Kâzım Koyuncu “AK̆A T̆V”de/ AK̆A T̆V-şi Lazuri rop̆ort̆ajepe Kazim K̆oyuncuşen/ “აკა ტვ”-ში ლაზური როპორტაჟეფე

 

 

 

Kâzım Koyuncu “AK̆A T̆V”de

 

Yaklaşık bir yıldan bu yana “AK̆A T̆V”, Megrelce haberler veriyor. İnternet özel televizyonu  “AK̆A T̆V”nin yeterli finansal kaynağı olmadığı için ayda bir yayın yapabiliyor. Kâzım Koyuncu’nun ölüm gününde, bu yıl, 25 Haziran’da “AK̆A T̆V” de Hopa- Yeşilköy/ P̆anç̆oli’ deydi, “AK̆A T̆V”, hem Kâzım Koyuncu’nun haberini Megrelce olarak duyurdu, hem de Lazca röportajlarla, Megrelceye kardeş dil Lazcaya destek verdi. “AK̆A T̆V”nin Youtube’deki bu röportajlarını dinledim ve beğendim. O, Lazca röportajları kâğıda döküp Türkçeye tercüme ve redakte ettim. Böylece de bu çalışma ortaya çıktı. “AK̆A T̆V”nin Youtube’deki klibinden bu Türkçe- Lazca çalışmayı hazırlayabildiğim için hem “AK̆A T̆V”nin merkezindeki personele ve Natia Ponte, Nana Ç̆ejxe ve İoseb Şengelia’ya, hem de  “AK̆A T̆V”ye Lazca röportaj verenlere teşekkür ederim.

 

Ercüment Şahin Çervatoğlu: “Kâzım’ın bize miras bıraktığı kültürel çalışmaları yapıyoruz”

 

 “AK̆A T̆V”nin Kâzim Koyuncu’ya ilişkin röportajları

(Natia Ponte, Nana Ç̆ejxe ve İoseb Şengelia’nın çalışması- Youtube/ 29 VII 2023, Yeşilköy/ P̆anç̆oli, Hopa,Türkiye):

 

İoseb Şengelia: Bugün neredeyiz, niçin buradayız?

Ercüment Şahin Çervatoğlu (Fındıklı/ Viʒ̆e Belediye Başkanı): “Bugün Hopa’da kardeşimizle beraberiz. 18 yıl önce bizi bırakıp gitti. Ancak bize kıymetli çok şeyler bıraktı. Kâzımımız, Bu taraftaki ve karşıdaki Sarp’ı birbirinden ayırmışlardı, artık ayırmasınlar diye, karşıki Sarp ve bu taraftaki Sarp kültürel olarak artık bir olalım diye çalışıyordu, çabalıyordu, konuşuyordu. Onun için buradayız. Kâzım, ölümüyle yüreğimiz derin yaralar açtı ancak biz bir yandan yüreğimiz yaralandığı günden bugüne kadar O’nun bize miras bıraktığı çalışmaları yapıyoruz diğer yandan da biraz da olsa yüreğimizi rahatlatıyoruz. Kâzım göğe ersin! Güzel çocuktu.”

 

Tahsin Ocaklı: “Anısını yaşatacağız. Her zaman bizimle olacak!”

 

Tahsin Ocaklı (Milletvekili): “Bugün, kardeşimiz Kâzım Koyuncu’yu ziyaret ediyoruz. Devrimci bir çocuk olduğu için, Lazca şarkıları çok güzel seslendirdiği için, Türkiye’nin sorunlarını güzelce dile getirdiği için O’nu ziyaret ediyoruz. Bizim küçük Kardeşimizdi. Anısını yaşatacağız, büyüteceğiz. Her zaman bizimle olacak. Çok iyi bir çocuktu.”

Ertuğrul Turan (Hopalı Laz): “Bugün bütün halkın evlâdı olan Kâzımımız, 18 yıl önce aramızdan ayrıldı. O, bedeniyle öldü ancak aklı ve fikriyle aramızda yaşıyor. Biz de O’nu yaşatmak için burada bir araya geldik. 18 yıl geçti ancak bunca yıl geçtiyse de, O’ndan gelen sevgimiz bitmiyor, daha da artıyor ve yükseklere çıkıyor. O sebeple Siz Megrelistan’dan, işte, Türkiye’nin başka yerlerinden insanlar, belediye başkanımız, milletvekilimiz de geldiler. Bütün halk burada toplandık. Kâzım, iyi devrimciydi. Sağlam çocuktu… Ben Megrelistan’ın çoğu yerini gördüm; orada Kâzım’ı sevmeyen hiç kimse yok, Gürcistan’da da öyle… Biz zaten buralıyız. Zaten bizim çocuğumuzdu. Unutmuyoruz. Siz de taa oralardan, Megrellerden, buraya geldiğiniz için, bütün kız kardeşlerimiz, erkek kardeşlerimiz; Svanlar, Megreller, Lazlar, hepimiz biriz, ancak biz kendi başımıza bir şey yapmıyoruz, ayrı- ayrı durmuyoruz. Hep beraberiz. Hemşinliler de bizim, Kürtler de bizim, halklar, Gürcüler de, bizim. Bundan sonra da iyiliklerle görüşelim İnşâllah”

