17 Ağustos 2025 Pazar

Lazca-Türkçe Sözlü Tarih- 10: “Şimdiki muharebe”



Lazca-Türkçe Sözlü Tarih- 10: “Şimdiki muharebe”

 

Vali tayin edildikten sonra seferberlik emri geldi. Beş ay sonra da muharebe başladı. Vali, hapishanedeki mahkûmları tahliye edip cepheye gönderdi. Muharebe,  Hopa taraflarında yapılıyordu. Hapishaneden tahliye edilenler düşmana karşı çeteler oluşturdu. Bu çeteler muharebe etmek için Murgul taraflarına gittiler. Üç ay boyunca Çoruh taraflarında düşmanla muharebe ettiler. Rus Çarlık ordusu, fazla sayıda askeri silahaltına alıp muharebe bölgesine sevk etti. Bu kuvvetler karşısında çeteler tutunamayıp geri çekilmek zorunda kaldı.

 

Bir buçuk yıl boyunca Arhavi hudut oldu, orada muharebe ettiler. Erzurum cephesinin bozulmasından sonra [1916] Arhavi hududu da bozuldu. Trabzon ve ötesindeki Harşit Çayı taraflarında şimdi de muharebe yapıyorlar. Biz içeri taraflarda kaldık. Düşman, bize bir şey yapmadı. Rus askeri bize iyi davrandı,  namusumuza el uzatmadı. Yiyeceğimiz bitmişti. Kafkasya’dan Müslümanlar ve Gürcüler bize iane gönderdiler, para dağıttılar. Şimdi de bize mısır getiriyorlar; kimimize parayla veriyorlar, fazla fakir olanlara parasız veriyorlar. Rahatız. Ne satıyorsak bizden parasıyla alıyorlar, bedava bir şey almıyorlar. Bize iyi davranıyorlar. Bundan sonra ne olacağını Allah bilir. Allah hayırlı etsin! Bize bakanlara Allah da iyi baksın!

[Devam edecek…]


  https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-1-once.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-2-kendimden.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/06/lazca-turkce-sozlu-tarih-3-ticaret.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-4-sohum.html 

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-5-muhacirlikte.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-6-hopada-az.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/07/lazca-turkce-sozlu-tarih-7-perisan-bir.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-sozlu-tarih-8-bayragmz.html

https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2025/08/lazca-turkce-sozlu-tarih-9-muhacirlik.html 



“Husuneri muxarebe”

 

Vali diyu-ş-k̆ule seferberluği-emri komoxt̆u. Xu tutaş-k̆ule muxarebe kogiç̆k̆u. Xapisepe valik kogamiyonu do muxarebeşa mendoşku. Muxarebe Xop̆es iert̆u. Xapisepe çete doǯopxes, Murğulişa muxarebete mendaxt̆es. Sum tuta Ç̆oroxi kinari (çinari) muxarebe doyes. Urusi k̆uveti opşa (zyade) doǯopxu do komoyonu do şkuni çetepe geri goiktes

 

Ar do gverdi ǯana Arxave xududi doǯopxes, heko muxarebe ikumt̆es. Erzurumi ok̆ixu-si, Arxave-ti ok̆ixu. Trap̆uzani do mele Xaşoti- dereşi kenari hus-ti muxarebe ikuman. Şku doloxe dopskudit. Şku mutu var moğodes, Urusişi ask̆erepe vrosi mʒades, namusi şkuni var elvabes. Oşk̆omale var domiskudesdort̆u. K̆avk̆asişe Muslimani do Gurcepe yane momincğones, para kogomirtes. Hus-ti lazut̆i momiğaman. Kimi parate momçaman, opşa fuk̆aras dixo-para meçaman. Rahati voret. Mu-ti gamapçaten, parate emiç̆opaman. Bedahava mutu var emiç̆opaman. Vrosi mʒaduman hus-ti-ş-k̆ule muya yasere, Ğormotis uçkun. Ğormoti vrosi asere. Şku-na moǯk̆edes-pe, Ğormoti vrosi oǯk̆edas.

[Naqonasunon…]

 

[Kaynak kitap: İoseb Qipşiže,  (68./ Kaynak kişi: Hak̆k̆i Ef. Mamin-zade, Atinuri- noğaşi çoişa, 38 yaşında, Pazar, 23. VII. 1917), “Ç̆anuri T̆ekst̆ebi”,  S. S. R. K̆. Meʒ. Ak̆ademiis Sakartvelos Pilialis Gamomemloba,T̆pilisi, 1939, (Gürcü Alfabesinden Latin Alfabesine çevriyazı, düzenleme ve Türkçeye çeviri: Ali İhsan Aksamaz, İstanbul, 1999)]

aksamaz@gmail.com


https://www.ozgurcerkes.com/?Syf=22&Mkl=1295060&pt=Ali%20%C4%B0hsan%20Aksamaz&L%C3%82ZCA-T%C3%9CRK%C3%87E-S%C3%96ZL%C3%9C-TAR%C4%B0H--10