9 Temmuz 2025 Çarşamba

Lazca- Türkçe Fabllar-7/ AYI- MTUTİ

 

 

 


Lazca- Türkçe Fabllar-7/ AYI- MTUTİ

 

Kış kapıya dayanmış.

Ayı, büyük Meşe Ağacının alt taraflarında kendisine bir in arıyormuş. Soğuklar başladıktan sonra beğendiği yere gitmiş.  İnine girmiş.  Bir güzelce yerleşmiş. İninden çıkmayı artık hiç istemiyormuş.

İnin deliğini önce kuru dal ve yapraklar, sonra da kar örtmüş. Orada bir in olduğu artık hiç anlaşılmıyormuş. İnin etrafında yüksek ağaçlar da varmış.  Zaten hiç kimse de bu uzak yere uğramıyormuş. Artık buralara ne aç bir kurt ne de bir karga geliyormuş.

Ayı, İlkbahara kadar uykuya yatmış.

İlkbaharın ilk sıcaklarıyla birlikte zayıf tüyleri diken diken olmuş bir hâlde artık ininden çıkmış. Bütün kış boyunca yiyeceksiz ve susuz kalmış. Geçen Yaz ve Sonbahardan vücudunda kalan yağla ancak ayakta durabiliyormuş.

Ayı artık ininde uyumuyormuş. Hep karnı aç ve üzgün etrafta geziniyormuş. Yiyebileceği çilek yokmuş. Yiyebileceği bitkilerin tatlı sürgünleri yokmuş. Yaban arılarının kovanları yokmuş. Ayının yiyebileceği hiçbir şey yokmuş.

Bundan sonra Ayının yiyecek araması gerekiyormuş.

 

Böyle aç ve üzgün gezinen Ayının önüne İnek, Koyun veya insan bile çıksa, belâsını bulurmuş.

 



MTUTİ

 

İnuva kododgitu.

Ar didi ç̆k̆oniş tude Mtutik dogoru ti muşişeni mağara. İni komoxtuş-k̆ule igzalu Mtuti hemus k̆ayi na aǯonet̆u svaşa do komeşaxtu mağaraşa, k̆ayi xeşa dibargu do gamaxtimu guris çkar var uğut̆u.

Mağaraşi ğorma jindole xomula t̆ot̆epe, pavrepe ok̆uleti mtviri komoitu do çkar var ižiret̆u, hek mağara na t̆u. Gomorgvas dgirt̆es mağali ncalepe do miti var mulut̆u ham mendrani svaşa. Varti Mgeri mşkorineri varti K̆vari.

Haşo Purkinaşakis cans Mtuti. Purkinaşi t̆uǯanobak̆ala gamulun mağara muşis, puskila toma bužgineri, muç̆osi ginon, ama muk inuva morgvali ugyareli, uǯk̆areli mek̆olapu, xvala muk na ok̆obğu monç̆inora do stvelis yağite skidut̆u.

Bazi iven ki, namutxani Mtuti var meşacans mağaras. Gulun muk mşkorineri do guri-

moxtimeri. K̆andğu va ren, loʒa pesoti va ren, mt̆k̆ori but̆k̆apeşi topuriti va ren. Çkva oç̆k̆omale ogoru unon.

Hasteri guri- moxtimeri na gulun Mtutis Puci, mçxuri vana k̆oçi keǯulas na, bela dogorums.

 

 


[Kaynak kitap: Ǯitaşi İskenderi, M. Vanişi, S. Koseşi, “Ok̆itxuşeni Supara/ Majurani fila” , Abazistanişi Devletiş gamamşkumale, Sohum, 1937, Gürcistan SSC., SSCB (1937 Latin Alfabesinden 1984 Latin Alfabesine çevriyazı ve Lazcadan Türkçeye çeviri: Ali İhsan Aksamaz, İstanbul, 1997)]

 

aksamaz@gmail.com

 


https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/05/lazca-turkce-fabllar-1-civciv.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-2-bildircin-ile.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-3-baykus-ile-adam.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-4-kedi-ile-kopek.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-fabllar-5-kirpi-buzgi.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-6-cesur-tavsan.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-7-ayi-mtuti.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-8-cakalin-masali.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-9-iyi-dedir-kayi.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-10-arslan-ile.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-fabllar-11bunduri-do-ana.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-12-bunduri-qvai-do.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-13-koci-do-mtuti.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-14-moxti-bzirat.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-fabllar-15-iila-do-mkyapu.html