 

 

Kâzım Koyuncu’nun ölümünden sonra, ilki Gürcistan’da diğer ikisi Türkiye’de yapılan üç belgesel film: “Lazetis Bulbuli” (2007) Giorgi K̆alandia, Levan Lek̆iaşvili, Otar Şamatava, Nik̆a Ç̆eişvili, Mirian Maxaradže, Buba K̆udava, Tea K̆alandia, Givi G. Karçava); “Şarkılarla geçtim aranızdan” (2008) Ümit Kıvanç); “En Sevdali Yanımız: Kazım'ın Trabzonspor’u” (2016) Sevecen Tunç)

 

Armağan Serdaroğlu (Ankara Laz Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı): “Buraya geldiğiniz için çok sevindim. Buradan, Megrelce yayın yapan “AK̆A T̆V”ye yürek dolusu teşekkür ediyorum. Bizim için bu kadar önemli bir günde, Kâzım’ın ölümünde taa oralardan buraya geldiğiniz için size iki defa teşekkür ediyorum. Kâzım’ın öldüğü gün için, biz, bu bir ölüm değil, yıkımdır diyoruz. Bizim için çok değerli bir şarkıcıydı. Lazcaya böyle sağlam güç verdi, can verdi, yürek verdi,  can koydu. Kâzım’ın şarkılarından sonra, burada, Türkiye’de Lazları tanıdık. Megrellerin kim olduğunu, sınırın karşısındaki kardeşlerimizi, aynı dili konuştuklarımızı, Gürcü Kardeşlerimizi, o dönemden sonra, Kâzım sayesinde öğrendik. O günlerde Megrelce şarkılar da söyledi Kâzım. “Didou Nana”, Nana Belk̆ani’nın şarkısını söylediğinde bütün Türkiye çok beğendi. Bir konserde 100 bin kişi birlikte söyledi bu şarkıyı, “Didou Nana”yı. Konserde herkes vardı, yalnızca Lazlar değil. Bütün Türkiye, Kâzım’ın şarkılarıyla Megrelce şarkıları da, Lazca şarkıları da öğrendi. Kâzım Kardeşimiz, Lazcaya öyle güç verdi. Buradan bütün Samegrelo ve Gürcistan’a yürek dolusu selâmlar gönderiyorum.”

Armağan Serdaroğlu: “Kâzım’ın şarkılarından sonra Türkiye’de Lazları tanıdık”

 

Murat (Xviça) Güven (Hopalı Laz): “Bugün canımız Kâzım’ın yüreğindeyiz. Megrel kız ve erkek Kardeşlerimize selâm ediyorum. Biz aynı kandanız. Biz aynı candanız. Bir yüreğiz. Aynı etteniz. Siz taa oralardan buraya kadar Kâzım için geldiniz; hoş geldiniz! İyi ki varsınız! Kâzım, çok iyi bir insandı. Yüreği insan sevgisiyle doluydu. Bu sebeple onun sevgisi hiç bitmedi, büyüyor, büyüyor, yine yüreğimizi aydınlatıyor. Megrel kız ve erkek kardeşlerimizle beraber Lazcanın güzelliğini ortaya çıkardı Kâzım. Kâzım, Lazcanın ne kadar güzel bir dil olduğunu, Megrelcenin ne kadar güzel bir dil olduğunu bizlere hatırlattı. Kâzım çok kısa yaşadı ancak çok güzel işler yaptı, çok şey yaptı. Onun için göğe ersin! Hepiniz göğe erin!”

 

Resul Sakınmaz (Rejisör): “ Bugün “Yeşilköy”/“P̆anç̆oli”deyiz. Kâzım’ın köyündeyiz. Kâzım’ın ölümünün 18. yılındayız. Buraya O’nu anmak için geldik. Kâzım’ın yolu öyle bir yol ki, içinde güzellik, kardeşlik ve iyilik taşları döşeli. Onun yoluna kim ayağını bassa,  O’nun yaptıklarını görüyor. Onun için Kâzım’ın yolu çok güzel bir yol ve asla ortadan kalkmaz. “AK̆A T̆V” için de bir şeyler söyleyeyim: Megrelce için kurulu  “AK̆A T̆V”, iyi işlere imza atıyor. Megrelcenin de böylesi çalışmalarla yaşayacağı ümidini yüreğimizde taşıyoruz.  Bütün Megrellere iyilikler dilerim .”

