 VIII
2019; Önder Acar: “Oçamçire’deki Laz Okulu’nda da Öğrenim Görmüş Anneannem!”,
11 X 2019, circassiancenter.com/ gurcuhaber.com; Özlem Şendeniz: “Yerelin
gündelik yaşam bilgisine kıymet veriyorum!”, 10 II 2020, sonhaber.ch,
circassiancenter.com.tr; gurcuhaber.com; Rasim Yılmaz, “Türkiye Lazları ve Laz
Kültürü…”, 19 V 2017, old.08haber.com; Rıdvan Özkurt Anç̆aşi: “Çoğunlukla Aşk,
Doğa, İnsana İlişkin Şiirler Yazıyorum!”, 04 II 2022, sonhaber.ch,
circassiancenter.com.tr; Ruhan Odabaş, “Yitmek Üzere Olan Dilimizi Yaşatabilme
Çabasındayım!”, 3 VII 2021, sonhaber.ch, circassiancenter.com.tr; Sami Fitozik
Ğarğalaps: “Berepe çkunik diguran nena çkuni minon!”, 7 X 2019,
xvalamgeri.blogspot.com/ circassiancenter.com.tr/ sonhaber.ch; Selma Koçiva:
“Son Aktif Yıllarımı Laz Edebiyatına Vermek İstiyorum!”, 24 II 2021;
sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com/ turklaz.com/
avrupaforum4.org; Yılmaz Erdoğan: “Bizimkiler Sohum’a Yerleşmiş!”, 22 XI 2018,
circassiancenter.com.tr; Yılmaz Erdoğan: “Ogni Kültür Dergisi” ikinci çocuğum
olarak kucağımdaydı!” ,7 VI 2022, sonhaber.ch/circassiancenter.com.tr)
Maksut
Kesici’nin Lazca şarkıları:
https://www.youtube.com/watch?v=p1SO_1fy7n4
https://www.youtube.com/watch?v=08GvV2ldUOE
“Lazuri
nenaten gamantana maqvat̆uk̆onna, Turkuli nenati mskvaşa magurat̆uk̆onna, amk̆ata meç̆ireli skidala va maqvasunt̆u!”
[Maksut Kesici k̆ala ar
int̆erviu dop̆eret̆i 25 XI 2018- s do int̆erviuşi Lazuri t̆ekst̆i gamaviğeret̆i
int̆ernet̆- blogi çkimis. K̆oronaşi felaketik Maksut Kesiciti kemizdes 30 XI 2021-s.
Golaxtimeri ndğaleps, xolo gomaşinu int̆erviu çkini; Lazurişen Turkulişa
govokti. İnt̆erviuşi t̆ekst̆i xolo gamoçku şeni dopxaziri. Dulyamxvenu, mamrale
do çkvadoçkva k̆elepeşen k̆ult̆uroni k̆oçi rt̆u Maksut Kesici; hurmeti do qoropaten gomaşinen …]
+
(Goʒ̆otkvala: Andğas xolo ar musafiri komiqonun. Am musafiri çkimi
ren Maksut Kesici. Maksut Kesici ren opşa k̆ult̆uroni k̆oçi. Emus kuğun gurişmeç̆voni
mara gecgineri ar skidala. Xolo emuk ikips opşa pelaperi k̆ult̆uruli
noçalişepe. Art̆ist̆i; mtini giʒ̆vatna, maxeşnoxvene ren. Edo Maksut Kesicis
kuğun xeşnoxvenepe k̆arta speros. Maksut Kesici gemabire ren; birapapeşi
t̆ekst̆epe ç̆arups, gelaçaps do ibirs. Emuk içalişeps heykeliş xeşnoxveneşi
sperosti; xeşnoxvenepe kuğun. Magomorgve ren, magolve ren. Fest̆ivalepe,
ok̆oxtalepe ʒ̆opxups do amk̆ata dulyapesti mxuci meçaps emuk. Edo muşi k̆ult̆uruli
k̆ap̆et̆oba nenaten otkuten va itkven. Andğaneri ndğas, Maksut Kesici skidun
noğa Blumingt̆onis, Amerik̆as. Eşo miçkin. Edo ma Maksut Kesici k̆ala ar
int̆erviu dop̆i. Aya va ren p̆olit̆ikuri, mara k̆ult̆uruli int̆erviu. Ayati ren
çkini int̆erviuşi t̆ekst̆i. Ali İhsan Aksamazi, 25 XI 2018)
+
Ali
İhsan Aksamazi: Maksut begi, so yeçkindit, so dibadit?
Sonuri ret do mi oğlepeşi ret? Mundes dibadit? Mu dulya ikipt? Muten skidurt?
Çileri reti? Berepe giqonunani? Edo aşo gevoç̆k̆at, tkvani iptineri
ndağeşen!
