8 Ağustos 2025 Cuma

Lazca- Türkçe Fabllar-15/ Ǯiǯila do Mk̆yapu- Yılan ile Çakal

 

 


Lazca- Türkçe Fabllar-15/ Ǯiǯila do Mk̆yapu- Yılan ile Çakal

 

Bir gün Çakal,Yılana rastlamış. Yılan sormuş:

--Çakal Kardeş,  nereye gidiyorsun böyle?

--Köye gidiyorum. Üç gündür tavuk yiyemedim.

Yılan şöyle demiş:

--Beni de yanına al.

Böylece beraber yola koyulmuşlar. Giderlerken giderlerken bir dere yollarını kesmiş.

Yılan:

--Bugün çok yağmur yağdı. Sel de basmış. Ben bu dereyi geçemem.

Çakal:

--Madem öyle, gel boynuma dolan bari! Seni de geçireyim!

Yılan, boynuna dolanmış. Tam karşıya geçiriyorlarken Çakalın boynunu sıkmaya başlamış. Onu yemeyi aklından geçiriyormuş. Çakal önce ne olduğunu pek anlayamamış.

Tam da derenin yarısını geçince Yılan, boynunu daha da sıkmaya başlamış. İşte o zaman Çakal, Yılanın gerçek niyetini anlamış:

--Kulağını ağzıma iyice yanaştır. Sana bir şey diyeceğim. Başka kimse duymasın!

Yılan, başını Çakalın ağzına yanaştırmış. “Bana bir şey söyleyecek” diye bekliyormuş.

Çakal, Yılanın kafasını aniden kapıp kanırtmış.  İşte o zaman Yılan can havliyle Çakalın boynunu bırakıvermiş. Yarı baygın bir hâlde kumların arasına düşmüş. Çakal şöyle demiş:

-- Bana samimi dost lâzım. Demin bana neler yapıyordun öyle? Sudan geçemedin. Seni ben geçirdim. Sense beni neredeyse boğuyordun! Benim adım Çakal. Senin gibi ince uzunlar, benim gibi babayiğide bir şey yapabilir mi? Şimdi orada öyle zıbar!

 

ǮİǮİLA DO MK̆YAPU

A’ndğas mk̆yapu Arkabişe moit̆u-şi, Gediğişi nežikala Ǯiǯila konagu, do Ǯiǯilak k̆itxu-ki: “Cuma Mk̆yapu! Si so ulu?”

--Ma Zaimişi oput̆eşe mebulu. Sum ndğa ren Kotume var miç̆k̆omun,-- uǯu Mk̆yapuk.

Ǯiǯilak uǯu-ki: “Ma-ti kelemik̆ati”. Haşote kok̆ik̆ates. Dido gza ide-ş-k̆ule Arkabu(r)i ğalis konodgites do hemindros Ǯiǯilak uǯu-ki: “Handğa dido mç̆ima ç̆imu do ğvari kogextudoren do ma var meremalasen”.

Mk̆yapuk uǯu-ki: “Oki heşo ren, moxti do alis kogomak̆ori!”

Ǯiǯila alis kogok̆oru do meonamt̆u-şi, Ǯiǯilak Mk̆yapus uzdu. Mk̆yapuşi oç̆k̆omu guris kodolingonu do Mk̆yapuk ordo var oxoǯonu.

Ğalişi gverdi mek̆ilu-şi, Mk̆yapus uzdu do Mk̆yapuk uǯu-ki: “Uci nuk̆uşa momiği do mt̆k̆obaşa muntxani giǯvare. Ǯiǯilak ti Mk̆yapuşi nuk̆uşa mendiğu do “Muntxani miǯvasen”-ya do çumert̆u. Mk̆yapuk Ǯiǯilas tis nak̆ap̆u do ti noxvat̆u; hemindros Ǯiǯila alis gaǯk̆u do şirimepunas kogointxu. Hemindros Mk̆yapuk  uǯu-ki: “Ma haşo zili nebra minon! Ndğora mupe moğodamt̆i? Ǯk̆aris var meregalu-şi, ma meregoroni do si moşkidamt̆i! Ma Mk̆yapu mcoxons. Skani’steri mç̆ipe do gunže muntxanepes  çkimi’steri baba komoli k̆oçişa mutu daxenen-i? Haǯi hak golinciri!”

 


[Kaynak kitap: Sergi Jğent̆i, “Ç̆anuri T̆ekst̆ebi/ Arkabuli K̆ilok̆avi”, S S R K̆ Meʒnierebata Ak̆ademiis Sakartvelos Piliali, Ak̆ad N. Maris Sax. Enis, İst̆oriasa da Mat̆er. K̆ult̆uris İnst̆it̆ut̆i, T̆pilisi, 1938, (Gürcü Alfabesinden Latin Alfabesine çevriyazı, düzenleme ve Lazcadan Türkçeye çeviri: Ali İhsan Aksamaz, İstanbul, 1999)]

aksamaz@gmail.com

 

 


https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/05/lazca-turkce-fabllar-1-civciv.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-2-bildircin-ile.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-3-baykus-ile-adam.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-4-kedi-ile-kopek.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-5-kirpi-buzgi.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-6-cesur-tavsan.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-7-ayi-mtuti.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-8-cakalin-masali.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-9-iyi-dedir-kayi.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-10-arslan-ile.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-11bunduri-do-ana.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-12-bunduri-qvai-do.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-13-koci-do-mtuti.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-14-moxti-bzirat.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-15-iila-do-mkyapu.html


https://www.circassiancenter.com/tr/lazca-turkce-fabllar-1-bolum/

https://www.circassiancenter.com/tr/lazca-turkce-fabllar-2-bolum/