 

Kâzım Koyuncu, Memedali Barış Beşli, Ahmet Hulusi Kırım, Ali İhsan Aksamaz (“Ogni Kültür Dergisi” bürosu,1994 Y. (Fotoğraf: Veysel Tekin, sonhaber.ch Arşivi)

 

(Önerilen Okumalar: Ali Emre Mazlumoğlu, “Trabzonspor’dan Kazım Koyuncu belgeseli: Kazım’ın Trabzon’u”, 11 XI 2016, medyascope.tv; Ali İhsan Aksamaz,  “Lazca Yaşadıkça Yaşayacak Bir Adam: Kâzım Koyuncu”, 05 V 2006, hopam.com/ savsat.com/ sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com; Ali İhsan Aksamaz,” Kâzım Koyuncu’yu Anarken”, 25 VI 2012, Özgür Gündem Gazetesi, İstanbul/ lazca.org/ demokrathaber.org; Ali İhsan Aksamaz,  “Denizin Çocuğu Kazım Koyuncu”, Özgür Gündem Gazetesi,  26 IX 2012, İstanbul/ demokrathaber.org;  Ali İhsan Aksamaz, “Bir Kitap: Lazca Metinler (Lazuri T̆ekst̆epe)”, 24 I 2013, yusufbulut.com/ demokrathaber.org/ sonhaber.ch/ circassiancenter.com.tr; Ali İhsan Aksamaz, “Kâzım Koyuncu, Nekrofili ve Vali” 15 X 2013, yusufbulut.com/ circassiancenter.com.tr; Ali İhsan Aksamaz” Kâzım’ın Sevdası/ Kazimişi Qoropa”, 05 VII 2015, yusufbulut.com/ sonhaber.ch;  “Asi yürek: Kazım Koyuncu”, 24 VI 2010, yuksekovahaber.com.tr; Aydın Tatar- Ersen Küçük, “Kazım Koyuncu'nun ailesi tepkili”, 25 IV 2009, pazar53.com; Birol Öztürk, “Kazım Koyuncu- Didou Nana”, Yason, 2014, İstanbul; Birol Öztürk, “Kazım Koyuncu”, Gece Kitaplığı, 2018, Ankara; Çağatay Eğilmez, “Gomanç̆alu Ar Cumaburi”, 7 XI 2014, ilerihaber.org; Cavit Koyuncu: “Oğlum Öldü, Başkaları Ölmesin!”, 1 VIII 2005, Milliyet Gazetesi; “Bölücülük yaptığı için kapatılan Pontusçu Ogni Dergisi devşirmeleri/ ‘Laz rock’ diye bir kavram icat eden Zuğaşi Berepe Grubu”, Öncü Gazetesi, İstanbul, 26 I 1999; Derya Bengi, “Kâzım Koyuncu (1971- 2005) Sk̆udas Xalk̆epeşi Cumapoba!”, 25 VI 2023, birartibir.org; “Devrimci sanatçı Kazım Koyuncu, mezarı başında anıldı”, 25 VI 2023, birgun.net; “Diyarbakır’da bir kemençeli”, 21 III 2007, evrensel.net; “En Sevdali Yanımız: Kazım’ın Trabzonspor’u”, 08 XI 2016, hurriyet.com.tr; Givi G. Karçava: “Kâzım, kültür devrimi yapan bir insandı!”,13 V 2021, sonhaber.ch/ gurcuhaber.com/ circassiancenter.com.tr; “Grup yorum eleştirdi, Zuğaşi Berepe Yanıtladı/ Lazca rock tartışması”, Yeni Politika Gazetesi, İstanbul, 2 V 1995; “Gürcüler Kazım Koyuncu Belgeseli çekti”, 23 XI 2007, hopam.com; Hüseyin Şimşek, “Zuğaşi Berepe”/Denizin Çocukları”, Aydınlık Gazetesi, 29 X 1993, İstanbul; İsmail Avcı Bucaklişi, “Bu dünyadan Kazım geçti”, 1 VII 2018, artvinden.com; “Karar: Ogni Beraat Etti”,  Ogni Kültür Dergisi, sayı 5, Temmuz-Ağustos 1994, İstanbul; Kazım Koyuncu: “Kenarda Kalanların Sesiyim! Neden?”, Karadeniz Haber Gazetesi, 04 V 2005, Trabzon; “Kazım Koyuncu üreterek anılıyor”, 23 VI 2009, sendika.org; “Kazım Koyuncu kim olacak?” rekabeti”,10 X 2009, haberturk.com; “Kazım Koyuncu”, lazuri.com;  “Kazım Koyuncu’nun tarzı piyasalaştırıldı”, 11 X 2009,  t24.com.tr; “Kazım Koyuncu kimdir?”, yeniakit.com.tr; “Kazım Koyuncu’nun Verdiği Röportajlar”, 7 XI 2014, roportajlik.com; “Kazım Koyuncu mezarı başında anıldı”,  25 VI 2023, mezopotamyaajansi35.com; “Karadeniz müziğinin usta sesi: Kazım Koyuncu”, 24 VI 2023, aa.com.tr; “Kazım Koyuncu ölümünün 18’inci yılında mezarı başında anıldı”, 25 VI 2023,  evrensel.net; Laz Kültür Derneği: “Kazım Koyuncu’nun adını tabelalardan sökebilirsiniz ama kalplerden sökemezsiniz!”, 6 VIII 2019, lazkulturdernegi.org.tr; Mehmed Mazlum Çelik, “Kazım Koyuncu: ‘Yüz sene daha yaşasam, yapsam, yapsam, yapsam hep yapsam yine eksik gideceğiz!”, 25 VI 2020, indyturk.com; Memedali B. Beşli, “Vicdanen malul bir devir bu devir”, Ütopya Mevsimlik Hayat Bilgisi Kitabı 6, Piya- Zed Yayın, İstanbul, Ocak 1999; Mehmedali Barış Beşli: “Kazım’ın hayata soldan bakan gözü unutulmamalı”, 25 VI 2021, siyasihaber9.org; Murat Beşer, “İlerici müzisyen, devrimci ve insan: Kazım Koyuncu”, 29 VI 2013, haber.sol.org.tr; “Ölüm kendinin olunca ölümdü, Ölmedin!”, 26 VI 2011, anarsistfaaliyet.org; Paluri Arzu Kal Demirci, “Şair Ceketli Çocuk”, Chiviyazıları, 2017, İstanbul; “Şair Ceketli Çocuk Kazım Koyuncu”, 25 VI 2021, yenisafak.com; “Şair Ceketli Çocuğu Çok Özleyeceğiz”, Bir Gün Gazetesi/ Pazar, sayı 63, İstanbul, 26 VI 2005; “Şair Ceketli Çocuk: Kazım Koyuncu”, 25 VI 2021, aa.com.tr; “Şair ruhlu çocuk Kazım Koyuncu unutulmadı!”, 27 VI 1922, yenicaggazetesi.com.tr; “Şair Ceketli Çocuk” olarak tanınan, müzisyen, söz yazarı, oyuncu ve aktivist Kazım Koyuncu, vefatının 18. yılında anıldı”, turkiyeartvinlilergazetesi.com; Selçuk Küpçük, “Zuğaşi Berepe’den Birol Topaloğlu’na Lazların Müzikal Keşifleri”, arkakapak.babil.com; Tolga Güney, “Koyuncu’nun ardından 18 yıl: Halklar arasında köprü oldu”, 24 VI 2023, politikahaber.com; “Trabzonspor Kazım Koyuncu belgeselini yayınladı”,  07 XI 2016, cumhuriyet.com.tr; “Trabzonspor Kazım Koyuncu’yu unutmadı! “Şarkılarla geçti aramızdan...”, 25 VI 2020, fotomac.com.tr; Uğur Biryol, “Kazım’ın Sevdası/ Kazimişi Oropa”, İletişim Yayınları, 2015, İstanbul; “Uy Aha Trabzon- Trabzonspor Marşı”, 24 I 2023, kuzeyekspres.com.tr)