Maksut
Kesici: Noğa Rizinişi Dikkaya (Mek̆aleskiriti) coxoni oput̆es dovibadi, (1957) vit̆on çxoro
oşi do jure neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anas. Ocağis (4) otxo bere vort̆it. Mek̆aleskiritişi geç̆k̆apuroni nʒ̆opulas
doviguri maartani sinifi. Edo emk̆ata
Amerik̆anuli oç̆k̆omalepetenti dovirdit. Eşo komşuns. Aya rt̆u maartani
sinifis. İpti emindros Ataturkişi renobaşen ambai domaqu. Ataturki t̆rakt̆oris
gexuneri rt̆u filimis do t̆rak̆t̆ori ixmart̆u. Skidala çkimis seyri nadop̆i
iptineri filimi rt̆u eya. Aya gonoşine va gomaç̆k̆ondinen ma. Gonoşinepe
çkimişen arteriti ren mjaşmt̆veri. Amerik̆aşi şvela rt̆u aya mjaşmt̆veri
emindros. Didi ç̆uk̆epe kort̆u nʒ̆opulas. Aya mjaşmt̆veris ʒ̆k̆ari uk̆atupt̆es
nʒ̆opulaşi didilepek. Aya ʒ̆k̆ari digubaşi, “mja” xazireli rt̆u. Edo didilepek
aya mja k̆op̆aten domirtapt̆es. Ma aya gonoşine çkimiti çkar va gomaç̆k̆ondinen.
Maartani sinifi şk̆ule, noğa İzmirişa muhaciri komeptit. İzmirişa dovibargit.
Aya rt̆u (1963) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do sum ʒ̆anas. Noğa İzmiris, ar geç̆k̆apuroni nʒ̆opulas meviç̆ari.
Nananena çkimi Lazuri rt̆u. Emuşeniti mamgurapaleşi notkvamepe va oxomaʒ̆onet̆u. Ar ndğas, mamgurapalek ar k̆itxala mk̆itxu.
Mati, “va mişk̆un”-ya matku arşvacis.
Mamgurapalek aya ognuşi, p̆at̆i daʒ̆onu; eşo domaʒ̆onen. Uk̆ule emuk dişumu do mibecğu. Ar ç̆it̆a mektubi doç̆aru do eya komomçu. “Aya
mektubi baba skanis komeçi”-yado domçinadu. Mati oxorişa meptişi, mektubi, baba
çkimis komepçi. Baba çkimik mektubi
ik̆itxu vardoni, mibecğu. İpti mamgurapalek mibecğu nʒ̆opulas do
uk̆uleti baba çkimik mibecğu oxoris. Mara ma çkimi k̆abaeti va oxomaʒ̆onu;
mutuşen ambai va miğun. Mtini giʒ̆vat;
ma Turkuli va miçkit̆u do mamgurapeleşi k̆itxalas Lazuri nena gevuktireret̆i do
mutu var: “Va mişk̆un/ bilmiyorum”. Ma Turkuli va miçkit̆u do megerem aya
rt̆eren çkimi k̆abaeti! Mamgurapalek do baba çkimik muşeni mibecğes, ma aya va
oxomaʒ̆onu. Mamgurapale do baba çkimik muç̆oşi
koxoʒ̆ones, mati eyati va oxomaʒ̆oneret̆u. Muşeni aşo domişumes, ayati va oxomaʒ̆oneret̆u.
Emindroşk̆ule nʒ̆opulas oguru va mint̆u. Emuşeniki, Turkuli va miçkit̆u do va
oxovoʒ̆onapt̆i milletişi Turkuli noğarğalepe do mutu var. Mitik va memişvelu oxoristi. Emk̆ata xaliti
va uğut̆es. “Oki nʒ̆opulas oguruşa toli va giğun, emindrosti oçalişuşi re,”- ya
tkumert̆u ocağik. Aşoten gamantanaşi dulya
domaçadu. Açkva mamgure va vort̆i ma. Ç̆iç̆it̆a bere vort̆i mara oçalişus
kogevoç̆k̆i. Eşo- aşo k̆arta speros çiraği viçalişi. Çirağoba dop̆i. Uk̆ule
Efis Pilsenişi fabrik̆aşi ok̆idus çirağoba vikipt̆i. Aya rt̆u (1967) vit̆on
çxoro oşi do sume neçi do şkvit ʒ̆anas. Ma (10) vit ʒ̆anas ek doviçalişi.
Ali
İhsan Aksamazi: Ma miçkin, tkvan azimoni ret. Azimi
kogiğunan skidalas. Aya azimiten muepe qvit? Hele entepeti miʒ̆vit!
Maksut
Kesici: Uk̆ule iptineri at̆elye çkimi gomʒ̆k̆i (1977)
vit̆on çxoro oşi do sume neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anas. (2004) jur vit̆oş do
otxo ʒ̆anaşa, met̆alişi dizaynişi
dulyape dop̆i. Ma mint̆uki manganaşi
eliyeti maqvas, mara dip̆loma va miğut̆u xes. Nʒ̆opulaşi
ti-mçxupek imtianiten msinces. Aşoten geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi dip̆loma
maqu.
