Lazca-Türkçe
Sözlü Tarih- 10: “Şimdiki
muharebe”
Vali tayin edildikten sonra seferberlik emri geldi. Beş ay sonra da
muharebe başladı. Vali, hapishanedeki mahkûmları tahliye edip cepheye gönderdi.
Muharebe, Hopa taraflarında yapılıyordu.
Hapishaneden tahliye edilenler düşmana karşı çeteler oluşturdu. Bu çeteler muharebe
etmek için Murgul taraflarına gittiler. Üç ay boyunca Çoruh taraflarında
düşmanla muharebe ettiler. Rus Çarlık ordusu, fazla sayıda askeri silahaltına
alıp muharebe bölgesine sevk etti. Bu kuvvetler karşısında çeteler tutunamayıp
geri çekilmek zorunda kaldı.
Bir buçuk yıl boyunca Arhavi hudut oldu, orada muharebe ettiler. Erzurum
cephesinin bozulmasından sonra [1916] Arhavi hududu da bozuldu. Trabzon ve ötesindeki
Harşit Çayı taraflarında şimdi de muharebe yapıyorlar. Biz içeri taraflarda
kaldık. Düşman, bize bir şey yapmadı. Rus askeri bize iyi davrandı, namusumuza el uzatmadı. Yiyeceğimiz bitmişti.
Kafkasya’dan Müslümanlar ve Gürcüler bize iane gönderdiler, para dağıttılar.
Şimdi de bize mısır getiriyorlar; kimimize parayla veriyorlar, fazla fakir
olanlara parasız veriyorlar. Rahatız. Ne satıyorsak bizden parasıyla alıyorlar,
bedava bir şey almıyorlar. Bize iyi davranıyorlar. Bundan sonra ne olacağını
Allah bilir. Allah hayırlı etsin! Bize bakanlara Allah da iyi baksın!
[Devam edecek…]
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-1-once.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-2-kendimden.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-3-ticaret.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-5-muhacirlikte.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-6-hopada-az.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-7-perisan-bir.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-sozlu-tarih-8-bayragmz.html
“Husuneri muxarebe”
Vali diyu-ş-k̆ule
seferberluği-emri komoxt̆u. Xu tutaş-k̆ule muxarebe kogiç̆k̆u. Xapisepe valik
kogamiyonu do muxarebeşa mendoşku. Muxarebe Xop̆es iert̆u. Xapisepe çete
doǯopxes, Murğulişa muxarebete mendaxt̆es. Sum tuta Ç̆oroxi kinari (çinari)
muxarebe doyes. Urusi k̆uveti opşa (zyade) doǯopxu do komoyonu do şkuni çetepe
geri goiktes
Ar do gverdi ǯana
Arxave xududi doǯopxes, heko muxarebe ikumt̆es. Erzurumi ok̆ixu-si, Arxave-ti
ok̆ixu. Trap̆uzani do mele Xaşoti- dereşi kenari hus-ti muxarebe ikuman. Şku
doloxe dopskudit. Şku mutu var moğodes, Urusişi ask̆erepe vrosi mʒades, namusi
şkuni var elvabes. Oşk̆omale var domiskudesdort̆u. K̆avk̆asişe Muslimani do
Gurcepe yane momincğones, para kogomirtes. Hus-ti lazut̆i momiğaman. Kimi
parate momçaman, opşa fuk̆aras dixo-para meçaman. Rahati voret. Mu-ti
gamapçaten, parate emiç̆opaman. Bedahava mutu var emiç̆opaman. Vrosi mʒaduman
hus-ti-ş-k̆ule muya yasere, Ğormotis uçkun. Ğormoti vrosi asere. Şku-na
moǯk̆edes-pe, Ğormoti vrosi oǯk̆edas.
[Naqonasunon…]
[Kaynak kitap: İoseb Qipşiže,
(68./ Kaynak kişi: Hak̆k̆i Ef.
Mamin-zade, Atinuri- noğaşi çoişa, 38 yaşında, Pazar, 23. VII. 1917), “Ç̆anuri
T̆ekst̆ebi”, S. S. R. K̆. Meʒ.
Ak̆ademiis Sakartvelos Pilialis Gamomemloba,T̆pilisi, 1939, (Gürcü Alfabesinden
Latin Alfabesine çevriyazı, düzenleme ve Türkçeye çeviri: Ali İhsan Aksamaz,
İstanbul, 1999)]