Laz Kültür Derneği yayın organı “Skani Nena”

 

 

 “AK̆A T̆V”-şi Lazuri Rop̆ort̆ajepe

 

Eşo ptkvatna, aşo ptkvatna, “AK̆AT̆V”-k ar ʒ̆anaşen doni Margaluri ambaepe ognapaps. Doxmeli int̆ernet̆- t̆elevizyonis, “AK̆A T̆V”-s, dobağine finansuri menceli navauğun şeni, ar tutas ar fara ç̆andina axvenen.  Kazim K̆oyuncuşi ğurandğa şeni “AK̆A T̆V”-ti noğa Xopaşi oput̆e P̆anç̆olis t̆u, eçidoxut Mbuloras, anʒ̆os. “AK̆A T̆V”-k aya ambaiten ar k̆ele Kazim K̆oyuncişi ambai Margaluro kognapu, majura k̆eleti Lazuri rop̆ort̆ajepeten Lazuri nenas numxvacu.

 “AK̆A T̆V”-şi aya rop̆ort̆ajepes vusimini do dido k̆ai domaʒ̆onu. “Youtube”şen, “AK̆A T̆V”-şi k̆lip̆işen aya Lazuri- Turkuli noçalişe dopxaziri. ʒ̆oxle Lazuri rop̆ort̆ajepes k̆aixeşa vusimini do dop̆ç̆ari, uk̆uleti Turkuli nenaşa govoktiri do redak̆ʒia dop̆i. Aşopeten aya noçalişe yeçkindu. Youtube- şen “AK̆A T̆V”-şi k̆lip̆işen aya Lazuri- Turkuli noçalişe namaxaziru şeni ar k̆ele “AK̆A T̆V”-şi şkagurişen p̆ersonelis do Natia Ponte, Nana Ç̆ejxe do İoseb Şengelias, majura k̆eleti “AK̆A T̆V”-s Lazuri rop̆ort̆aji nakomeçu Ercument Şahin Ç̆ervatoğlu, T̆axsin Ocak̆li, Ertruğrul Turani, Armağan Serdaroğlu, Murat (Xviça) Guveni, Niyazi K̆oyuncu do Resul Sakinmazis şukuri voğodap.