Ma rk̆inaşi sazi dop̆eret̆i çirağoba çkimis. Emuten
oxomaʒ̆oneret̆uki, guri do toli komiğut̆u musik̆işa.
Mara va gelamaçamu aya sazi; sersi va meçapt̆u. Aya
dulyatenti oxovoʒ̆onuki, xemaxvencoba
komiğut̆u abst̆rakt̆uli xeşnoxveneşa. Ora mik̆ilaşi, ʒ̆oxlenerişen çkva opşa vinç̆eli
heykelişi xeşnoxvene. İpti uk̆eroʒxu heykelişi dizainepe dop̆i do uk̆ule eya
heykelepe xepe çkimiten dop̆i. Çkimi noxvene aya heykelepeten, namtini
devleturi vana doxmeli musessesepek uk̆oreʒxu oçukare komomçes çkvapes.
Majura k̆ele musik̆aşi sperosti şurdoguriten
viçalişept̆i do dovigurapt̆i. Gecgineri doviqvi, eşo visimadep. Jur Lazuri
birapa dop̆i: “Berepe” do “Karmat̆e”.
Entepeşi t̆ekst̆i do musik̆a ren çkimi noxvene. Edo xolo sum fara
int̆ernasyonaluri k̆ult̆ura do xeşneşnoveneşi fest̆ivalepe p̆ʒ̆opxi. Aya
fest̆ivalepe ar oput̆es dop̆it. Çodina
fest̆ivali rt̆u (2015) jur vit̆oş do vit̆oxut
ʒ̆anas. Eşo ptkvatna, aşo ptkvatna (2.000) jur vit̆oşi k̆oçi komomixtes fest̆ivalişa;
eşo matkven. Fest̆ivalis; sureti, fot̆oğrafi, xeşnoxvenepeşi merçapape p̆ʒ̆opxit;
tiyat̆ro dop̆it, çkvadoçkva k̆onʒert̆epe iʒ̆opxinu. Aya fest̆ivalepeten mu
oxvenu mint̆es, giçkinani?! Oput̆eşi milleti, aya temapes gonç̆k̆iru rt̆u çkini
noğire. Entepes skidalaşi çkvadoçkva nostenepe ognapu rt̆u.
Mtini giʒ̆vat, ma irote oguru mint̆u. Mara skidalaşi
p̆at̆i xalepek ma aşo gzalepe memiç̆aru do mutu var.
Geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi
dip̆loma
komiğut̆u mara, ar ketabi kobžiraşi, xoloti eya k̆aixeşa mak̆itxet̆u. Eşo otku
minonki, mtini giʒ̆vat; ma oguruşa dido meraği komiğut̆u. Aya k̆aixeşa oxomaʒ̆onu do imtianiten oşke nʒ̆opulaşi do liseşi dip̆lomepe domaqu,
msinces nʒ̆opulaşi ti-mçxupek do
eşo.
Aya dip̆lomepe
va domibağes. Universit̆et̆işi imtianişa kamapti do xolo gecgineri
gamapti. Sosyolojişi burmes mamgure doviqvi. Xoloti mamgure vore universit̆et̆is.
Çili çkimi ren magamantane, emuşeniti aʒ̆iti xoloti ogurus
vore ma. Çili çkimişi dulyaten, ar p̆rojeşi noçalişeten Amerik̆aşa komoptit jur
ʒ̆anas.
Amerik̆asti hemi musik̆a hemiti heykeliş merçapa
k̆ala viboder. Ar endoli komiğut̆u.
İnglisuri nena va miçkit̆u. Aʒ̆i eyati dovigurap tamo- tamo, moro mu! Aʒ̆ineri
İnglisuri k̆ursik andğaşen mendamiqonu geç̆k̆apuroni
nʒ̆opulaşi ndğalepeşa. Nananenaten, Lazuri nenaten gamantana va maqu. Edo aya
iqu negat̆ifuri fakt̆ori mteli skidala çkimis. Lazuri nenaten gamantana
maqvat̆uk̆onna, Turkuli nenati mskvaşa
magurat̆uk̆onna, amk̆ata meç̆ireli
skidala va maqvasunt̆u. Aʒ̆i Amerik̆ulepe k̆ala bğarğalaşi, p̆at̆i maʒ̆onen,
k̆ai va maʒ̆onen. Lai çkimi tvini ren entepeşişen ç̆it̆a, eşo domaʒ̆onen. Aya
xvala çkimi gagnapa va ren. Ar k̆oçis majurapeşi nena va uçkinna, hemi uquce,
hemiti uneneli ren; mati eşo.
Ali
İhsan Aksamaz: Maksut begi; Ma şukuri giʒ̆umert. Aʒ̆i
tkvanti ginonanna, voçadinat aya int̆erviu çkini! Ak̆onari domibağunan! Tkvan k̆itxalepes mskvaşa nena
gemiktirit. Mara tkvan otkuşi mutu giğunanna, miʒ̆vit. Ğormotik bere- bari
k̆ala tkvan goxelan!
Maksut
Kesici: Mati dido şukuri giʒ̆umert aya int̆erviu şeni.