 

 

AK̆A T̆V-şi Lazuri rop̆ort̆ajepe Kazim K̆oyuncuşen

(Natia Ponte, Nana Ç̆ejxe do İoseb Şengeliaşi noçalişe- Youtube/ 29 VII 2023, Oput̆e P̆anç̆oli, Xopa,Turkiye):

 

İoseb Şengelia: Andğa so voret, muşeni voret?

Ercument Şahini Ç̆ervatoğlu (Viʒ̆eşi (Pindik̆lişi) Meri): “Andğa Xopas, Cuma çkunişi k̆ala beabei boet. Vit̆oovro ʒ̆ana ogine memaşkves do mendaxtes. Ama dido şeepe memişkves çku. Kazimi çkuni, Sarpi moleni do Sarpi meleni ok̆omʒ̆k̆esdot̆un do mot ok̆omʒ̆k̆unt̆an dei, Sarpi meleni do Sarpi moleni ar bot̆at dei içalişamt̆u, t̆xumt̆u, isinapamt̆u. Hea şeni ak boet. Kazimi çkuni gui eşeminçxik̆es ama hem gui na eşeminçxik̆es dğaşen hakşa na memişkves şeepe vikomt do hem gui çkuni amʒika mapuk̆anenan. ʒaşa ext̆as! Mskva bee t̆u.”

T̆axsin Ocak̆li (Turketişi P̆arlament̆işi Mak̆aturi): “Handğa, Cuma şk̆uni Kazim K̆oyuncis movigorit̆u. Devrimci bere na ort̆u şeni, Lazuri birapa zade mskva na it̆u şeni, Turkiyeşi p̆roblemepe mskva na it̆u şeni movigorit̆u. Cuma şk̆uni ort̆u, ʒ̆ulu Cuma şk̆uni ort̆u. Vordaten, him vordaten. İrote şk̆unişk̆ala ort̆asen. Dido k̆ai bere ort̆u.”

Ertuğrul Turan (Xopuri Lazi): “Andğa telli xalk̆işi bere na en Kazimi çkimi, vit̆oovro ʒ̆ana ʒ̆oxle domiğues. İya, t̆ani muşi ğuu ama tiş doloxe na uğut̆u nosepe muşi skidun. Çkinti emuş oskedinu şeni ak kok̆ovibğert. Vit̆oovro ʒ̆ana golilu ama muk̆onari dido ʒ̆ana golilu na, emuşen na miğut̆es qoopa va içoden, dahati momanžinenan do yulun jindolenk̆elen. Emuşeni tkvan Megrelistanişen, işte, Turkiyeşi … yeepeşen belediye başk̆anepe, vekili çkimiti moxtes. Telli xalk̆i k̆ala ak kok̆ovik̆atit. Kazimi çkimi k̆ai devrimci t̆u. Sağlami bere t̆u… Ma Megrelistanis dido bžiri; Kazimis na va qoops miti va ren ek. Gurcistanisti eşo… Çkin zaten akoni voet. Çkini bere t̆u zaten. Va gomoç̆k̆ondunan. Tkvanti taa emeişen beri na moxtit şeni, Megrelepeşen; telli dalepe, cumalepe çkini, Svanepe, Megrelepe, Lazepe, telli ar k̆oçi voet, ama çkin, ar k̆oçi, mutxani va vikipt do ayri- ayri va dobdumet, Hemşilepeti çkini yenan, Kyurdepeti çkini yenan, na en dido xalk̆epe, Gurcepeti çkini yenan. K̆ai vižiat, İnşallah aʒ̆işk̆ule.”

Armağan Serdaroğlu (Ank̆araşi Lazuri K̆ult̆ura do Solidarobaşi Asoʒiaʒiaşi Mancğveru): “Tkvan ak mik̆rofoniten, ak na moxtit do dovixeli. Akolen Margaluri na isinapams “AK̆A T̆V”-is guriş doloxe mardi vuʒ̆ink do çkuni şeni hak̆onari beciti dğas, Kazimişi ğuras hekolen hakşa na gextit jur fara didi mardi giʒ̆umert. Çkun Kazimişi ğurandğa şeni, ham ğura va ren, meğura ren, aşo bzop̆ont. Çkuni şeni dido ğirsoni mabire rt̆u. Lazuri nenas haşo k̆ap̆et̆i menceli komeçu, şuri komeçu, guri komeçu do şuri gedginu Lazuri nenas. Kazimiş obiruş uk̆ule, hak, Turkiyes Lazepe viçinit Margalepe minoren, Sinoriş mele Cumalepe, ar nena na visinapamt, Gurcepe na oren, hentepe em p̆eriodiş uk̆ule çkun dovigurit. Kazimi k̆ala arto dovigurit. Hem dğalepes Margaluri birapapati ibiru Kazimik. Kazimişi birapa, “ Didou Nana”, Nana Belk̆aniaşi birapa, “Didou Nana” na ibiru iri Turkiyes dido k̆ai daʒ̆ones. Oşi şilya k̆oçi artot ibires ar k̆onʒeris do iri t̆u, xvala Lazepe var do iri Turkiye Kazimişi birapapeten Margaluri birapapeti, Lazuri birapapeti heşoten diguru. Heşo menceli komeçu Kazim Cumak Lazuri nenas. Hakolen ir Samargolaşa do Okorturaşa guriş doloxe selamepe mevunçinap.

Murat (Xviça) Guveni (Xopuri Lazi): “Andğa şurimşine Kazimi çkinişi guriş doloxe voret. Margali cumalepes, dalepes dido selami voğodap. Çkin ar diʒxiri voret. Ar şuri voret. Ar guri voret. Ar xorʒi voret.  Tkvan ekşen moxtit Kazimi çkini şeni; Mu k̆ai komoxtit. Mu k̆ai koret. Kazimi çkini dido didi ar k̆oçi t̆u. Guri muşi qoopaten yepşeri uğut̆u. Edo emuşi qoopa çkar va içodu, irden, irden, xolo guris mematanenan. Edo Margali cumalepe k̆ala, dalepe k̆ala Lazuri nenaşi mskvanona moşiğu. Lazuri nena muk̆o mskva ren, Margaluri nena muk̆o mskva ren, entepe gomoşines. Edo dido mskva mutxanepe qu do ç̆it̆a oras skidu mara dido mutxanepe qu. Emuşeni ʒaşa ext̆as! Mteli xolo ʒaşa ext̆it!”

Resul Sakinmazişi (Rejisori): “ Andğa P̆anç̆olis voret. Kazimişi oput̆es voret. Kazimişi ğuraşi mavit̆oovrani ʒ̆anas voret. İya molaşinu şeni komoptit. Kazimişi gza emk̆ata gza renki mskvanoba, cumaloba do k̆ainobaşi kvalepe golinsvarun doloxe. Emuşi gzas mi na k̆uçxe gedvas, aya dulyape şinups. Emuşeni Kazimişi gza dido mskva gza ren do va ğurun. Hodo “AK̆A T̆V” şeni mutxanepe doptkva, Margaluri nena şeni guidgen “AK̆A T̆V”-k k̆ai dulyape ikips. Medi miğunanki, Megruli nenati amk̆ata dulyapeten skidasen. Mteli Megrelepes çkva k̆aiten.”

+

“აკა ტვ”-ში ლაზური როპორტაჟეფე

 

ეშო ფთქვათნა, აშო ფთქვათნა, “აკა ტვ”-ქ არ წანაშენ დონი მარგალური ამბაეფე ოგნაფაფს. დოხმელი ინტერნეტ- ტელევიზჲონის, “აკა ტვ”-ს, დობაღინე ჶინანსური მენჯელი ნავაუღუნ შენი, არ თუთას არ ჶარა ჭანდინა ახვენენ.  ქაზიმ კოჲუნჯუში ღურანდღა შენი “აკა ტვ”-თი ნოღა ხოფაში ოფუტე პანჭოლის ტუ, ეჩიდოხუთ მბულორას, ანწოს. “აკა ტვ”-ქ აჲა ამბაითენ არ კელე ქაზიმ კოჲუნჯიში ამბაი მარგალურო ქოგნაფუ, მაჟურა კელეთი ლაზური როპორტაჟეფეთენ ლაზური ნენას ნუმხვაჯუ. “აკა ტვ”-ში აჲა როპორტაჟეფეს ვუსიმინი დო დიდო კაი დომაწონუ. ემუშენითი Youtube-შენ ,“აკა ტვ”-ში კლიპიშენ აჲა ლაზური- თურქული ნოჩალიშე დოფხაზირი. წოხლე ლაზური როპორტაჟეფეს კაიხეშა ვუსიმინი დო დოპჭარი, უკულეთი თურქული ნენაშა გოვოქთი დო რედაქცია დოპი. აშოფეთენ აჲა ნოჩალიშე ჲეჩქინდუ. Youtube- შენ “აკა ტვ”-ში კლიპიშენ აჲა ლაზური- თურქული ნოჩალიშე ნამახაზირუ შენი არ კელე “აკა ტვ”-ში შქაგურიშენ პერსონელის დო ნათია ფონთე, ნანა ჭეჟხე დო იოსებ შენგელიას, მაჟურა კელეთი “აკა ტვ”-ს ლაზური როპორტაჟი ნაქომეჩუ ერჯუმენთ შაჰინ ჭერვათოღლუ, ტახსინ ოჯაკლი, ერთუღრულ თურანი, არმაღან სერდაროღლუ, მურათ (ხვიჩა) გუვენი, ნიჲაზი კოჲუნჯუ დო რესულ საქინმაზის შუქური ვოღოდაფ.

 

“აკა ტვ”-ში ლაზური როპორტაჟეფე ქაზიმ კოჲუნჯიშენ

(ნათია ფონთე, ნანა ჭეჟხე დო იოსებ შენგელიაში ნოჩალიშე- Youtube/ 29 VII 2023, ოფუტე პანჭოლი, ნოღა ხოფა, თურქიჲე):

 

იოსებ შენგელია: ანდღა სო ვორეთ, მუშენი ვორეთ?

ერჯუმენთ შაჰინი ჭერვათოღლუ (ვიწეში (ფინდიკლიში) მერი): “ანდღა ხოფას, ჯუმა ჩქუნიში კალა ბააბეი ბოეთ. ვიტოოვრო წანა ოგინე მემაშქვეს დო მენდახთეს. ამა დიდო შეეფე მემიშქვეს ჩქუ. ქაზიმი ჩქუნი, სარფი მოლენი დო სარფი მელენი ოკომწკესდოტუნ დო მოთ ოკომწკუნტან დეი, სარფი მელენი დო სარფი მოლენი არ ბოტათ დეი იჩალიშამტუ, ტხუმტუ, ისინაფამტუ. ჰეა შენი აქ ბოეთ. ქაზიმი ჩქუნი გუი ეშემინჩხიკეს ამა ჰემ გუი ნა ეშემინჩხიკეს დღაშენ ჰაქშა ნა მემიშქვეს შეეფე ვიქომთ დო ჰემ გუი ჩქუნი ამციქა მაფუკანენან. ცაშა ეხტას! მსქვა ბეე ტუ.”

ტახსინ ოჯაკლი (თურქეთიში პარლამენტიში მაკათური): “ჰანდღა, ჯუმა შკუნი ქაზიმ კოჲუნჯის მოვიგორიტუ. დევრიმჯი ბერე ნა ორტუ შენი, ლაზური ბირაფა ზადე მსქვა ნა იტუ შენი, თურქიჲეში პრობლემეფე მსქვა ნა იტუ შენი მოვიგორიტუ. ჯუმა შკუნი ორტუ,  წულუ ჯუმა შკუნი ტუ. ვორდათენ, ჰიმ ვორდათენ. იროთე შკუნიშკალა ორტასენ. დიდო კაი ბერე ორტუ.”

ერთუღრულ თურან (ხოფური ლაზი): “ანდღა თელლი ხალკიში ბერე ნა ენ ქაზიმი ჩქიმი, ვიტოოვრო წანა წოხლე დომიღუეს. იჲა, ტანი მუში ღუუ ამა თიშ დოლოხე ნა უღუტუ ნოსეფე მუში სქიდუნ. ჩქინთი ემუშ ოსქედინუ შენი აქ ქოკოვიღერთ. ვიტოოვრო წანა გოლილუ ამა მუკონარი დიდო წანა გოლილუ ნა, ემუშენ ნა მიღუტეს ყოოფა ვა იჩოდენ, დაჰათი მომანძინენან დო ჲულუნ ჟინდოლენკელენ. ემუშენი თქვან მეგრელისთანიშენ, იშთე, თურქიჲეში … ჲეეფეშენ ბელედიჲე ბაშკანეფე, ვექილი ჩქიმითი მოხთეს. თელლი ხალკი კალა აქ ქოკოვიკათით. ქაზიმი ჩქიმი კაი დევრიმჯი ტუ. საღლამი ბერე ტუ… მა მეგრელისთანის დიდო ბძირი; ქაზიმის ნა ვა ყოოფს მითი ვა რენ ექ. გურჯისთანის ეშო… ჩქინ ზათენ აქონი ვოეთ. ჩქინი ბერე ტუ ზათენ. ვა გომოჭკონდუნან. თქვანთი თაა ემეიშენ ბეი ნა მოხთით შენი, მეგრელეფეშენ, თელლი დალეფე, ჯუმალეფე ჩქინი, სვანეფე, მეგრელეფე, ლაზეფე, თელლი არ კოჩი ვოეთ, ამა ჩქინ, არ კოჩი, მუთხანი ვა ვიქიფთ დო აჲრი- აჲრი ვა დობდუმეთ, ჰემშილეფეთი ჩქინი ჲენან, ქჲურდეფეთი ჩქინი ჲენან, ნა ენ დიდო ხალკეფე, გურჯეფეთი ჩქინი ჲენან. კაი ვიძიათ, ინშალლა აწიშკულე.”

არმაღან სერდაროღლუ (ანკარაში ლაზური კულტურა დო სოლიდარობაში ასოციაციაში მანჯღვერუ): “თქვანი აქ მიკროჶონითენ, აქ ნა მოხთით დო დოვიხელი. აქოლენ მარგალური ნა ისინაფამს “აკა ტვ”-ის გურიშ დოლოხე მარდი ვუწინქ დო ჩქუნი შენი ჰაკონარი ბეჯითი დღას, ქაზიმიში ღურას ჰექოლენ ჰაქშა ნა გეხთით ჟურ ჶარა დიდი მარდი გიწუმერთ. ჩქუნ ქაზიმიში ღურანდღა შენი, ჰამ ღურა ვა რენ, მეღურა რენ, აშო ბზოპონთ. ჩქუნი შენი დიდო ღირსონი მაბირე რტუ. ლაზური ნენას ჰაშო კაპეტი მენჯელი ქომეჩუ, შური ქომეჩუ, გური ქომეჩუ დო შური გედგინუ ლაზური ნენას. ქაზიმიშ ობირუშ უკულე, ჰაქ, თურქიჲეს ლაზეფე ვიჩინით მარგალეფე მინორენ, სინორიშ მელე ჯუმალეფე, არ ნენა ნა ვისინაფამთ, გურჯეფე ნა ორენ, ჰენთეფე ემ პერიოდიშ უკულე ჩქუნ დოვიგურით. ქაზიმი კალა ართო დოვიგურით. ჰემ დღალეფეს მარგალური ბირაფაფათი იბირუ ქაზიმიქ. ქაზიმიში ბირაფა,  ნანა ბელკანიაში ბირაფა, “დიდოუ ნანა” ნა იბირუ, ირი თურქიჲეს დიდო კაი დაწონეს. ოში შილჲა კოჩი ართოთ იბირეს არ კონცერის დო ირი ტუ, ხვალა ლაზეფე ვარ დო ირი თურქიჲე ქაზიმიში ბირაფაფეთენ მარგალური ბირაფაფეთი, ლაზური ბირაფაფეთი ჰეშოთენ დიგურუ. ჰეშო მენჯელი ქომეჩუ ქაზიმ ჯუმაქ ლაზური ნენას. ჰაქოლენ ირ სამარგოლაშა დო ოქორთურაშა გურიშ დოლოხე სელამეფე მევუნჩინაფ.

მურათ (ხვიჩა) გუვენი (ხოფური ლაზი): “ანდღა შურიმშინე ქაზიმი ჩქინიში გურიშ დოლოხე ვორეთ. მარგალი ჯუმალეფეს, დალეფეს დიდო სელამი ვოღოდაფ. ჩქინ არ დიცხირი ვორეთ. არ შური ვორეთ. არ გური ვორეთ. არ ხორცი ვორეთ.  თქვან ექშენ მოხთით ქაზიმი ჩქინი შენი; მუ კაი ქომოხთით. მუ კაი ქორეთ. ქაზიმი ჩქინი დიდო დიდი არ კოჩი ტუ. გური მუში ყოოფათენ ჲეფშერი უღუტუ. ედო ემუში ყოოფა ჩქარ ვა იჩოდუ, ირდენ, ირდენ, ხოლო გურის მემათანენან. ედო მარგალი ჯუმალეფე კალა, დალეფე კალა ლაზური ნენაში მსქვანონა მოშიღუ. ლაზური ნენა მუკო მსქვა რენ, მარგალური ნენა მუკო მსქვა რენ, ენთეფე გომოშინეს. ედო დიდო მსქვა მუთხანეფე ყუ დო ჭიტა ორას სქიდუ მარა დიდო მუთხანეფე ყუ. ემუშენი ცაშა ეხტას! მთელი ხოლო ცაშა ეხტით!”

რესულ საქინმაზიში (რეჟისორი): “ ანდღა პანჭოლის ვორეთ. პანჭოლი ოფუტეს, ქაზიმიში ოფუტეს ვორეთ. ქაზიმიში ღურაში მავიტოოვრანი წანას ვორეთ. იჲა მოლაშინუ შენი ქომოფთით. ქაზიმიში გზა ემკათა გზა რენქი მსქვანობა, ჯუმალობა დო კაინობაში ქვალეფე გოლინვარუნ დოლოხე. ემუში გზას მი ნა კუჩხე გედვას, აჲა დულჲაფე შინუფს. ემუშენი ქაზიმიში გზა დიდო მსქვა გზა რენ დო ვა ღურუნ. ჰოდო “აკა ტვ” შენი მუთხანეფე დოფთქვა, მარგალური ნენა შენი გუიდგენ “აკა ტვ” კაი დულჲაფე იქიფს. მედი მიღუნანქი, მეგრული ნენათი ამკათა დულჲაფეთენ სქიდასენ. მთელი მეგრელეფეს ჩქვა კაითენ.”

 

aksamaz@gmail.com

 

https://sonhaber.ch/kazim-koyuncu-ak%cc%86a-t%cc%86vde/

 

 https://www.circassiancenter.com/tr/kazim-koyuncu-ak%cc%86a-t%cc%86vde/